Page 226 - Konu Özetleri AYT Tarih

TARİH

KONU 1960 SONRASINDA TÜRK DIŞ POLİTİKASI
ÖZETİ
AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT

KIBRIS SORUNU VE KIBRIS BARIŞ HAREKÂTI

• Kıbrıs, 1571 yılında II. Selim Dönemi’nde Osmanlı’ya katıldı.
• 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’ndan sonra geçici olarak İngiltere’ye bırakıldı.
• I. Dünya Savaşı başladığında İngiltere, Kıbrıs Adası’nı imparatorluğuna kattığını ilan etti.

• Lozan Barış Antlaşması’nda Kıbrıs, İngiltere’ye verildi.

• 1950’li yıllarda İngiltere’nin Kıbrıs’tan çekilme kararı alması üzerine Yunanistan Ada’nın kendi yönetimine bırakılması
(Enosis) için girişimlerde bulundu.
• 1955’te Kıbrıs Mücadelesi Ulusal Örgütü (EOKA) kuruldu.
• EOKA, Türklere karşı şiddet kullanarak Ada’yı Türklerden temizlemeyi amaçladı.

• EOKA’nın Türk köylerinde katliamlar yapması üzerine Kıbrıslı Türkler, 1957’de TMT’yi (Türk Mukavemet Teşkilatı)
kurdu.
• ABD’nin duruma müdahale etmesi üzerine Türkiye ve Yunanistan arasında görüşmeler başladı.
• 11 Şubat 1959’da imzalanan Zürih Antlaşması’yla Kıbrıs’ın bağımsızlığı resmîleşti.

• 1960’ta İngiltere, Türkiye ve Yunanistan’ın imzaladığı Londra Antlaşması’yla Kıbrıs Cumhuriyeti’nin kuruluş süreci
resmen başladı.
• Rumlar, Akritas Planı adı verilen bir proje hazırlayarak bir dizi anayasa değişikliği ile Ada’daki Türklerin haklarını kısıt-
layıp azınlık durumuna düşürmeyi planladılar.
• 1960’ta İngiltere, Türkiye ve Yunanistan’ın imzaladığı Londra Antlaşması’yla Kıbrıs Cumhuriyeti’nin kuruluş süreci
resmen başladı.

• Rumlar, Akritas Planı adı verilen bir proje hazırlayarak bir dizi anayasa değişikliği ile Ada’daki Türklerin haklarını kısıt-
layıp azınlık durumuna düşürmeyi planladılar.
• Rumların Türkler üzerine yaptıkları cinayetlere ve katliama Kanlı Noel adı verildi.

• Gelişmeler üzerine Türk savaş uçakları Rumları ihtar etmek için Kıbrıs üzerinde uçmaya başladı.
• Uçuş görevinin komutanı Yüzbaşı Cengiz Topel’in uçağı, Rumlar tarafından düşürüldü.
• Esir düşen Yüzbaşı Cengiz Topel Rumların işkencesi sonucu şehit oldu.
• Lefkoşa’nın Rum ve Türk tarafını birbirinden ayırmak için İngiltere tarafından Yeşil Hat adı verilen bir sınır çizildi.

• Türkiye’nin gelişmeler karşısında garan¬tör olarak müdahale edeceğini duyurması üzerine ABD Başkanı Johnson
(Cansın), Başbakan İsmet İnönü’ye tehditkâr bir mektup yazdı.
226 MEBİ KONU ÖZETLERİ TARİH - AYT