Page 41 - Biyoloji - 10 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 41

19        BİYOLOJİ 10                                     Ortaöğretim Genel Müdürlüğü



          2. Yönerge  Yukarıda verilen bilgiler ve görselleri kullanarak aşağıdaki soruları cevaplayınız.
           1.  Gruplar sırasıyla hangi kavramın açıklamalarını kutuya yazmışlardır? Siz de kavramlarla ilgili bir
             özelliği kutuların altındaki yerlere ekleyiniz.


                                                                                                                            1. Yönerge  Aşağıda mayoz bölünmenin özellikleri ile ilgili bir metin verilmiştir. Metni okuyunuz, metin ve görsel-
                                                                                                                                   lerden yararlanarak soruları cevaplayınız.
                                                                                                                           Tüm sağlıklı insanların kromozom sayıları 46, fakat kimse birbirine tam benzemiyor. Peki, neden? Bu so-
           2.  Bulduğunuz kavramları görsellerle doğru bir şekilde eşleştiriniz.                                           runun cevabı mayoz bölünmede gizli. Bireyler arasındaki genetik çeşitlilik ve kromozom sayısı sabitliği
                                                                                                                           mayoz bölünme sayesinde gerçekleşiyor.
                                                                                                                           Mayoz bölünme uzunca süren bir hazırlık evresinin (interfaz) ardından Mayoz I ve Mayoz II olmak
                                                                                                                           üzere iki aşamada gerçekleşiyor. Mayoz I, mayoz bölünmenin en önemli aşamasını oluşturuyor. Profaz I
                                                                                                                           evresinde gerçekleşen krossing over olayı sayesinde genetik çeşitlilik sağlanıyor. Anafaz I  evresinde ise
                                                                                                                           homolog kromozomlar zıt kutuplara çekildiği için kromozom sayısı yarıya iniyor. Mayoz II ise tüm aşa-
           3.  Bulduğunuz kavramlardan hangisi genetik çeşitliliğe neden olmaktadır? Düşüncelerinizi nedenleri             malarında mitoz bölünme ile aynı özellikleri taşıyor ve bu aşamanın sonucunda toplam 4 hücre oluşuyor.
             ile birlikte yazınız.
                                                                                                                                    1       2           3           4           5           6           7       8
                                                                                                                                1
                                                                                                                                           ATP                  Kromozomların
                                                                                                                                         tüketiminin ve          mikroskopta              Bölünme
                                                                                                                                2          sentez                  en net              sonucunda 4 yeni
                                                                                                                                         tepkimelerinin        görüldüğü evredir.        hücre oluşur.
           4.  Profaz I evresinde 98 tane kromatit bulunduran bir hücrede,                                                                çok yoğun
                                                                                                                                        olduğu evredir.
             a) Kaç kromozom bulunur?                                                                                                                İğ ipliklerinin        gerçekleşmesiyle        Kromozomların
                                                                                                                                                                              Evrenin
                                                                                                                                                                                                       yeni bir
                                                                                                                                3                     oluşmaya               kromatitler            geneik  dizilime
                                                                                                                                                    başladığı evredir.
                                                                                                                                                                            kromozom diye            sahip olduğu
                                                                                                                                                                             isimlendirilir.           evredir.
                                                                                                                                                                Kromozomların
                                                                                                                                        Kromozomların            rastlantısal             Homolog
                                                                                                                                        kromatin ipliklere
                                                                                                                                4      dönüştüğü evredir.      diziliminin genetik      kromozomların
                                                                                                                                                                  çeşitliliğe
                                                                                                                                                                                          ayrıldığı
             b) Kaç tane tetrat bulunur?                                                                                                                         neden olduğu              evredir.
                                                                                                                                                                  evredir.
                                                                                                                                                      Bölünme                Kromozom
                                                                                                                                5                      sonucu                 sayısının
                                                                                                                                                       2 yeni
                                                                                                                                                                               yarıya
                                                                                                                                                       hücre                   indiği
                                                                                                                                                       oluşur.                evredir.
                                                                                                                                6
           5.  2n=6 kromozomlu bir eşey ana hücresinin profaz I aşamasındaki durumu ve üzerindeki bazı gen-
             ler aşağıdaki görselde verilmiştir. Bu hücrenin metafaz I durumunu çiziniz. Fakat verilen hücrede
             krossing over geçekleşmeden çeşitliliğin yalnızca homolog kromozomların farklı kombinasyonlarla
             ayrılmasıyla sağlanacak şekilde iki farklı durum çiziniz. Oluşan gametleri karşılaştırarak kaç farklı
             gamet oluştuğunu bulunuz.

                    A1 A1
                 A2 A2    C1 C1
                              C2 C2
                    B1 B1
                          D1 D1
                 B2 B2
                    E1 E1     D2 D2
                       E2 E2
                    F1 F1
                       F2 F2




          40
                                                                                     Hazırlayan: Dilara KADAK
   36   37   38   39   40   41   42   43   44   45   46