Page 184 - Türk Dili ve Edebiyatı - 10 | Beceri Temelli

86 TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

2. Okuduğunuz metinden alınan cümlelerdeki altı çizili fiilimsilerin türünü belirtiniz. Aynı türden
bir fiilimsiyi kendi cümlenizde kullanıp aşağıdaki tabloya yazınız.

Hikâyeden alınan cümleler Fiilimsinin türü Sizin Cümleniz
Yavaşça silâhlarını azaltmasını söyledi.

Eve geldikleri zaman zabitin heyecanı ellerini
titretecek dereceyi buldu.

Osmanlı zabiti vakur bir irade ile Efenin tahlil
edemediği bir hissi saklıyarak kalktı.

3. Orta yerde uzun, büyük yeşil örtülü masanın önünde arkaları pencereye çevrilmiş dört devletin dört büyük askeri
büyük üniformalarile oturuyorlardı. Genç kâtipler, zabitleri arasında biraz hoş bir havada mağrur duran dört
baş, kuvvetli çizgilerile dimdik duran başları, dretnotları, denizaltıları, tayyareleri, bin kudret ve şevketlerile galip
ve kudret sahibi milletlerin gözlerile Efeye bakıyorlardı. Fakat genç Efe, üniformadan, ordudan, çelik ve ateşten
daha kavi, hepsinin karşısında yeşil başı göklere kalkan genç bir çınar kadar bunlara karşı lâkayıttı.
Efe ilerilerken sağda oturan yüzü traşlı, esmer yanaklı, kalpaklı bir Osmanlı zabiti vakur bir irade ile Efenin tahlil
edemediği bir hissi saklıyarak kalktı.
Okuduğunuz metinden alınan bu parçadaki altı çizili kelimelerin yazımı günümüzdeki yazımından
farklıdır. Bunun nedeni ile ilgili neler düşünüyorsunuz?

4. Okuduğunuz metinden alınan … ne de öğretmek için kendi hazırladığı mevzudan bahsedebildi.
cümlesindeki bahsedebildi kelimesinin bitişik yazılmasının sebebi nedir?

5. Efenin gözleri sabit ve sâkin, kudretini bozmadan, dudakları tebessüme benzer bir şeyle açıldı: cüm-
lesini imla ve noktalama açısından bugün nasıl yazarız? Gerekçesi ile birlikte belirtiniz.

6. Zabit sokakta lâkırdıyı açabilmek için:
– Epeyce uzak gideceğiz, Efem, dedi.
Bu parçada iki nokta (:) hangi işleviyle kullanılmıştır?

182
Hazırlayan: Şükriye ŞEN