Page 106 - Türkçeyi Etkili Kullananlar

Etkinlik

c) Kibarlık Budalası isimli eserin izlediğiniz kısmından alınan aşağıdaki bölüm Fransız dilinin
özelliklerini içermektedir. Aşağıdaki metinde Türk diline göre gerekli düzenlemeleri
yapınız ve günümüz seyircisi için daha komik olacak şekilde metni uyarlayınız.

Felsefe Öğretmeni: Peki, ne öğreteyim size?

Mösyö Jourdain: Dil bilgisi öğretin.
Felsefe Öğretmeni: Emredersiniz!

Mösyö Jourdain: Sonra da takvim öğretin ki aylı ve aysız geceleri bileyim.
Felsefe Öğretmeni: Pek iyi. Dileğinizi yerine getirmek ve sorunu bilgince yönetmek
için sırasıyla önce harflerin doğasından ve seslendirmenin çeşitli biçimlerini kusursuzca
öğrenmekten başlamalıyız.

Şimdi bilin ki harflerin bir bölümüne ses verdikleri için sesli, bir bölümüne de sesli harfler
olmayınca ses veremedikleri için ve sadece seslerin kaynağını gösterdikleri için sessiz
denir. Sesli harflerin sayısı beştir: A, E, I, O, Ü.
Mösyö Jourdain: Bunu anladım.
Felsefe Öğretmeni: A sesi ağzı fazla açarak verilir: A.

Mösyö Jourdain: A, evet.
Felsefe Öğretmeni: E sesi alt çeneyi üst çeneye yaklaştırarak verilir: A, E.
Mösyö Jourdain: A, E, A, E. Gerçekten öyle… Aman ne hoş!

Felsefe Öğretmeni: I sesi ise çeneleri birbirine iyice yaklaştırıp, ağzın iki köşesini
kulaklara doğru uzaklaştırarak verilir: A, E, I.

Mösyö Jourdain: E, I, I, I, I. Evet, yaşasın bilim!
Felsefe Öğretmeni: O sesi çeneleri açıp dudakların alt ve üst köşelerini birbirine
yaklaştırarak verilir: O.
Mösyö Jourdain: O, O. Evet, daha doğru bir şey olamaz. A, E, I, O, I, O. Kusursuz bir şey. I,
O, I, O.
Felsefe Öğretmeni: Ağzın açıklığı bu sırada küçük bir daire gibi olur ve O sesi çıkar.
Mösyö Jourdain: O, O, O. Haklısınız: O. Bir şeyler öğrenmek ne güzel!

Felsefe Öğretmeni: Ü sesi çıkarmak için dişleri birbirine iyice yaklaştırmalı ama
dokundurmamalı, dudakları aşağı doğru uzatmalı, birbirine dokunmayacak kadar
yaklaştırmalı: Ü.
Mösyö Jourdain: Ü, Ü. Ne kadar doğru bir şey: Ü.

Felsefe Öğretmeni: Dudaklarınızı somurtur gibi uzatırsanız U dersiniz.
Mösyö Jourdain: U, Ü. Ne kadar da doğru, keşke önceden eğitim alıp bunları
öğrenseydim.
Felsefe Öğretmeni: Yarın da sessiz harfleri okuyacağız.
Mösyö Jourdain: Onlarda da böyle eğlenceli şeyler var mı?
Felsefe Öğretmeni: Hiç olmaz mı? Söz gelimi, D sessiz harfi dilin üst ucuyla dişlere
dokunarak verilir: Da.
Mösyö Jourdain: Da, da. Ah! Ne hoş şeyler, ne hoş!

104 Türk Dili ve Edebiyatı