Page 13 - TENİS
P. 13
1989 yılında Adana’da dünyaya gelen Çağla 1.1. DÜNYADA TENİSİN TARİHÎ GELİŞİMİ
Büyükakçay, küçük yaşlarda ailesinden aldığı Tenis sporunun kökeni tam olarak bilinmemekle birlikte
destek ile tenis sporuna adım attı. 12 yaşında Antik Roma Dönemi’nde çıplak elle veya eldivenle oynanan trigon
Türkiye Klasman Turnuvası ve Türkiye Kapalı adı verilen bir oyun olduğundan söz edilmektedir.
Kort Turnuvası şampiyonluklarını elde etmeyi Diğer bir görüşe göre benzer bir oyunun ilk kez Meksika’da,
başardı. 14 yaşında Enka Spor Kulübüne transfer Toltec yerlileri tarafından oynandığı ileri sürülmektedir. Mısır ve
olan Çağla Büyükakçay, 15 yaşında Türkiye Fed İspanya’da bulunan fresklerde ve Rönesans Dönemi İtalya’sından
Kupası Takımına katılarak Türk tarihindeki en genç kalma resimlerde giocco del pallonne (yucu del palloni) ve juego
bayan millî tenis takımı oyuncusu olmayı başardı. de pelota (cuni de pelota) adları altında benzer oyunların duvarla
2009’da Büyükler Türkiye Şampiyonası, 2010’da çevrili alanlarda oynandığı görülmektedir.
Valladolid’de düzenlenen ITF’yi (Uluslararası Tenis Bugünkü tenisin kökeni, 13. yüzyılda Fransa’da kralın
Turnuvası) kazanan ilk bayan Türk tenisçisi oldu huzurunda jeu de paume (avuç içi oyunu) adıyla oynanan bir
ve bu sayede ilk kez Grand Slam’da oynamaya hak oyuna dayanmaktadır. İngiltere’de ilk kez 8. Henry ile başlamıştır.
kazandı. Çağla, Türk tenis tarihinde, bir Grand Slam Tenis kelimesinin Fransızca “tennez-al” ya da İngilizce “tennasity”
turnuvasında kadınlarda ana tabloya yükselen (dayanıklılık) sözcüklerinden türemiş olduğu düşünülmektedir.
ilk sporcumuzdur. WTA (Uluslararası Profesyonel Önceleri İngiliz ve Fransız soyluları tarafından kapalı sahalarda
Görsel 1.1. Çağla Büyükakçay çıplak elle oynanan oyun sonraları halk arasında yaygınlaşmaya
Kadın Tenisçiler Birliği) tarafından en iyi çıkış yapan
oyuncusu oldu. Çağla Büyükakçay, TEB BNP Paribas başlamıştır. İlk zamanlarda çıplak elle oynansa da sonraları
İstanbul Cup’ta şampiyonluğa ulaşarak ülke tenisinin en büyük başarısını elde etti ve eldivenle ve tokaç gibi günümüzdeki raket benzeri araçlar
kullanılmaya başlanmıştır. Kapalı salonlarda oynanan oyun 15.
teklerde dünya sıralamasında ilk 100’e giren ilk Türk kadın raket olmayı başardı. Rio 2016 yüzyıldan itibaren duvarsız, kalça yüksekliğindeki ağ ile ortadan
Olimpiyat Oyunları’nda Türkiye’yi temsil etti (Görsel 1.1.). ikiye ayrılmış alanlarda oynanmaya başlanmıştır (Görsel 1.2.).
İlk dönemde bir günün 24 saat olmasından esinlenerek
Hazırlık: Tenisin tarihini öğreniyorum etkinliğindeki uygulama öncesi bölümle ilgili 24 oyundan oluşan tenis maçları, önce 12, sonraları 6 oyunlu 3 Görsel 1.2. 15 yy. Tenis oyunu
çalışmaları yapmayı unutmayınız. dizi üzerinden oynandı. Sayılar ise günün 24 saatinden bir saati
dörde bölerek 15, 30, 40, 60 çerçevesine oturtuldu. Ama 40’tan
sonra “oyun” demek âdet oldu. Sayı sistemindeki değişiklikler 18.
TENİSİN TARİHİNİ ÖĞRENİYORUM yüzyılda tamamlandı.
19. yüzyılda bir İngiliz subayı olan Major Walter Clapton
Etkinliğin Amacı: Tenisin dünyadaki ve Türkiye’deki gelişimini açıklar. Wingfield (Voldır Kilipton Vikfiyıl) Sphairistike (sipayristike) adlı
Etkinliğin Süresi: 80 dk. ilk çim tenisini tasarladı ve patentini aldı. Oyunun en belirgin
Araç ve Gereçler: özelliği sahanın uçlara doğru genişlemesiydi (Görsel 1.3.). Bu oyun
• Ders kitabı 1875’ten sonra tüm dünyada aynı ölçü ve standartta raket ve
• Görsel ve yazılı materyaller toplarla oynanmaya başlandı.
• Bilişim araçları 1877’de İngiltere Wimbledon’da ilk tenis şampiyonası dü-
Uygulama Öncesi: zenlendi. 22 yarışmacının katıldığı ve beş gün süren bu turnuvada
• Sınıf iki gruba ayrılır. Spencer Gore (Sipensır Goor) ile William Marshall (Vılyım Marşıl)
•Birinci gruptan dünyada tenisin tarihî gelişimini bilişim teknolojilerini kullanarak arasında oynanan final maçını kazanan Spencer Gore, Wimble-
araştırma yapıp sunum hazırlaması istenir. don’ın ilk şampiyonu oldu. Düzenlenen bu şampiyona, günümüz-
de de dünyanın en önemli tenis organizasyonlarından biri olan
•İkinci gruptan Türkiye’de tenisin tarihî gelişimini bilişim teknolojilerini kullanarak Wimbledon Tenis Turnuvası’dır. Bu turnuva düzenlenme tarihleri
araştırma yapıp sunum hazırlaması istenir. ve şekilleri ile geleneklere en sadık organizasyonların başında ge-
Uygulama: lir.
• Birinci ve ikinci gruplar hazırladıkları sunumları bilişim teknolojilerini kullanarak sınıf 1883 yılında tenis sahası günümüz standart ölçülerine
ortamında paylaşırlar. getirildi. İlk uluslararası maç, 1883 Temmuz ayında Amerikalı Clark
• Sunumlar sonunda gruplar birbirlerine konularla ilgili sorular sorar. Sorulan sorular (Klark) kardeşler ile İngiliz ikizler Renshaw’lar (Rensav) arasında
cevaplandırılır. oynandı. Bayanlar arasında ilk maç 1884’te yapıldı.
Sonuçlandırma: Tenis sporunu, Mary Ewing Outerbridge (Mery İving
• Tenisin dünyadaki gelişimi hakkında neler öğrendiniz? Aurubreç) Bermuda’ da izlediği yarışmalardan sonra Amerikaya
• Tenisin Türkiye'deki gelişimi hakkında neler öğrendiniz? döndüğünde yanında götürdüğü file, raket ve tenis topları Görsel 1.3. 19 yy. Tenis oyunu
yardımıyla ülkesine bu sporu tanıtmış ve sonrasında da bu spor
Amerika’ da hızla yayılmıştır. Amerikalı Dwight F. Davis (Dıvayt
Deyvis)öncülüğünde bir turnuva başlatılmıştır.
12 13