Page 54 - 3 Adım TYT Biyoloji
P. 54
BİYOLOJİ 1. ADIM B
6. Hücre zarı seçici geçirgendir. Hücre zarından madde geçi- 8. Kırmızı kan hücreleri ve böbrek hücreleri gibi bazı hayvan
şiyle ilgili hazırlanan bir deney düzeneği aşağıdaki görselde hücreleri ile bitki hücreleri suyun hücre zarından daha hız-
verilmiştir. Cam bir beher seçici geçirgen bir zarla iki bölmeye lı geçişini sağlayan ve akuaporin adı verilen zar kanalları-
ayrılarak, bölmelerden birine saf su diğerine de yoğun sükroz na sahiptir. Peter Agre, kırmızı kan hücrelerinde ve böbrek
çözeltisi konulmuştur ve suyun seçici geçirgen zardan hare- hücrelerinde bir zar proteininin olduğunu fark etmiş ve işle-
ket ettiği gözlenmiştir. vini anlamak için bir deney tasarlamıştır. Bu proteinin zardan
madde taşınmasında görevli olabileceğini düşünerek suyun
taşınmasına çok fazla izin vermeyen yumurta hücresi zarı-
na bu proteini yerleştirmiştir. Ardından yumurta hücresini
hipotonik çözelti içerisine koyduğunda yumurta hücresinin
belirgin biçimde şişmeye başladığını gözlemlemiştir.
Yumurta hücresine yerleştirilen protein ile ilgili,
I. Şeker ve amino asitler gibi polar molekülleri taşımıştır.
II. Hücre zarından çözelti içerisine difüzyon hızını artırmıştır.
III. Yumurta hücresinin suya karşı geçirgenliğinin artmasını
I. durum II. durum sağlamıştır.
Deneyde II. durumda meydana gelen değişimler ile ilgili, ifadelerinden hangileri doğrudur?
I. Saf suyun bulunduğu bölmeden sükroz çözeltisinin bu- A) Yalnız I
lunduğu bölmeye doğru osmozla su geçişi gerçekleşir.
B) Yalnız III
II. Osmoz cansız ortamda da gerçekleşebilir.
C) I ve II
III. Sükrozun bulunduğu tarafa su geçişiyle birlikte ortamda D) II ve III
sükroz derişimi azalmıştır.
E) I, II ve III
verilen yargılardan hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I ve III
D) I ve II
E) I, II ve III
9. Deneyde açık pullu kozalak, su dolu bir kavanoza konu-
lup bir süre bekletiliyor. Suyun kozalak hücrelerine geçişi
sonucunda pul hücreleri genişleyerek kozalağı kapalı duru-
ma getiriyor.
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi yapılan deneyde ger-
7. Başlangıçta bulunduğu ortamla osmotik denge halinde çekleşen olayın nedeninden farklıdır?
olan bir hücrede protein sentezi artmaya başlamıştır. Bu A) Poşet çay ilave edilen su dolu bardakta çayın yayılması
durumda aşağıdakilerden hangisi gerçekleşmez?
B) Kuru üzümün su dolu tabağa konulduğunda hacminin
A) Hücrenin emme kuvveti azalır. artması
B) Hücreden dışarıya su çıkışı olur. C) Buruşmuş bitkiye su verildiğinde yeniden canlanması
C) Ribozom faaliyeti artar. D) Kurubaklagillerin suyun içinde bir süre bekletildiğinde
D) Hücrenin osmotik basıncı azalır. şişmesi
E) Hücre dışarıdan su alır. E) Chia tohumlarının yoğurt içinde hacminin zamanla artması
52