Page 40 - Fizik - 10 | Beceri Temelli

23 FİZİK 10 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

2. ÜNİTE > Basınç ve Kaldırma Kuvveti Kazanım: 10.2.1.2. Akışkanlarda akış sürati ile akışkan basıncı arasında ilişki kurar.
a) Deney veya simülasyonlardan yararlanılarak kesit alanı, basınç ve akışkan sürati
arasında bağlantı kurulması sağlanır.
b) Bernoulli İlkesi’nin günlük hayattaki örnekler (çatıların uçması, şemsiyenin ters
çevrilmesi, rüzgârlı havalarda kapıların sert kapanması gibi) üzerinden açıklanması
sağlanır.
c) Bernoulli İlkesi’yle ilgili matematiksel hesaplamalara girilmez.
ç) Günlük hayatta akışkan basıncının sağlayabileceği kolaylıklar (uçakların uçması gibi)
ve olumsuz etkilerine karşı alınması gereken sağlık ve güvenlik tedbirleri (yüksek
süratle hareket eden araçlara yaklaşılmaması gibi) vurgulanır.
Genel Beceriler: -- Alan Becerileri: Sayı-Uzay İlişkileri Kurma Becerisi ÖĞRETMEN
Etkinlik İsmi AKIŞKANLARDA SÜRAT VE BASINÇ 20 dk.
Amacı Akışkanlarda akış sürati ile akışkan basıncı günlük hayattan örnekler vererek ilişkilendirebilme. Bireysel

Öğretmene Not: Öğrencilerin akışkanlarda akış sürati ile akışkan basıncı arasındaki ilişkiyi kurabilmeleri için aşağıdaki tabloyu
tahtaya çizerek öğrencilerden defterlerine aktarmalarını isteyiniz. Öğrencilere tabloda verilen değerleri kullanarak simülasyonda elde
edeceğiniz V ve P değerlerini tabloya uygun şekilde not etmelerini söyleyiniz.
2 2
Boru Çapı (cm) V P
2 2
130 Azalıyor. Artıyor.
140
150
110 Artıyor. Azalıyor.
100
90

1. Yönerge Akışkanlarda akış sürati ile akışkan basıncı arasındaki ilişki ile ilgili simülasyonu kullanabilmek için
aşağıdaki basamakları uygulayınız.
Aşağıda verilen bağlantıdaki simülasyonu açınız.
https://f.eba.gov.tr/Fizik10Sozluk/index.html?letterIndex=2&contentIndex=2
Uygulama bölümünde yer alan “Etkileşimi hemen başlat” butonuna basınız.
Öğrencilerin tabloda verilen boru çapının değişimine karşılık akışkan sürati V ve akışkan basıncı P bü-
2
2
yüklerinin nasıl değiştiğini gözlemlemelerini sağlayınız. Gözlemlerini 120 cm boru çapı için kullanılan
oklara kıyaslayarak ifade etmelerini ve sonuçları tabloya yazmalarını isteyiniz.

2. Yönerge Öğrencilerin simülasyondan edindikleri bilgilerden yararlanarak aşağıdaki soruları cevaplamaları-
nı sağlayınız.
1 Boru çapının artması veya azalması ile akışkanın sürati, akışkan basıncı ve kesit alanı arasında nasıl bir
ilişki kurulabilir? Açıklayınız.

2 Kesit alanı, basınç ve akışkan sürati arasındaki ilişkinin olumlu ve olumsuz sonuçları nelerdir? Günlük
hayattan beşer örnek veriniz.

3 Akışkan basıncının olumsuz etkilerine karşı alınması gereken güvenlik tedbirleri nelerdir? Açıklayınız.

38
Hazırlayan: Murat ERAT