Page 68 - Konu Özetleri TYT Kimya
P. 68
KIMYA
KONU KIMYASAL TEPKIMELERDE HESAPLAMALAR
ÖZETI
TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT
KIMYASAL TEPKIMELERDE HESAPLAMALAR
KIMYASAL HESAPLAMALAR
• Herhangi bir amaçla kontrollü olarak gerçekleştirilen kimyasal tepkimede;
- elde edilecek ürün miktarı,
- reaksiyon verimi,
- herhangi bir ürünün molekül formülü,
- kullanılacak reaktif miktarı,
- artan madde olup olmadığı ile ilgili hesaplamalar yapılmalıdır.
• Kimyasal hesaplamaların doğru bir şekilde yapılabilmesinin ilk şartı, doğru bir şekilde yazılıp denkleştirilmesidir.
Sonrasında yapılan işlemler orantı temellidir. Orantının birinci basamağı denkleşmiş denklemin katsayılarına göre
yazılır.
I. TEPKIMEDEKI TÜRLERDEN BIRININ MIKTARININ VERILDIĞI HESAPLAMALAR
• Denkleşmiş tepkime denklemi yazılır.
• Soruda miktarı verilen maddenin kaç kat arttığı veya azaldığı belirlenir. Diğer maddeler de aynı oranda artacak veya
azalacaktır.
• Mol sayıları arasındaki ilişki kurulur. Bulunan mol sayılarından yararlanılarak soruda isteni len mol, kütle, hacim,
tanecik sayısı hesapları yapılır.
II. AYNI ANDA OLUŞAN TEPKIMELERDE HESAPLAMALAR
• Bazı tepkimeler ile ilgili sorularda iki ya da daha fazla element veya bileşik içeren karışımlar bulunabilir.
• Karışımdaki maddelerin miktarını ve yüzde oranlarını hesaplayabilmek için maddenin denkleşmiş tepkimesi yazılır.
• Tepkimedeki maddelerin katsayılarından yararlanılarak maddeler arasında bağlantı kurulur ve elde edilen iki
bilinmeyenli denklem ile çözüm yapılır.
III. ATOM KÜTLESI VE MOLEKÜL KÜTLESI HESABI
• Denkleşmiş tepkimedeki katsayılardan (mol sayıları) yararlanılarak sorulan maddenin 1 molünün kütlesi bulunur.
• Soruda verilen miktarlardan yararlanılarak tepkimedeki miktarlar bulunur.
IV. BILEŞIK BULMA FORMÜLÜ
• Maddenin 1 molünün tepkimesinden oluşan maddeler belirlenir.
• Tepkime denkliğinden yararlanılarak formül bulunur.
• Bileşik formülleri 3’e ayrılır.
- Basit (kaba) formül
Atom cinsi ve bağıl sayıyı verir.
H O için HO
2 2
C H için CH
2 4 2
- Molekül formülü
Atom cinsi ve gerçek sayıyı verir.
H O , C H
2 2 2 4
68 MEBİ KONU ÖZETLERİ KIMYA - TYT