Page 13 - 3 ADIM TYT - COĞRAFYA

COĞRAFYA
TYT 2.
ADIM
Coğrafya, İnsan ve Doğa

1. 3. Coğrafyanın konusunu oluşturan temel unsurlar olan; hava
küre (atmosfer), su küre (hidrosfer), taş küre (litosfer) ve can-
lılar küresi (biyosfer) arasındaki etkileşim şekildeki gibidir.

Canlı Küre
Su Küre Hava Küre

Türkiye’de yüksek rakımı ve sert iklim koşulları nedeniy-
le hava sıcaklığının kış aylarında - 40 dereceyi bulduğu
Erzurum’da, toplu taşıma araçlarını kullanan vatandaşlar, so-
ğuk havadan “klimalı duraklar” sayesinde korunuyor. Toplu
taşıma araçlarını kullanan vatandaşlar için kentin çeşitli nok-
talarındaki 50 durağa yerleştirilen klimalar, kışın vatandaşları
ısıtacak. Vatandaşların beğenisini kazanan bu uygulamayı
sürdüren Büyükşehir Belediyesi, 150 ayrı noktaya daha bu
duraklardan yerleştirerek soğuk çilesini ortadan kaldırmayı Taş Küre

hedefliyor.
Bu etkileşimden çıkarılabilecek en kapsamlı yargı aşağı-
Bu uygulama insan ve doğa etkileşimi açısından incelen-
diğinde, dakilerden hangisidir?
A) Canlıların yaşaması için sadece atmosferin varlığı yeterlidir.
I. Doğal çevre koşullarının insan yaşamı üzerindeki olum-
suz etkisi azaltılmıştır. B) Canlılar küresi diğer kürelerin etkileşiminden oluşur.
II. İnsan, doğal çevre koşullarına müdahale ederek iklim de- C) Doğal unsurlar coğrafyanın temel konusunu oluşturur.
ğişikliklerine neden olmuştur. D) Canlılar küresi daha çok litosfer ile etkileşim içerisindedir.
III. Doğal çevre koşullarının elverişsiz olduğu yerler beşerî E) Atmosfer ile hidrosfer arasındaki etkileşim litosfer ile at-
faaliyetler için uygun değildir. mosfer arasındaki etkileşimden fazladır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I ve III
4. Aşağıdaki tabloda insan ve doğal çevre arasındaki etkileşime
örnekler verilmiştir.

Doğal İnsanın
Çevrenin Doğal
İnsana Çevreye
Etkisi Etkisi
Kaya düşmelerinin can ve mal ka-
I ü
yıplarına neden olması
Büyükşehirlerde nüfus artışına bağlı
II ü
2. Aşağıdakilerden hangisi hidroloji biliminin inceleme olarak orman alanlarının azalması
alanları arasında yer almaz? III Depremler nedeni ile can kayıpları- ü
nın yaşanması
A) İstanbul Boğazı’ndaki akıntılar Termik santrallerin atıklarının su
IV kaynaklarını kirletmesi ü
B) Fırat ve Dicle akarsularının su taşıma kapasiteleri

C) Ege Denizi kıyılarındaki adaların şekil özellikleri Bu örneklerden hangileri yanlış eşleştirilmiştir?
D) Türkiye’deki baraj göllerinin su toplama kaynakları A) I ve II B) I ve III C) II ve III
E) Göller Yöresi’ndeki su kaynaklarının mineral madde analizi D) II ve IV E) III ve IV

13