Page 95 - Konu Özetleri TYT Fizik

FİZİK

KONU ELEKTROSTATİK
ÖZETİ
TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT

İLETKEN VE YALITKANLARDA YÜK DAĞILIMI
İLETKEN MADDELER:
Elektrik akımı, elektrik yüklerinin belirli bir yönde hareket etmesiyle oluşan bir akıştır. Bu akımın iletilmesini sağlayan
maddelere iletken maddeler denir. İletken maddeler, elektronların (elektrik yüklerinin) serbestçe akabildiği ve bu nedenle
elektrik akımını iletebilen maddelerdir. İletken maddelere gümüş, altın, bakır, demir, tuzlu su örnek verilebilir.
+ + + + + + +
Serbest
elektronlar
+ + + + + + +

+ + + + + + +

İletkendeki serbest elektronların hareketinin bir modeli

Bakır Demir Altın

İletken bir cisim elektrik ile yüklendiğinde, yükler maddenin tüm
+ + + + ++ + + + + + + + + + + dış yüzeyine dağılır. Bu, iletkende yüklerin serbestçe hareket
+ + + + + + +
+ + + + + + edebilmesinden kaynaklanır. İletken cisimlerde, aynı cins yükler
+ + + + +
+ + + + + + + birbirini iter ve bu nedenle yükler, gidebildiği en uzak bölgeye
+ + + + + + + + yerleşir. Küresel bir iletkenin yüzeyi düzgün olduğu için, yükler
+ + + + + + + +
+ + + + + eşit şekilde dağılır ve düzenli bir dağılım gösterir. Ancak İletken
+ + + + + + + +
+ + + + + ++ + + bir madde elektrik ile yüklendiğinde yükler, her zaman simetrik
+ + + + +
+
+
+ + ++++
Sivri uç etkisi olarak dağılmayabilir. İletken maddenin sivri bir ucu varsa yük-
ler, burada daha fazla birikir.
YALITKAN MADDELER:
Elektrik akımını geçirmeyen maddelerdir. Yalıtkanlarda serbest halde yok denecek kadar az elektron bulunur ve elektrik
yükleri madde içinde yayılmaz, bir bölgede kalır. Yalıtkan maddelere plastik, cam, tahta gibi malzemeler örnek olarak
verilebilir. Yalıtkan maddeler elektrik akımını geçiremedikleri için, elektrik devrelerinde izolasyon malzemesi olarak kulla-
nılırlar.

İÇİ BOŞ İLETKEN BİR KÜRENİN İÇ VE DIŞ YÜZEYLERİNDE YÜK DAĞILIMI

+ + Pozitif yüklü bir cisim, içi boş bir kürenin içine yer-
+ - - + leştirildiğinde, içi boş kürenin dış yüzeyindeki negatif
+ - - +
+ + + - + + - yükler, pozitif yüklü cisme doğru çekilir. İçi boş küre-
+ + + + - +
+ + + - + + + nin dış yüzeyinden içeri doğru çekilen negatif yükler,
+ + + - + + -
+ + + - + + - + kürenin dış yüzeyinde pozitif yük yoğunluğunu artırır.
+ - - - - + Sonuç olarak, içi boş kürenin iç yüzeyinde negatif (-)
+ - - + yüklenirken, dış yüzey pozitif (+) yükle yüklenir.
+ + + +

FİZİK - TYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 95