Page 12 - Türk Dili ve Edebiyatı Sınıf İçi Değerlendirme Öğretmen Rehber Kitabı

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI SINIF İÇİ DEĞERLENDİRME

Sınıf içi değerlendirme kapsamında kullanılan ölçme araçlarına dayalı yapılan başka bir sınıflamaya göre
ise ölçme değerlendirme ikiye ayrılmaktadır. Bunlar geleneksel ve alternatif (tamamlayıcı) ölçme değer-
lendirmedir. Geleneksel ölçme değerlendirme, hem ölçme aracının hem de uygulama süreçlerinin stan-
dardize edildiği ve karşılaştırılabilir sonuçlar elde edebilmek için hep aynı biçimde uygulanan ve puanlanan
testlerden oluşmaktadır. Geleneksel ölçme değerlendirme kapsamında; çoktan seçmeli sorular, kısa cevaplı
sorular, doğru-yanlış soruları, eşleştirme soruları ve açık uçlu sorular kullanılmaktadır.

Kutlu (2006)’ya göre geleneksel ölçme de-
Alternatif ölçme değerlendirme ğerlendirme öğrencilerin problem çözme,
araçları kullanılarak öğrencile- eleştirel düşünme, araştırma yapma ve
yaratıcı düşünme gibi üst düzey zihinsel
rin üst düzey zihinsel özellikle- özelliklerini ölçmede yetersiz kalmaktadır.
re ulaşma düzeyleri belirlenebilir. Bu nedenle öğrencilerin üst düzey zihinsel
özelliklere ulaşmada ne düzeyde olduğunu
belirlemek amacıyla alternatif ölçme değer-
lendirme araçlarının kullanılmasının uygun
olacağı düşünülmektedir. Tablo 2’de geleneksel ve alternatif ölçme değerlendirme yöntemleri sunulmakta,
tabloyu takip eden kısımda ise geleneksel ve alternatif ölçme değerlendirme yöntemlerinin detaylarına yer
verilmektedir (Aksu, 2013; MEB, 2020).

Tablo 2. Geleneksel ve Alternatif (Tamamlayıcı-Otantik) Ölçme Değerlendirme Yöntemleri

Geleneksel ölçme değerlendirme yöntemleri Alternatif (tamamlayıcı) ölçme değerlendirme yöntemleri

• Çoktan seçmeli sorular • Performans görevi
• Kısa cevaplı sorular • Öğrenci ürün dosyası (portfolyo)
• Doğru yanlış soruları • Kavram haritası
• Eşleştirme soruları • Yapılandırılmış grid
• Açık uçlu sorular • Tanılayıcı dallanmış ağaç
• Kelime ilişkilendirme testi
• Proje

• Poster
• Öz değerlendirme
• Akran ve/veya grup değerlendirmesi
Yukarıda bahsedilen alternatif ölçme değerlendirme yöntemlerinden performans görevi, portfolyo, poster ve
projelerin değerlendirilmesinde aşağıdaki puanlama araçları kullanılabilir:

• Kontrol listesi
• Dereceleme ölçeği
• Dereceli puanlama anahtarı

1.3.1. Geleneksel Ölçme Değerlendirme Yöntemleri

1) Çoktan Seçmeli Sorular
Bir sorunun cevabının, öğrenciye sunulan seçenekler arasından seçilerek belirlenmesini gerektiren soru-
lara seçmeli sorular denir. Seçenek sayısı ikiden fazla olduğunda ise bu tür sorular çoktan seçmeli sorular
olarak adlandırılır. Çoktan seçmeli sorularda öğrenciden beklenen, soru kökünü okuyup sorunun cevabını
düşünmesi ve bulduğu cevabı seçip işaretlemesidir. Çoktan seçmeli sorular zaman kazandırdığından ve
ekonomik olduğundan eğitimde en yaygın kullanılan ölçme değerlendirme yöntemleri arasındadır.

12