Page 47 - Konu Özetleri TYT AYT Felsefe
P. 47
İYİLİK VE MUTLULUK İLİŞKİSİ - ÖZGÜRLÜK, SORUMLULUK VE KURAL İLİŞKİSİ
• Fârâbî’ye göre, mutluluğun kendisi en yüksek değerdir ve hiçbir şey için araç değildir.
• Mutluluk doğrudan doğruya bir amaçtır.
• İnsan mutlu olmak için yaratılmış bir varlıktır.
• Ahlaki eylemlerinde aşırılıktan uzak duran, iyiye ve doğru olana yönelen insanlar mutluluğa erişebilirler.
• Descartes Ruhun İhtirasları adlı eserinde kendi yaptığımız iyiliğin bize içsel bir memnuniyet vereceğini, bunun
insanın bütün güçlü isteklerinin en tatlısı olduğunu; yaptığımız kötülüklerin bizde pişmanlığı ortaya çıkaracağını,
bunun da insanın bütün güçlü isteklerinin en acısı olduğunu ifade etmiştir.
• Descartes’a göre iyilik insanı mutluluğa kötülük pişmanlığa götürür.
• Kant’a göre insan aklı ve iradesiyle iyi olana yalnızca iyi olduğu için yöneliyorsa yaptığı bu yönelimde iyi istenç
vardır.
• İyi istenç, ahlaki olarak değerli olanın herhangi bir koşula (çıkarlar, duygular vb.) bağlı olmadan koşulsuz biçimde
yapılmasıdır.
• Kant iyiyi insanın davranışlarının sonucuna göre değil onların arkasındaki amaca yani niyete göre değerlendirir.
ÖZGÜRLÜK, SORUMLULUK VE KURAL İLİŞKİSİ
Özgürlük insanın her istediğini yapabilmesi midir?
Herkesin her istediğini yaptığı bir dünyada toplumsal düzenden söz etmek olanaklı değildir. Özgürlüğün olduğu yerde
sorumluluk vardır.
Sorumluluk sahibi olan insan yaşadığı toplumun ilke ve kurallarına değer verir ve onlara uymaya çalışır. Çünkü insan tek
başına yaşayan bir varlık değildir.
Değer üreten toplumsal bir varlık olarak insanın hem kendine hem de içinde yaşadığı topluma karşı yerine getirmesi ge-
reken yükümlülükleri vardır.
HATIRLAYALIM
Özgürlük, bireyin kendi iradesiyle eylemlerini seçmesidir.
Sorumluluk, bireyin yapmış olduğu seçimlerin sonuçlarını üstlenmesidir.
Kural, insanın davranışlarına yön veren uyması gereken ilkelerdir.
FELSEFE - TYT/AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 49