Page 34 - Konu Özetleri TYT Tarih

TARİH

KONU ABBASİ DEVLETİ VE TÜRKLER - BİLİM MEDENİYETİ
ÖZETİ
TYT-AYT TYT-AYT TYT-AYT TYT-AYT TYT-AYT TYT-AYT TYT-AYT

ABBASİ DEVLETİ

Emevi yönetiminden rahatsız olan Abbasi ailesinin, Horasan’da eşitlik ve adalet düşüncesiyle başlattığı isyan başarılı
olmuş, Emeviler yıkılmış, Abbasi Devleti kurulmuştur. Abbasilerin kurucusu Ebü’l-Abbas, Kûfe’de halife ilan edilmiştir.
İkinci halife Ebu Ca’fer el-Mansur zamanında Bağdat şehri kurularak başkent yapılmıştır.

MANSUR DÖNEMİ HARUN REŞİD DÖNEMİ
• Arap ve mevali arasındaki fark ortadan kaldırmıştır. • Bu dönemde ziraat ve ticaret gelişmiş, bilim ve eğitim
düzeyi artmıştır.
• İranlılar, devlet içinde etkin hâle gelmiştir.
• Bağdat, Doğu’nun en büyük ve en önemli ekonomi mer-
• Türk ordularının esasını süvariler oluşturmuştur.
kezi hâline gelmiştir.
• Abbasi halifeleri, Sasanilerin yönetim yapısını örnek ala- • Abbasi Devleti, Halife Harun Reşid zamanında en par-
rak vezirlik kurumunu oluşturmuştur.
lak devrini yaşamıştır.
• Endülüs Emevîlerinin bağımsızlığını kazanmasından sonra Fas’ta İdrisiler, Tunus’ta Ağlebiler gibi bağımsız ve yarı
bağımsız devletler ortaya çıkmaya başlamıştır.
• 868-905 yılları arasında Tolunoğulları, 935-969 yılları arasında İhşîdler gibi Türk devletleri, Mısır ve Suriye’ye hâkim
olarak batıdaki Abbasi sınırını daraltmıştır.
• 1258 yılında Cengiz Han’ın torunu Hülagü, Bağdat’ı işgal ederek Abbasi Devleti’ne son vermiştir.
• Abbasi ailesinden el- Müstansır, Memlûk Sultanı Baybars tarafından Kahire’de halife ilan edilmiştir.
• Böylece halifelik makamı, 1517’de Osmanlı Sultanı Yavuz Sultan Selim’in Memlûkluları ortadan kaldırmasına kadar
Abbasi ailesinde kalmıştır.

ABBASİ DEVLET TEŞKİLATINDA TÜRKLER
Türklerin Müslümanlara yakınlaşmasını sağlayan gelişmeler:
Talas Savaşı, Emevilerin Türklere karşı tutumu, Avasım ve Samarra şehirlerinin kurulması, Memun zamanında Türklerin
askeri birliklerin arasına alınması, İran’a karşı Türklerin denge unsuru olarak görülmesi, Memun ve Mutasım’ın Türklerin
devlet içindeki etkilerini artırması sayılabilir.
• Türkler, sadece orduda değil siyasi ve idari sahada da güç kazandı.
• Bağdat başta olmak üzere büyük şehirlerde medreseler kuran Selçuklular, fikrî bakımdan da Şiilerle mücadele etti.

• Büyük Selçuklular XI. yüzyılda İran’da yeni bir güç olarak ortaya çıkmıştı. Selçuklu Sultanı Tuğrul Bey, 1055 yılında
Bağdat’ı kurtararak halifeye dinî itibarını iade etti.

34 MEBİ KONU ÖZETLERİ TARİH - TYT-AYT