Page 65 - SPOR ANATOMİSİ VE FİZYOLOJİSİ 11
P. 65
MERKEZÎ VE ÇEVRESEL SINIR SISTEMI
Merkezî sinir sisteminin ana bileşenini oluşturan beyin; beyin kabuğu, beyincik, beyin sapı, hipo-
talamus, talamus gibi yapılardan oluşur (Görsel 4.9).
Talamus: Çevreden gelen Beyin kabuğu: Yüzeyi girintili ve çıkıntılı
uyarıları beyin kabuğuna ileten ya- olan bir yapıdır. Kabuktaki girintilere sulkus, çı-
Merkezî sinir sistemi: Merkezî sinir sistemi beyin (ce- pıdır. Beyin kabuğundan gelen bil- kıntılara girus denir. Bu yapının düşünme, istem-
rebrum) ve omurilik (medulla spinalis) olmak üzere iki gileri de omuriliğe ve beynin diğer li hareket, konuşma, algılama ve sonuç çıkarma
ana parçadan oluşur (Görsel 4.6). Yetişkin bir insanda bölümlerine iletme görevi vardır. gibi fonksiyonları vardır.
ortalama ağırlığı 1300-1400 gram olan beyin, 100 milyar
sinir hücresi (nöron) ve trilyonlarca destek hücresinden
(glia) oluşur. Omurilik, ortalama 70 cm uzunluğunda olan
omurganın içerisinde bulunur ve omurgadan daha kısa-
dır.
Görsel 4.6: Merkezi sinir sistemi
Beyin: Kafatasının içinde yer alan en büyük sinir or-
ganıdır. Yapısı girintili çıkıntılıdır ve iki yarım küreden
meydana gelmektedir (Görsel 4.7).
Beyincik: Küçük
beyin olarak ifa-
de edilmektedir.
Tıpkı beyin gibi
Görsel 4.7: Beyin
iki yarım küreden
oluşur. Vücudun
hareketi, denge-
si ve postürünün
sağlanması gibi
fonksiyonları var-
dır.
Omurilik: Düz bir yapısı vardır ve sırt bölgesindeki omurganın
içerisinde yer alır. Beyni diğer organlara bağlar. Diğer organlar Beyin Sapı: Talamus ile omurilik arasın-
ile beyin arasında bilgi aktarımı yapar. Refleks hareketler bu da kalan bölüme verilen isimdir. Medul- Hipotalamus: Beynin tabanında yer
alan bölgedir. Küçük olmasına rağ-
bölümden yönetilir (Görsel 4.8). la, pons, tektum vb. yapıları içerir. Beyin men çok önemli olaylardan sorumlu-
sapındaki bazı alanlar kan basıncı, kalp dur. Vücut ısısının dengelenmesi, aç-
hızı ve solunum gibi hayati fonksiyonla- lık ve susuzluk hissinin oluşması gibi
rın düzenlenmesinden sorumludur. fonksiyonları vardır.
Görsel 4.8: Omurilik Görsel 4.9: Merkezi sinir sistemi
62 63