Page 121 - FİZİK 11 - BECERİ TEMELLİ ETKİNLİK KİTABI

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FİZİK 11 66

1. ÜNİTE > Kuvvet ve Hareket Kazanım 11.1.10.2. Basit makineler ile ilgili hesaplamalar yapar.
c) Basit makinelerde verim ile ilgili matematiksel hesaplamalar yapılması sağlanır.
Genel Beceriler: Bilim, Mühendislik, Matematik Okuryazarlığı Becerisi Alan Becerileri: Sayı-Uzay İlişkileri Kurma Becerisi, Çıkarım Yapma Becerisi

Etkinlik İsmi KİM DAHA İYİ? 25 dk.
Amacı Basit makinelerin verimini ilgili olduğu değişkenlere bağlı olarak hesaplayabilme. Bireysel

Yönerge Aşağıdaki soruları cevaplayınız.

1. m = 3 kg ve m = 5 kg kütleli cisimler, sürtünme katsayıları k = 0,1 ve k = 0,5 olan şekildeki
2
1
2
1
gibi eğik düzlemler üzerinde sabit hızla yukarıya doğru götürülmek istenmektedir. Kütleleri
hareket ettirebilecek yola paralel kuvvetler; eğik düzlemlerin sürtünmeleri ihmal edildiğinde F
1
ve sürtünmeli durumda F ’dir.
2
m = 3 kg m = 3 kg m = 5 kg m = 5 kg
1 1 2 2
k = 0,1 k = 0,5 k = 0,1 k = 0,5

53 o 53 o 53 o 53 o

Buna göre, eğik düzlemlere ait verim değerlerini hesaplayarak aşağıdaki tabloda ilgili yerlere
yazınız.
Sürtünme kuvveti ve kütle değişimi verimi nasıl etkiler? Açıklayınız.
(Cos 53° = 0,6; Sin 53° = 0,8 ve g = 10 m/s alınız.)
2
Tablo 1
m = 3 kg m = 5 kg
1
2
F 1 F 2 % Verim F 1 F 2 % Verim
k = 0,1
1
k = 0,5
2
2. Şekil 1, sürtünmelerin ve makara ağırlıklarının ihmal edildiği bir sisteme P yükü asılarak F
1
kuvveti ile dengelendiğini göstermektedir. Sürtünmelerin ihmal edildiği Şekil 2’deki sistemin
küçük makaraların ağırlığı P ve büyük makaranın ağırlığı 3P iken, sisteme P yükü asılarak F
2
kuvveti ile dengelenmiştir.

F F
1 2

P P

Şekil 1 Şekil 2
Buna göre sistemlerin verimlerini hesaplayınız. Makara ağırlığı sistem üzerinde nasıl değişiklik
oluşturmuştur? Açıklayınız.

119