Page 137 - BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR TARİHİ 12

6. • Antik olimpiyat oyunlarını, yapılış nedenlerini ve tarihsel gelişimini öğreneceksiniz. 6.1. ANTİK OLİMPİYAT OYUNLARI
NELER ÖĞRENECEKSİNİZ?

• Modern olimpiyat oyunlarını ve tarihsel gelişimini öğreneceksiniz. 6.1.1. Antik Olimpiyat Oyunlarının Tarihi
ÜNİTE • Modern olimpiyatların kurucusu olan Baron Pierre De Coubertin’in olimpiyat oyunları yıllardan günümüze taşınan Sümer ve Mısır medeniyetlerine ait eserlerde beden eğitimi ve spor faaliyet-
Beden eğitimi ve sporun doğuşu ve gelişimi, tarihin ilk çağlarına dayanmaktadır. MÖ 5000’li
tarihindeki yerini ve önemini öğreneceksiniz.
• Olimpizm ve fair play kavramlarını öğreneceksiniz.
• Türkiye’nin modern olimpiyat oyunlarına katılım sürecini öğreneceksiniz. lerinin izlerine rastlanmaktadır. Ancak sporun yaşamın ve yaşam felsefesinin değişmez bir parçası olarak
yer alması, eski Yunan medeniyetlerinde görülmüştür.
• Türkiye’yi olimpiyat oyunlarında temsil eden sporcuları öğreneceksiniz. Tarihte önceleri sadece tanrılara tapınmak için yapılan şölenlerde kendine yer bulan spor faali-
yetleri, zamanla günlük hayatın içine yerleşen bir olgu hâline gelmiştir. Adını yapıldığı Yunanistan’daki
Olimpia yöresinden alan olimpiyatların başlangıç tarihinin MÖ 776 olduğu bilinmektedir. Ancak tarihçi-
ler, bu olayı başlatan nedenler konusunda fikir ayrılığına düşmüştür. Kimi tarihçiler, olimpiyatların Tan-
rılar Tanrısı Zeus adına yapıldığını savunurken diğerleri efsanevi bir kahraman olan Pelops’un (Pelıpz)
hatırası için başlatıldığını iddia eder. Bugünkü Peloponez (Peloponiz) Yarımadası’na adını veren Pelops,
HAZIRLIK SORULARI o zamanlar “Küçük Asya” diye anılan bugünkü Anadolu’dan gelen bir delikanlıdır. Efsaneye göre Pelops,
yöreyi yöneten hükümdarın kızı olan Hippodamia’ya (Hipodemya) âşık olur. Ama hükümdar, kızının
1. Antik ve modern olimpiyat oyunlarında yapılan spor dallarının ortak özellikleri nelerdir? evlenmesini kesinlikle istememektedir. Zira hükümdarın hayatı, kendisine çok evvelden verilen bilgiye
2. Olimpizm ve fair play kavramları, olimpiyatlar için ne ifade etmektedir? göre kızının evlenmemesine bağlıdır. Kızı evlenince kendisi ölecektir. Bu nedenle kızını almak isteyen
3. Türkiye’nin olimpiyatlara katılım süreci nasıl olmuştur? herkesle atlı araba yarışına giren hükümdar, gayet iyi atları ve arabası olduğundan bütün yarışmaları
4. Olimpiyatlarda başarılı olmuş Türk sporcular kimlerdir? kazanmakta ve yarışı kaybedenleri de ölüme mahkûm etmektedir. Hükümdarla yapacağı yarışmadan
yenik çıkacağını çok iyi bilen Pelops, hükümdarın araba bakıcısını rüşvetle kandırır ve yarışı kazanır. Ola-
yın ortaya çıkmasını önlemek için de arabacıyı öldürmek zorunda kalır. Arabacı, Pelops tarafından suda
boğulurken onu lanetler, laneti yıllar sonra tutar ve Pelops, kendi babası tarafından öldürülür. Yaşadığı
Olimpiyatlar, bütün sporcuların katılabilme hayalini kurduğu en büyük spor organizasyonlarıdır.
Olimpiyat oyunlarının tarihi, çok eskilere dayanır. Kayıtlara göre MÖ 776 yılında başladığı bilinen olimpi- sürece yöreye yaptığı katkılardan dolayı yöre halkı tarafından çok sevilen Pelops, ölümünden sonra çe-
yatların bu tarihten çok daha önce Anadolu topraklarında da düzenlendiği bilinmektedir. şitli tören ve şölenlerle anılır. MÖ VIII. yüzyılda zamanın hükümdarı olan İphitus’un (İpudus) Pelops adına
başlattığı şölenler daha sonra “olimpiyatlar” diye anılmıştır.
Olimpiyat oyunlarının en önemli sembolleri arasında “olimpiyat ateşi” gelmektedir (Görsel 6.1). İlk olimpiyatların “stade” adı verilen sahada 192 metrelik sprint koşusu ile yapıldığı düşünülmek-
Olimpiyat ateşi, Yunanistan’ın Olemp Dağı’nda dev mercekler kullanılarak güneş ışığıyla tutuşturulmak- tedir (Görsel 6.2). Bu koşu olimpiyatların temelini oluşturduğundan yapılan her olimpiyat, bu koşunun
ta ve oyunların yapılacağı ülkeye kadar elden ele teslim edilerek taşınmaktaydı. Geçtiği ülkelerin atletleri galibinin adını alırdı. Bu nedenle de ilk yapılan olimpiyatın adı Coroebus (Koreybus) olarak da bilinir.
tarafından taşınan bu küçük meşale, olimpiyat oyunlarının düzenleneceği stadyumdaki dev meşaleyi Zamanla bölgede güvenin sağlanması ve halkın daha rahat bir yaşama kavuşması ile olimpiyat oyun-
tutuşturmaktaydı.
larının programı da zenginleşti. Gençlerin de bu oyunlarda yer almasını sağlamak amacıyla çeşitli spor
yarışmaları, olimpiyat oyunlarına dâhil edildi.

Görsel 6.1: Olimpiyat ateşi Görsel 6.2: Stade

134 OLİMPİYATLAR OLİMPİYATLAR 135