Page 52 - Konu Özetleri TYT Türkçe

YAZIM KURALLARI 3

8. Her iki kelimesi de -dı (-di / -du / -dü, -tı / -ti / -tu  dedikodu, kaptıkaçtı, oldubitti, uçtuuçtu, biçerdöver,
/ -tü) belirli geçmiş zaman veya -r /-ar /-er geniş göçerkonar, konargöçer, okuryazar, uyurgezer, yüzerge-
zaman eklerini almış ve kalıplaşmış bulunan birleşik zer vb.
kelimeler bitişik yazılır:

9. Somut olarak yer bildirmeyen alt, üst ve üzeri söz-  ayakaltı, bilinçaltı, akşamüstü, ayaküstü, gerçeküstü,
lerinin sona getirilmesiyle kurulan birleşik kelimeler ikindiüstü, olağanüstü, öğleüzeri, suçüstü, yüzüstü; akşa-
bitişik yazılır: müzeri, ayaküzeri vb.

10. İki veya daha çok kelimenin birleşmesinden oluş-  Alper, Birol, Gülnihal, Gülseren, Şenol, Varol; Abasıya-
muş kişi adları, soyadları ve lakaplar bitişik yazılır: nık, Adıvar, Atatürk, Gökalp vb.

11. İki veya daha çok kelimeden oluşmuş il, ilçe,  Çanakkale, Acıpayam, Pınarbaşı, Şebinkarahisar, Be-
semt vb. yer adları bitişik yazılır: şiktaş, Kabataş vb.

12. Şehir, köy, mahalle, dağ, tepe, deniz, göl, ırmak,  Akşehir, Eskişehir, Suşehri, Batıkent, Konutkent, Ko-
su, çay vb. kelimelerle kurulmuş sıfat tamlaması ve rukent, Uludağ, Kocatepe, Karadeniz, Kızılırmak, Yeşilır-
belirtisiz isim tamlaması kalıbındaki yer adları bitişik mak vb.
yazılır:

13. Kişi adları ve unvanlarından oluşmuş mahalle,  Abidinpaşa, Bayrampaşa, Davutpaşa, Gazi Osmanpa-
meydan, köy vb. yer ve kuruluş adlarında, unvan ke- şa (mahalle), Ertuğrulgazi (ilçe), Kemalpaşa (ilçe) vb.
limesi sonda ise gelenekleşmiş olarak bitişik yazılır:

14. Ara yönleri belirten kelimeler bitişik yazılır:  güneybatı, güneydoğu, kuzeybatı, kuzeydoğu

15. Dilimizde her iki ögesi de asıl anlamını koruduğu hâlde yaygın bir biçimde gelenekleşmiş olarak bitişik
yazılan kelimeler de vardır:
a. Baş sözüyle oluşturulan sıfat tamlamaları:  başağırlık, başbakan, başçavuş, başeser, başhekim,
başhemşire, başyazar vb.

b. Bir topluluğun yöneticisi anlamındaki başı sözüy-  aşçıbaşı, binbaşı, çarkçıbaşı, çeribaşı, elebaşı, usta-
le oluşturulan belirtisiz isim tamlamaları: başı, yüzbaşı vb.

c. Ağa, baba, bey, efendi, hanım, nine vb. sözlerle  ağababa, ağabey, beyefendi, efendibaba, hanımefen-
kurulan birleşik kelimeler: di, paşababa vb.
ç. Biraz, birçok, birçoğu, birkaç, birkaçı, birtakım, herhangi, hiçbir, hiçbiri belirsizlik sıfat ve zamirleri de
gelenekleşmiş olarak bitişik yazılır.
16. Ev kelimesiyle kurulan birleşik kelimeler bitişik  bakımevi, basımevi, doğumevi, gözlemevi, huzurevi,
yazılır: öğretmenevi, polisevi, yayınevi vb.

17. Hane, name, zade kelimeleriyle oluşturulan birle-  çayhane, dershane, kahvehane, beyanname, kanun-
şik kelimeler bitişik yazılır: name, seyahatname, amcazade vb.

18. -zede ile oluşturulmuş birleşik kelimeler bitişik  depremzede, afetzede, selzede, kazazede vb.
yazılır:

19. Farsça kurala göre oluşturulan sözler bitişik  âlemşümul, cihanşümul darıdünya, ehlibeyit, erkânı-
yazılır: harp, gayrimenkul, gayrimeşru vb.

52 MEBİ KONU ÖZETLERİ TÜRKÇE - TYT