Page 205 - Biyoloji 11 - Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

97 BİYOLOJİ 11 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

3. Sizce bir oositin içine iki sperm girebilir mi ve bu iki sperm tarafından döllenebilir mi?

Yönerge Aşağıda verilen metin ve görselden yararlanarak soruları cevaplayınız.

4. Genellikle farklı türler arasında döllenme gerçekleşemez. Bu durumu engelleyen nedir?
Menstrual döngü:

1. Hipotalamustan salgılatıcı faktörün sal-
gılanmasıyla ön hipofizden FSH ve LH
hormonlarının üretimi ile yumurtlama
döngüsü başlar.

2. Yönerge Aşağıda verilen metinden yararlanarak soruları cevaplayınız. 2. FSH etkisi ile yumurtalıklardan birinde
yumurta folikülünün büyümesi başlatılır.
Menstral döngüde foliküllerin olgunlaşması sonrasında LH 3. Folikül büyümesiyle orantılı olarak yu-
artışından yaklaşık bir gün sonra folikül aşaması biter. LH'nin murtalıktan östrojen hormonu düzeyi
kanda değerinin en üst seviyeye ulaşmasıyla folikül yırtılır ve artmaya başlar.
ikincil oosit serbest kalır. Bu evreye ovulasyon evresi denir.
Döllenme ve hamileliğin başlama ihtimalinin en yüksek ol- 4. Östrojen düzeyi en üst seviyeye ulaştığın-
duğu evre ovulasyondan sonraki birkaç gündür. Döllenme da hipofiz bezinden ani bir FSH ve LH
genellikle yumurta kanalı içerisinde gerçekleşir. salgılanmasını sağlar.
5. FSH ve LH’daki bu ani yükseliş folikül
Görsel 3: Dişi üreme sistemi kesesini çatlatarak yumurtanın folikül ke-
sesinden serbest bırakılmasını (yumurtla-
5. a) Sizce ovulasyon sırasında ikincil oosit yumurta kanalına geçmeyip yumurta kanalı ve yumurtalık ma) sağlar. Yumurtlama 28 günlük dön-
arasında başka bir dokuda kalırsa oositlerin uzun süre hayatta kalmasını bekler misiniz? günün 14. gününde gerçekleşir.
6. Çatlayan folikül kesesi korpus luteuma
dönüşür ve östrojen ve fazla miktarda
progesteron hormonlarının salgılanması-
nı teşvik eder.
b) Ovulasyon sırasında ikincil oosit yumurta kanalına geçemeyip yumurta kanalı ve yumurtalık 7. Östrojen ve progesteron hormonları en-
arasında başka bir dokuda kalırsa burada bir spermle döllenebilir mi? Döllenirse embriyo hayatta dometriyumun kalınlaşmasına yol açar.
kalabilir mi? Cevaplarınızı gerekçeleriyle açıklayınız
8. Gebelik oluşmamışsa korpus luteum kü-
çülmeye başlar.
9. Menstruasyon evresinde endometriyu-
mun yıkılması gerçekleşir.
6. Bir doğum kontrol yöntemi olan tüp bağlama, aile planlamasında kullanılan yöntemlerden biridir.
Fallop tüplerinin, diğer deyişle yumurta kanallarının cerrahi yöntemlerle bağlanması sonucunda
kadın üreme hücresi olan yumurtanın uterusa inişi engellenir. Sizce tüp bağlama ile doğum kontro-
lünü sağlayan bir kadında menstral döngü görülür mü? Nedenleriyle açıklayınız.
Şekil: İnsanda dişi bireydeki üreme döngüsü: (a), (b) ve (d) bölümlerinde hor-
monların üreme döngüsüne etkisi, (c) bölümünde üreme döngüsü sürecinde
hormonların etkisiyle yumurtalıkta gerçekleşen değişiklikler, (e) bölümünde ise
hormonların etkisiyle rahimde meydana gelen değişiklikler gösterilmektedir.

1. Menstrual döngünün numaralarının yerlerini şekil üzerinde gösteriniz.

202
Hazırlayan: Ufuk SARHANÇ