Page 206 - Biyoloji 11 - Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 206

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü                                           BİYOLOJİ 11      98

             1. ÜNİTE > İnsan Fizyolojisi  Kazanım 11.1.7.1 Üreme sisteminin yapı, görev ve işleyişini açıklar.
             Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi  Alan Becerileri: Verileri Toplama, İşleme, Yorumlama ve Sonuç Çıkarma Becerisi

             Etkinlik İsmi                       MENSTRUAL DÖNGÜ                                 40 dk.
             Amacı      Menstrual döngüyü düzenleyen hormonların etkilerini grafik üzerinden analiz edebilme.  Bireysel

              Yönerge  Aşağıda verilen metin ve görselden yararlanarak soruları cevaplayınız.



             Menstrual döngü:

            1.  Hipotalamustan salgılatıcı faktörün sal-
               gılanmasıyla ön hipofizden FSH ve LH
               hormonlarının üretimi ile yumurtlama
               döngüsü başlar.
            2.  FSH etkisi ile yumurtalıklardan birinde
               yumurta folikülünün büyümesi başlatılır.
            3.  Folikül büyümesiyle orantılı olarak yu-
               murtalıktan östrojen hormonu düzeyi
               artmaya başlar.
            4.  Östrojen düzeyi en üst seviyeye ulaştığın-
               da hipofiz bezinden ani bir FSH ve LH
               salgılanmasını sağlar.

            5.  FSH ve LH’daki bu ani yükseliş folikül
               kesesini çatlatarak yumurtanın folikül ke-
               sesinden serbest bırakılmasını (yumurtla-
               ma) sağlar. Yumurtlama 28 günlük dön-
               günün 14. gününde gerçekleşir.
            6.  Çatlayan folikül kesesi korpus luteuma
               dönüşür ve östrojen ve fazla miktarda
               progesteron hormonlarının salgılanması-
               nı teşvik eder.

            7.  Östrojen ve progesteron hormonları en-
               dometriyumun kalınlaşmasına yol açar.

            8.  Gebelik oluşmamışsa korpus luteum kü-
               çülmeye başlar.
            9.  Menstruasyon evresinde endometriyu-
               mun yıkılması gerçekleşir.







                                                      Şekil: İnsanda dişi bireydeki üreme döngüsü: (a), (b) ve (d) bölümlerinde hor-
                                                      monların üreme döngüsüne etkisi, (c) bölümünde üreme döngüsü sürecinde
                                                      hormonların etkisiyle yumurtalıkta gerçekleşen değişiklikler, (e) bölümünde ise
                                                      hormonların etkisiyle rahimde meydana gelen değişiklikler gösterilmektedir.

              1.  Menstrual döngünün numaralarının yerlerini şekil üzerinde gösteriniz.




                                                                                                   203
   201   202   203   204   205   206   207   208   209   210   211