Page 227 - Konu Özetleri AYT Tarih

1960 SONRASINDA TÜRK DIŞ POLİTİKASI

• Kıbrıs’taki Türk toplumu, 1967’de Dr. Fazıl Küçük önderliğinde
Kıbrıs Geçici Türk Yönetimi’ni kurdu.
• 15 Temmuz 1974’te Kıbrıs’ta Yunanistan’a bağlı subaylar askerî
bir darbe yaparak Cumhurbaşkanı Makarios’u devirdiler.
• Yerine EOKA’nın lideri Nikos Samson’u geçirdiler ve Kıbrıs Elen
Cumhuriyeti’ni ilan ettiler.
• Türkiye, Kıbrıs Anayasası’na aykırı olarak yapılan bu harekete
karşı 20 Temmuz 1974’de Kıbrıs Barış Harekâtı’nı gerçekleştirdi.
• Birleşmiş Milletler’in taraflara ateşkes çağrısında bulunması üzeri-
ne 25 Temmuz 1974’te taraflar Cenevre Konferansı’nda toplandı.
• Konferansın sonuçsuz kalması üzerine Türkiye 14 Ağustos
1974’te İkinci Barış Harekâtı’na başladı.
• Adanın üçte biri Türk kontrolüne geçince harekât sona erdi.
• 13 Şubat 1975’te Kıbrıs Türk Federe Devleti kuruldu.
• 15 Kasım 1983’te Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti bağımsızlığını ilan etti.

KITA SAHANLIĞI SORUNU

• Türkiye, 1973’te Ege Denizi açıklarında petrol aramak üzere Türkiye Petrolleri Anonim Şirketine arama ruhsatı verdi.

• Yunanistan, söz konusu bölgenin Yunan karasularına ait olduğunu ve Türkiye’nin bu konuda ruhsat vermeye yetkisi
olmadığını iddia etti.
• Türkiye ise coğrafi olarak Anadolu’nun doğal uzantısının Ege Denizi’nin altından ruhsat verilen bölgelere kadar uzan-
dığını, buraların kendi kıta sahanlığı içerisinde yer aldığını savundu.
• Ayrıca Yunanistan Ege Denizi’ndeki karasularının genişliğini 6 deniz milden 12 mile çıkarmak istedi.
• İki taraf arasında yapılan müzakerelerden de bir sonuç çıkmayınca mesele çözülmeden olduğu gibi bırakıldı.

EGE ADALARI SORUNU

• Lozan Antlaşması’nda, Bozcaada ve Gökçeada Türkiye’ye bırakıldı. On İki Ada ise İtalya’da kaldı. Ayrıca Anadolu
Yarımadası’na yakın adaların silahsızlaştırılması kabul edildi.
• II. Dünya Savaşı’ndan yenik çıkan İtalya 1947 Paris Antlaşması’yla On İki Ada’yı Yunanistan’a bıraktı.

• Yunanistan’ın, Ege Denizi’ni bir Yunan denizi hâline getirmek amacıyla Ege Denizi’ndeki adaları silahlandırmaya baş-
laması ile iki devlet arasındaki gerilim arttı.

TARİH - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 227