Page 14 - Bilgi Okuryazarlığı Becerileri Etkinlik Kitabı
P. 14
BILGI
OKURYAZARLIĞI
1. Bilgi Grup Ders Dışı
ETKİNLİK Okuryazarlığı
Becerisi
Bireysel Ders İçi
Etkinliğin DÜNYA İLE TÜRKİYE'DE KULLANILAN ESKİ VE YENİ BİRİM Etkinliğin 80 Dakika
Adı SİSTEMLERİ VE DÖNÜŞÜMLERİ Süresi
Etkinliğin Ulaştığı bilgileri ilişkilendirerek ve birleştirerek elde ettiği bilgileri sıralayabilme, karşılaş-
Amacı tırabilme ve sınıflandırabilme
Birim kelimesi bilimde, herhangi bir şeyin nasıl ölçüldüğünü tanımlamak için kullanılır. Bilimde bir soruya cevap
ararken bilgi toplarız, bu bilgileri yorumlarız ve elimizdekileri diğer bilim insanları ile paylaşırız. Günümüzde
kullanılan birim sistemleri sayesinde elde edilen sonuçları diğer sonuçlarla karşılaştırabilmekteyiz. Uluslara-
rası Birimler Sistemi (SI), başta endüstri alanında olmak üzere bütün dünyada ülkelerince kabul edilmiştir. Bu
birim değişikliğinin nedeni, SI birimlerinin kullanımında getirdiği kolaylık ve yararlarıdır. Dünyanın neresine
gidilirse gidilsin bu durumda ortaya çıkmaktadır. Tüm ülkelerin SI sistemini kullanmaya başladığı dünyamızda,
ülkemizin de bu sistemi bir an önce kabul edip uygulamaya sokması gerekmektedir. Yakın gelecekte ticari ve
teknolojik alışverişte bulunduğumuz ülkeler ile her alanda anlaşmazlık durumuna düşebiliriz. SI birimlerinin
kullanıma geçirilmesi, öncelikle ilköğretimden başlayarak tüm eğitim kurumlarında bu sistemin öğretilmesi, ya-
zılan tüm makale, bildiri, kitap vb. yayınlarda bu birim sisteminin kullanılması ve diğer birimlerin kullanılmasına
izin verilmemesi yolu ile sağlanacaktır. Örneğin, kimi zaman metrik sistemin bir türü olan cgs [santimetre(cen-
timeter)-gram-saniye(second)], kimi zaman da mks (metre-kilogram-saniye) kullanılmaktadır. Bazı ülkelerde ise
(inch, pound, feet, mil vb.) birimleri kullanılmaktadır. Her ne kadar SI’da yer alan birimler tüm fiziksel nicelikleri
ifade etmek için yeterli olsa da SI’da yer almayan pek çok birim bugün bilimsel, teknik ve ticari yazında kullanıl-
maya devam ediliyor. Bu birimler arasında litre, dakika, saat, hektar, elektronvolt, bar, angström ve astronomi
birimi sayılabilir. Bu birimlerin bazıları temel birimler cinsinden doğrudan tanımlanabilir ancak tutarlı birim
değillerdir. Örneğin bir dakika 60 saniyedir ve tanımında 1’den farklı bir sabit içerdiği için tutarlı birim değildir.
SI’da yer almayan bazı birimlerin SI birimleri cinsinden neye denk olduğununsa deneylerle bulunması gerekir.
Örneğin elektronvolt, değeri deneylerle belirlenmesi gereken ve SI’da yer almayan birimlerden biridir.
m s
kg SI K
A cd
mol
Görsel 3.2: Temel ölçme birimleri ile ölçü araç gereçleri
14