Page 189 - Türk Dili ve Edebiyatı - 10 | Beceri Temelli

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10 89

3.ÜNİTE > Şiir Kazanım A.1.1: Metinde geçen kelime ve kelime gruplarının anlamlarını tespit eder.
Alan Becerileri: Okuma Becerisi Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi
Etkinlik İsmi Sözcük Gruplarının Anlamını Bağlamı İçerisinde Belirliyorum 25 dk.
Amacı Sözcük gruplarının anlamını metin içerisinde çözümleyebilmek. Bireysel

Yönerge Aşağıdaki metni okuyunuz ve soruları cevaplayınız.
(Metin, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)

Şarkı
Sevdiğim cânım yolunda hâk ile yeksân olduğum
Îyddir çık nâz ile seyrâna kurbân olduğum
Ey benim aşkında bülbül gibi nâlân olduğum
Îyddir çık nâz ile seyrâna kurbân olduğum

Cümle yâran sana uşşâk olduğun bilmez misin
Cümlenin tâkatleri tâk olduğun bilmez misin
Şimdi âlem sana müştâk olduğun bilmez misin
Îyddir çık nâz ile seyrâna kurbân olduğum
Gâhi Feyz-âbâda doğru azmedüp eyle safâ
Âsafâbâda gelüp gâhî salın ey meh-likâ
Gel hele gör sahn-ı Sa’dâbâda hiç olmaz behâ
Îyddir çık nâz ile seyrâna kurbân olduğum
Kaplatup gül penbe şâlı ferve-i semmûruna
Ol siyeh zülfü döküp ol sine-i billuruna
Itr-ı şâhiler sürüp ol gerden-i kâfuruna
Îyddir çık nâz ile seyrâna kurbân olduğum

Sen açıl gül gibi zâr ile hezâr olsun Nedim
Bend bend olsun hâm-ı zülfün şikâr olsun Nedîm
Sen salın cânâ yolunda hâksâr olsun Nedîm
Îyddir çık nâz ile seyrâna kurbân olduğum
Nedim
Necmettin Halil Onan, İzahlı Divan Şiiri Antolojisi

Kelime Dağarcığı
behâ: Güzellik, zarâfet. bend: Düğüm. ferve-i semmûr: Samur kürkü.
feyz-âbâd, âsafâbâd: Şiirin yazıldığı dönemde köşklere verilen isim.
gerden-i kâfur: Beyaz gerdan. hâk ile yeksân: Toprak ile bir olmak.
hâksâr: Toprak. ıtr-ı şâhi: Güzel kokulu bitki. ıyd: Bayram. mehlikâ: Ay yüzlü.
müştâk: Özleyen, göreceği gelen. nâlân: İnleyici, inleyen. sahn: Meydan.
seyran: Gezme, gezinme. sine-i billur: Billur göğüs. şikar: Av.
tâkatleri tâk olmak: Kuvveti kesilmek, takatten düşmek. uşşak: Âşıklar.
yaran: Dost. zâr ile hezâr: Ağlayan bülbül.

1. Şiirde tekrar eden Îyddir çık nâz ile seyrâna kurbân olduğum dizesindeki altı çizili deyimin sizde
çağrıştırdığı anlam ile şiirdeki anlamını söyleyiniz.

187