Page 28 - ORYANTİRİNG
P. 28

Görsel 3.4: Eşyükselti eğrileri ve
            doğadaki yer şekilleri



                                                                                          İzohips  haritalarında  iç
                                                                                       içe  kapanmış  eğriler  varsa
                           TEPE                                                        ve  eğrilerin  değerleri  içteki
                                                                                       küçük  izohips  halkasına
                                                                                       doğru  artıyorsa  söz  konusu
                                                                                       şekle tepe adı verilir (Görsel
                                               a                                       3.4a).



                                                                                          İzohipsler  iç  içe  kapanı-
                                                                                       yor ve değerleri içteki küçük
                                                                                       izohipse  doğru  azalıyorsa
                                                                                       kapalı  çukur  (çanak)  olu-
                                                                                       şur.  Çukuru,  tepeden  ayırt
                 KAPALI ÇUKUR                                                          ettiren  gösterim  şekli  ok
                                                                                       işaretlerinin   kullanılması-
                                                                                       dır.  Ok  işaretlerinin  yönü
                                                                                       çukurlaşmanın  (yükseltinin
                                               b                                       azalma  yönünün)  ne  tarafa
                                                                                       doğru  olduğunu  ifade  eder
                                                                                       (Görsel 3.4b).

                                                                                          İki  akarsu  vadisini  bir-
                                                                                       birinden ayıran ve birbirine
                                                                                       ters  yönde  eğimli  yüzeyleri
                    SIRT                                                       B       birleştiren  yeryüzü  şeklidir.
                                                                                1800   Sırtların üzeri düz olabilece-
                                                                                1600   ği gibi keskin de olabilir. İzo-
                                                                                       hipsler yarım halka şeklinde
                                                                                1400   verilmişse sırt gösterilmiştir.
                                                                                1200   İzohipslerin  değeri  dıştaki
                                                       A                        1000   yarım  izohips  halkasından
                                                                                       içteki  küçük  yarım  izohips
                                                c                                      halkasına doğru artar (Gör-

                                                                                       sel 3.4c).
                                                                                          İzohipsler  yarım  halka
                                                                                       şeklinde  ise  bir  tür  vadi
                                                        1100                           gösterilmiştir. Sırt ve vadiyi
                                                        1000                           birbiriyle karıştırmamak ge-
                  VADİ                                  900                            rekir.  Yarım  izohips  halka-
                                                        800              900  1000     larının  değeri  içteki  küçük
                         AKARSU                         700                    1100    halkaya doğru artıyorsa sırt,
                                                                                       azalıyorsa vadi anlamına ge-
                                                      600                      1200    lir.  Bunun  yanı  sıra  izohips
                                               ç                                       haritalarında   akarsuyun
                                                                                       geçtiği  her  yer  vadi  olarak
                                                                                       bilinmelidir (Görsel 3.4ç).
                                                                                          İzohips haritalarında bir-
                                                                                       birini  çevrelemeyen,  komşu
                                                                                       izohips  halkaları  şeklinde
                                                                                       gösterilen,  iki  yüksek  yer
                         BOYUN                                                         ya da iki alçak yer arasında
                                                                                       kalan düz yere boyun (bel ya
                                                                                       da  geçit)  adı  verilir  (Görsel
                                               d                                       3.4d).


        26        3. ÜNİTE
   23   24   25   26   27   28   29   30   31   32   33