Page 50 - Konu Özetleri TYT Türkçe
P. 50
YAZIM KURALLARI 3
g. Yiyecek, içecek adlarından biriyle kurulan birleşik maden suyu, tulum peyniri, dolma biber, İnegöl köftesi,
kelimeler: kuru yemiş, kestane şekeri vb.
ğ. Gök cisimleri: Çoban Yıldızı, gök taşı, meteor taşı vb.
h. Organ veya organ yerine geçen sözlerden biriyle patlak göz, aşık kemiği, serçe parmak, azı dişi, safra
kurulan birleşik kelimeler: kesesi; çatma kaş, takma diş vb.
ı. Benzetme yoluyla insanın bir niteliğini anlatmak çetin ceviz, çöpsüz üzüm; eski kurt, sarı çıyan, sağmal
üzere bitki, hayvan ve nesne adlarıyla kurulan birle- inek; eski toprak, eski tüfek, sapsız balta, demir yumruk,
şik kelimeler: kuru kemik vb.
i. Zamanla ilgili birleşik kelimeler: gece yarısı, hafta başı, hafta sonu vb.
3. -r / -ar / -er, -maz / -mez ve -an / -en sıfat-fiil ek- çalar saat, çıkar yol, güler yüz, koşar adım, yazar kasa,
leriyle kurulan sıfat tamlaması yapısındaki birleşik çıkmaz sokak, görünmez kaza, tükenmez kalem, uçan
kelimeler ayrı yazılır: daire vb.
4. Renk sözü veya renklerden birinin adıyla kurul- bal rengi, duman rengi, portakal rengi, gece mavisi,
muş isim tamlaması yapısındaki renk adları ayrı limon sarısı, safra yeşili, süt kırı vb.
yazılır:
5. Rengin tonunu belirtmek üzere renkten önce açık mavi, açık yeşil, kara sarı, kirli sarı, koyu mavi,
kullanılan sıfatlar ayrı yazılır: koyu yeşil vb.
6. Yer adlarında kullanılan batı, doğu, güney, ku- Batı Trakya, Doğu Anadolu, Güney Kutbu, Güneydoğu
zey, güneybatı, güneydoğu, kuzeybatı, kuzeydoğu, Anadolu, Aşağı Ayrancı, Orta Asya, İç Asya, İç Anadolu,
aşağı, yukarı, orta, iç, yakın, uzak kelimeleri ayrı Yakın Doğu vb.
yazılır:
7. Kişi adlarından oluşmuş mahalle, bulvar, cadde, Yunus Emre Mahallesi, Gazi Mustafa Kemal Bulvarı,
sokak, ilçe, köy vb. yer ve kuruluş adlarında, son- Nene Hatun Caddesi, Fevzi Çakmak Sokağı, Kâzım Ka-
daki unvanlar hariç şahıs adları ayrı yazılır: rabekir Eğitim Fakültesi vb.
çağ dışı, olağan dışı, yasa dışı, hafta içi, yurt içi, aklı
8. Dış, iç, sıra sözleriyle oluşturulan birleşik kelime sıra, ardı sıra, peşi sıra, yanı sıra vb.
ve terimler ayrı yazılır:
deri altı, su altı, toprak altı, yer altı (yüzey); böbrek üstü
9. Somut olarak yer belirten alt ve üst sözleriyle bezi vb.
oluşturulan birleşik kelime ve terimler ayrı yazılır:
10. Alt, üst, ana, ön, art, arka, yan, karşı, iç, dış, orta, iç savaş, iç tüzük, dış borç, orta oyunu, sağ açık, sağ
büyük, küçük, sağ, sol, peşin, bir, iki, tek, çok, çift bek, peşin fikir, peşin hüküm, tek hücreli vb.
sözlerinin başa getirilmesiyle oluşturulan birleşik
kelime ve terimler ayrı yazılır:
Bitişik Yazılan Birleşik Kelimeler
Belirtisiz isim tamlamaları, sıfat tamlamaları, isnat grupları, birleşik fiiller, ikilemeler, kısaltma grupları ve kalıplaşmış çekimli
fiillerden oluşan ifadeler yeni bir kavramı karşıladıklarında birleşik kelime olurlar. Birleşik kelimeler belirli kurallar çerçeve-
sinde bitişik veya ayrı olarak yazılır.
50 MEBİ KONU ÖZETLERİ TÜRKÇE - TYT