Page 57 - Tarih - 10 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

26
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TARİH 10

3. ÜNİTE > Devletleşme Sürecinde Savaşçılar Kazanım 10.3.1: Kuruluş Dönemi’nde Osmanlı askerî gücünün farklı muharip unsurlardan
ve Askerler meydana geldiğini kavrar.
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi Alan Becerileri: Tarihsel Kavrama Becerisi

Etkinlik İsmi ALPLER VE GAZİLER 20 dk.
Amacı Osmanlı Devleti’nin kuruluş sürecinde alpler ve gazilerin rolünü kavrayabilme. Bireysel

Yönerge Aşağıda verilen metni okuyunuz. Soruları, metni göz önünde bulundurarak cevaplayınız.
Osmanlı Devleti’nin Kuruluşunda Hizmeti Geçen Alpler ve Gaziler

Eski kaynaklarda Ertuğrul ve Osman Gazi’nin silah arkadaşlarından Akçakoca, Abdurrahman Gazi, Hasan
Alp, Konur Alp, Turgut Alp, Aykut Alp, Gündüz Alp, Saltuk Alp, Köse Mihal, Samsa Çavuş ve Kara Ali’nin
adı sık sık fetihlerde geçmektedir. Bunlar bazen bir ve beraber olarak meydan savaşlarına veya büyük bir
hisarın zaptına katılıyorlar bazen her biri bir kalenin muhasarasına gidiyor bazen de bir şehrin idare ve
imarında bulunuyorlardı. En önemlisi gerek harp gerekse sulh esnasında yapılacak her işten evvel mutlaka
ulema mensuplarının da katıldığı bir istişare meclisi tertip ediyorlar ve kararlarını ondan sonra veriyorlardı.
Dolayısıyla sanki geleceğin üç kıtasına yayılacak, dünya siyasetine asırlarca yön verecek bir ulu devletin te-
mellerini sabırla, gayret ve feragatle, aşk ve arzuyla, muhabbet ve sadakatle atıyorlardı. Aslında aralarındaki
ilişkiler gözden geçirildiğinde, Selçukluların son iki asrında ve Beylikler Türkiyesi’nde görülen ayrılıklar,
sen-ben davaları, menfaat kaygıları sanki bu uç bölgesine hiç uğramamıştı. Herkes eski tabirle baş ve buğ
bildikleri Ertuğrul Gazi ile çocuklarına candan ve gönülden bağlı olup her emrine ölesiye bağlı idiler. Bu
itibarla Osmanlı Devleti’nin sağlam ve köklü temellere oturmasında Osmanlı soyu ve ulema sınıfı kadar bu
gazi alperenlerin de olağanüstü katkıları olduğu inkâr edilemez bir gerçektir.

Turgut Alp Konur Alp Abdurrahman Gazi

Osman Gazi Bilecik’in fethi ile Konur Alp’in ismi ilk kez Orhan Osman Gazi, 1317’den itibaren
meşgul olurken onu İnegöl’ü zapt Gazi ile birlikte katıldığı Akyazı yönetimden çekildikten sonra
etmek üzere görevlendirmişti. ve Kocaeli üzerine düzenlenen se- Abdurrahman Gazi’yi akıncı kol-
Turgut Alp süratle gelerek şehri ferde geçer. Bu seferde Kara Çepiş larından birinin başına getirdi.
kuşattı. Az sonra Bilecik ve Yarhi- ve Alp/Ebe suyu hisarları alındı. Orhan Gazi ile birlikte önce Kara
sar’ı zapt eden Osman Gazi de ge- Kendisine Kara Çepiş hisarı ve- Çepiş ve Alb/Ebe suyu hisarları-
lerek kuşatmaya katıldı. Osman rilen Konur Alp, Akyazı cihetine nı, ardından da Köprühisar’ı zapt
Gazi’nin de katılmasıyla daha da akınlarla görevlendirildi. Akya- ettiler. Daha sonra İznik’in fethini
gayrete gelen gaziler, kısa sürede zı’da Tuzpazarı’nı zapt ettikten kolaylaştırmak üzere müstahkem
İnegöl’ü zapt ettiler. sonra Uzuncabel’de düşmanlarla Kara Tekin Hisarı üzerine varıp
iki gün kanlı çarpışmalar yaptı. aldılar.
Osman Gazi, İnegöl’ün idaresini
Turgut Alp’e verdi. Bundan dolayı Bursa’nın alındığı sırada Konur Orhan Gazi bu fetihlerden sonra
İnegöl yöresi “Turgut ili” şeklinde Alp de Akyazı, Konurapa/Konra- Samsa Çavuş’u İznik’in kuşatma-
anıldı. Uzun bir süre İnegöl’ün pa (Düzce), Bolu ve Mudurnu’yu sıyla, Abdurrahman Gazi’yi ise
idaresinde bulunan Turgut Alp’in Türklerin idaresine katıyordu. Bizans’tan gelebilecek yardımları
zaman zaman gaza hareketlerine Orhan Gazi, Bursa fethedildikten ve tehlikeleri önlemekle vazife-
de katıldığı anlaşılmaktadır. sonra Konur Alp, Akçakoca ve lendirdi. Böylece Bursa’nın fethi-
Gazi Abdurrahman gibi tecrübeli ne kadar uç beyi olarak hizmet
beylerini İstanbul yolu üzerinde- gördü. Bursa’nın fethinde bulun-
ki kalelerin fethiyle görevlendir- du.
di. Bu komutanlar kısa sürede ve
kolaylıkla Kandıra, Samandıra ve
Aydos gibi müstahkem mevkileri
zapt ettiler
Ahmet Şimşirgil, Osmanlı Devleti’nin Kuruluşunda Hizmeti Geçen Alpler ve Gaziler. (Metin düzenlenerek alınmıştır.)

57