Page 24 - ORYANTİRİNG

3.1. SAHA

Yeryüzü şekilleri açısından zengin 1,5 km ile 15 km arasında ala-
2
2
nı kapsayan ulaşımı kolay, park yeri, ısınma ve toplanma alanı olan
yerler oryantiring arazisi olarak değerlendirilir.

Oryantiring arazisi oryantiringciye harita okumada kolaylık sağ-
layacak arazi arızalarından oluşmalıdır. Oryantiring arazisindeki
yeryüzü şekillerinin zenginliği, hem yeni başlayanlar hem de de-
neyimli oryantiringciler için teknik parkur hazırlanmasına olanak
sağlar. Oryantiring bir dayanıklılık sporu olduğundan arazide or-
yantiringcinin performasını değerlendirecek şekilde tepelerin bitki
örtüsü, bataklık gibi arazi arızalarından oluşması tercih edilir.

Oryantiringde Arazi Parkur İlişkisi
Uluslararası Oryantiring Federasyonuna (IOF) göre oryantiring
yarışma parkurları sürat, orta ve uzun mesafe yarışları olarak adlan-
dırılır. Bu terimler mesafe karşılığını yaş ve kadın erkek katagorisine
göre bulur. Parkurlar aşağıda dk. olarak belirtilen tahminî kazanma
süresine göre ayarlanır. Uzun mesafe yarışları kadınlarda 55 dk.
erkeklerde 70 dk., orta mesafe yarışları kadın ve erkeklerde 20-25
dk. dır. Sürat yarışları kadın ve erkeklerde 12-15 dk.dır. Oryantirin-
gci toplam kazanma süresini arazide 1 km’yi kaç dk. ile geçtiğine
göre hesaplar. Bu aynı zamanda arazinin zorluk derecesini belirtir.
1 km’yi geçme süresi orta ve uzun mesafede aynı koşucu için 6 dk.
kolay arazi, 8 dk. orta zorlukta, 12 dk. yüksek zorluktaki araziyi ifade
eder. Örneğin orta mesafe koşan bir kadın oryantiringci orta zorlukta
bir arazide 1km’yi 8 dk.da geçmektedir. Bu durumda 2,5 km’lik orta
mesafe parkuru 20 dk.da bitirilmiş olur. Diğer bir örneğe göre uzun
mesafe koşan bir erkek oryantiringci 1 km’yi 10 dk.da geçerse 70 dk.
kazanma süresi olan bir parkuru bitirdiğinde 7 km koşmuş olur. Bu
bilgiler oryantiring yarışması için gerekli olan arazi boyutlarının çı-
karılmasını sağlar.

3.2. HARİTA

Yeryüzünün tamamının ya da bir bölümünün kuşbakışı görünü-
şünün, belirli bir ölçek dâhilinde küçültülerek bir düzlem üzerine
aktarılmasıyla elde edilen çizime harita denir.

Haritalarda yeryüzü şekillerini en belirgin biçimde göstermek
amacıyla birtakım yöntemler geliştirilmiştir. Bu yöntemlerden en
yaygın olarak kullanılanı izohips (eş yükselti) yöntemidir.

22 3. ÜNİTE