Page 67 - Konu Özetleri TYT Kimya
P. 67
KIMYASAL TEPKIMELER VE DENKLEMLER
D) Asit - Baz Tepkimeleri
+
• Asitler; su ortamında hidronyum iyonu (H O ) oluşturan, ekşi ve aşındırıcı maddelerdir.
3
+
-
HCl(suda) + H O(s) † H O (suda) + Cl (suda)
2 3
-
-
• Bazlar; suya hidroksit iyonu (OH ) veren veya su ile tepkimesinde OH iyonu oluşturan, ele kayganlık hissi veren, acı
maddelerdir.
-
+
LiOH(suda) † Li (suda) + OH (suda)
• Asitlerle bazlar arasındaki tepkimeler ikiye ayrılır;
1. Nötralleşme Tepkimeleri
Asit + Baz † Tuz + Su
HCl(suda) + NaOH(suda) † NaCl(suda) + H O(s)
2
Asit + Baz † Tuz
-
+
(Tuz, H dışında bir katyon ile OH dışında bir anyondan oluşan iyonik bir bileşiktir.)
Kuvvetli asitlerle kuvvetli bazlar arasında oluşan nötralleşme reaksiyonlarında net iyon denklemi H O sıvısına göre
2
yazılır. Asit + Baz † Tuz + Su
2. Asit-Baz Tepkimeleri
Asit + Baz † Tuz
HCl(g) + NH (g) † NH Cl(k)
3 4
Tuzun yanında su oluşmaz.
E) Çözünme - Çökelme Tepkimeleri
• İyonik maddeler suda çözündüğünde iyonlarına ayrılır. Bu iyonların birbiri ile tepkimelerinden suda çözünmeyen katı
oluşur. Bu tür tepkimelere çözünme - çökelme tepkimeleri denir.
NaCl(suda) + AgNO (suda) † AgCl(k) + NaNO (suda)
3 3
+
+
+
-
• Karıştırılan maddelerden Na , K gibi katyonlar veya NH , NO gibi kökler içeren suda çok çözünürken AgCl, PbI
4 3 2
gibi bazı metal tuzları suda çok az çözünür.
+
-
• Suda çok çözünen iyonlara seyirci iyonlar veya gözlemci iyonlar denir (Na ve NO ).
3
• Net iyon denklemi, katı hâlde bulunan yani çöken madde için yazılır.
-
+
Ag (suda) + Cl (suda) † AgCl(k)
• Sarkıt - dikitler ve travertenler bu tür reaksiyonlara örnek olarak verilebilir.
PÜF NOKTA
Bir kimyasal tepkime farklı şekillerde sınıflandırılabilir.
Örneğin
C(k) + O (g) † CO (g) + ısı
2 2
• Yanma,
• Sentez,
• Ekzotermik,
• Heterojen,
• Tersinmez,
• Yükseltgenme - İndirgenme
tepkimesi olarak da tanımlanabilir.
KIMYA - TYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 67