Page 112 - SPOR YÖNETİMİ VE ORGANİZASYON 12

6. TÜRK SPOR TEŞKİLATI

Hazırlık Çalışmaları

1. Spor teşkilatını oluşturan ve sporun gelişmesi için çalışmalar yapan kurumlar hakkındaki bilgilerinizi
paylaşınız.
2. Spor federasyonlarının görevleri neler olabilir?

6.1. SPOR TEŞKİLATI

6.1.1. Spor Teşkilatı

Spora ilişkin amaçlar doğrultusunda, iş veya işlerin sürdürülebilmesi için kurulan kurumsal yapılardır.
Devlet, sporu geliştirmek ve yaygınlaştırmak için örgütsel ve hukuki bir yapı oluşturmuştur. Bu yapı-
lar Türk sporuna ilişkin kararların alındığı, uygulandığı, denetlendiği, ceza ve ödül uygulamalarının yapıl-
dığı kuruluşlardır.

6.1.2. Türk Spor Teşkilatının Tarihsel Gelişimi

Günümüz spor teşkilatını anlayabilmek için geçmişten günümüze gelen süreçler incelendiğinde,
Türk spor teşkilatını cumhuriyet öncesi ve cumhuriyet sonrası olarak iki bölümde ele almak uygun olacaktır.
a) Cumhuriyet Öncesi Dönem

Büyük Selçuklu ve Anadolu Selçuklu Türklerinde spor; eğlence, şölen ve savaşa hazırlık olarak yapıl-
mıştır. Güreş, binicilik, cirit, okçuluk, avcılık ve top oyunu Türklerin geleneksel sporlarıdır.
Osmanlı Devleti'nde toplum birlikteliğine katkıda bulunmak, gençlerin zamanlarını değerlendirmek ve
her açıdan kuvvetli bir nesil yetiştirmek üzere beden eğitimi ve spor etkinlikleri yapılmıştır. Osmanlı güreş ve
okçuluk tekkeleri teşkilatlanmanın ilk örneklerindendir (Görsel 6.1). İlk Osmanlı güreş tekkesi, 1358’de Orhan
Bey zamanında kurulan “Bursa Güreşçiler Tekkesi”dir. İlk bilinen ok meydanı da Orhan Bey zamanında ku-
rulmuş olup Bursa’dadır.
Cumhuriyet yıllarına doğru daha çok ecnebilerin oyna-
dığı futbol, spor faaliyeti olarak öne çıkmıştır. 1903-1922 yılla-
rı arasında spor teşkilatı, futbol kulüpleri ve idman cemiyetleri
oluşmuştur. İstanbul Futbol Birliği 1910’da futbol maçlarının ya-
pılacağı yer ve zamanı daha iyi organize etmek için kurulmuş-
tur. İstanbul Futbol Kulüpleri Ligi 1911-1914 yılları arası faali-
yet göstermiştir. Buna eş zamanlı olarak 1913 yılında Anadolu
kulüplerinin girişimleri sonucunda Cuma ligleri kurulmuştur. Bu
liglerde daha çok Türk kulüpleri mücadele etmiştir. 1915 yılında
iki lig birleştirilerek “Cuma Birliği” kurulmuştur. 1919-1920 se-
zonunda Beşiktaş’ın öncelik ettiği semt ve okul takımları “Türk
İdman Birliği” kurulmuştur. Görsel 6.1: Türklerde geleneksel sporlar

110 h1ø7(