Page 9 - Biyoloji - 10 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 9
3 BİYOLOJİ 10 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
2. B deneyinde bulunan amipte bölünmenin gerçekleşebilmesi için gerekli etkenlerden en az 3 tanesini
yazınız.
Büyüme, gelişme ve onarım gibi olaylar sırasında mitoz hızı artabilir. Mitotik aktivite, hücrelerin bölün-
me hızının ölçüsüdür. Bir başka ifadeyle bölünme durumundaki hücre sayısının toplam hücre sayısına
oranıdır. Mitotik aktivite şöyle hesaplanır:
Mitotik aktivite(MA) = n / N × 100
3. B ve C deneylerindeki amiplerde sitoplazma miktarındaki artışın hücre zarının yüzey alanındaki ar- Yani (Profaz+Metafaz+Anafaz+Telofaz)/Toplam Hücre
tıştan fazla olması sizce amiplerin bölünmesini nasıl etkilemiştir? C deneyinde sitoplazma kesilmiş n=mitoz aşamasındaki hücre sayısı
olmasına rağmen bölünme neden durmamış olabilir? Açıklayınız. N= Toplam hücre sayısını gösterir.
Bitki kök ucu meristematik bölgesi aktif olarak büyüyen bölgedir ve bu nedenle mitoz aktivitesi yük-
sektir. Fermantasyon yapan maya mantarlarında besinin fazla olduğu durumlarda da mitoz aktivitesi
yüksektir.
Canlılar çevresel koşulların değişmesiyle mitoz aktivitelerini değiştirir. Mitoz aktivitesi, çevresel pa-
rametreler değiştirildiğinde hücre bölünmesindeki farklılıkları ölçmek için veya kanser hücrelerinin
kemoterapiye verdiği yanıtı tahmin etmek için bir tanı aracı olarak kullanılır.
Yönerge Aşağıdaki metni okuyarak soruları cevaplayınız.
4. C deneyinden elde edilen sonuçlarla A deneyinden elde edilen sonuçları ilişkilendirerek yorumlayınız. Maya mantarının gelişiminde çevresel koşulların etkisini araştırmak amacıyla bir deney kurgulanmış-
tır. Maya mantarı normal bir besin ortamında ve bir mantar öldürücü olan chlorothalonil içeren besin
ortamında gelişmeye bırakılmıştır. Mikroskop altında hücre döngüsü evrelerindeki hücre sayıları tespit
edilmiş ve tablodaki veriler elde edilmiştir.
Evrelerdeki Hücre Sayıları
Hücre Döngüsü Evreleri
Normal Besin Ortamı Chlorothalonil İçeren Ortam
İnterfaz 180 187
Profaz 9 5
5. Hacim/yüzey oranı, sitoplazma/çekirdek oranı, DNA, çekirdek, büyüme, kelimelerini kullanarak Metafaz 7 6
hücre bölünmesinin gerekliliğini anlatan en az 50 kelimelik bir metin oluşturunuz. Anafaz 2 1
Telofaz 2 1
Toplam 200 200
1. Maya mantarının normal ve chlorothalonil içeren besin ortamlarındaki mitoz aktivitesi nedir?
2. Bu deneydeki bağımsız değişken nedir? Bu değişken maya mantarının mitoz aktivitesini ne yönde
etkilemiştir? Cevabınızı gerekçesiyle açıklayınız.
8
Hazırlayan: Sevgi YAVUZ