Page 61 - SPOR ANATOMİSİ VE FİZYOLOJİSİ 11
P. 61
HAZIRLIK SINIR HÜCRESININ YAPISI
Vücudu bir ağ gibi saran sinir hücreleri
(Görsel 4.1) vasıtasıyla vücudun iç ortamın-
dan ve dış çevresinden bilgilerin toplanarak
değerlendirilmesi ile organların ve kasların
aktivitelerinin düzenlenmesini sağlayan sis-
teme sinir sistemi denir. Sinir sistemi hareket
etme, konuşma ve vücuttaki milyonlarca hüc-
renin koordineli bir şekilde çalışmasını sağla-
yan iç haberleşme yoludur. Bu nedenle sinir
sistemi iç dengenin (hemostasiz) devam etti-
rilmesinde kritik bir rol oynar. Sinir sistemin-
de sinir sisteminin fonksiyonel hücresi olarak
100 milyar kadar nöron, bunun 10 ile 50 katı
kadar da destek hücre glia bulunur. Görsel 4.1: Sinir hücreleri
Sinir hücreleri olan nöronlar vücudun içerisinden ve dış çevreden gelen uyarıları merkezî sinir
sistemine, merkezî sinir sisteminde oluşan yanıtları da organlara iletir. Sinir hücreleri vücuttaki diğer
hücrelerden farklı bir yapıya sahiptir ve bulundukları yerlere göre çok değişik şekilde ve kimyasal
içerikte olabilir. Bir sinir hücresi hücre gövdesi, dendritler ve akson olmak üzere üç kısımdan oluşur.
Hücre gövdesi diğer hücrelerde olduğu gibi zar, sitoplazma ve çekirdekten ibarettir. Hücre gövdesin-
den ağaç dalları gibi uzanan çok sayıdaki kısa uzantılara “dendrit”, bir tane olan uzantıya ise “akson”
denir. Sinir hücrelerindeki aksonların üzeri miyelinden oluşan kılıfla kaplıdır. Miyelin kılıfı hem uzantı-
yı korur hem de veri kaybını engeller ve böylece uyarılar daha hızlı iletilir (Görsel 4.2).
Mitokondri
Çekirdek
Akson
Hücre gövdesi terminalleri
Miyelin kılıfı
Sinaps
Dentrit
1. Sinir kelimesinden ne anlıyorsunuz? Düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.
2. Sinir sisteminin hasar görmesi nelere sebep olabilir? Tartışınız.
3. Çevrenizde sinir sistemiyle benzerlik kurabileceğiniz başka yapılar var mıdır? Düşünce-
lerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız. Akson
Görsel 4.2: Nöron
58 59