Page 179 - SPOR PSİKOLOJİSİ VE SOSYOLOJİSİ 12

ENGELLİLER VE SPOR ÜNİTE 16

16.1. ENGELLİ KAVRAMI

1. Engelli Nedir?
İnsan sosyal bir varlıktır. İnsanlar arasında cinsiyet, yaş, saç, göz ve ten rengi gibi doğal farklılıklar
vardır. Kişinin engelinin olup olmaması da bu farklılıklardandır. Engellilik kalıtsal olabileceği gibi
kaza, beslenme bozuklukları, hastalık vb. nedenlerle sonradan da oluşabilir. Engellilik, bireyin
bedensel veya zihinsel yoksunlukları sonucu ihtiyaçlarını karşılayamamasıdır. Geniş anlamıyla
engelli; fiziksel, zihinsel, ruhsal ve duyusal yetilerinde çeşitli düzeyde kayıplarından dolayı
yaşama tam ve etkin olarak katılamayan bireydir.

b b

a

Görsel 16.2: Engellilikten kaynaklanan sorunlar yardımcı teknolojilerin kullanımıyla çözülebilmektedir.
a) İşitme engelli birey işitme cihazı kullanarak işitme kaybından doğan aksaklıkları önleyebilmektedir.
b) Görme engelli birey Braille (Breyl) alfabesi sayesinde okuyabilmektedir.
Engellilik zihinsel, bedensel, ruhsal ve duyuşsal olarak sınıflara ayrılır. Engelliler bu kategorilere
göre eğitim-öğretim ve sosyal hizmet alırlar (Görsel 16.2). Engel durumlarına göre de uygun
spor faaliyetlerine katılabilirler. Engelli bireylerin korunma, bakım, rehabilitasyon, danışmanlık
ve destek hizmetlerine ihtiyacı vardır. Engelli bireyler için yapılacak faaliyetlerde onların sosyal
hayata uyum sağlama, iletişim, erişilebilirlik ve ulaşım sorunları dikkate alınmalıdır.

BİLİYOR MUSUNUZ?

İlk kez The Stoke Mandeville (Dı Sıtok Mendivil) Hastanesinde, Sir Ludwig Guttman (Sör Ludvig
Gatmın) tarafından organize edilen ve tekerlekli sandalyedeki engellilerin rehabilitasyonu
için uygulanan çeşitli sportif aktiviteler, engelliler sporunun başlangıcı olmuştur. Engelliler
için ilk olarak okçuluk, bovling, bilardo ve masa tenisi, kısa bir süre sonra da tekerlekli
sandalye basketbolu, eskrim ve halter spor dalları gelişmiştir.

SPOR PSİKOLOJİSİ VE SOSYOLOJİSİ 177