Page 133 - FİZİK 11 - BECERİ TEMELLİ ETKİNLİK KİTABI

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FİZİK 11 73

2. ÜNİTE > Elektrik ve Manyetizma Kazanım 11.2.1.2 Noktasal yük için elektrik alanı açıklar.
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi Alan Becerileri:Gözlem Yapma Becerisi, Çıkarım Yapma Becerisi

Etkinlik İsmi ELEKTRİK ALAN YÖNÜNÜ BULALIM 15 dk.
Amacı Yüklü cisimlerin etki alanını ve oluşturdukları elektrik alanının yönünü ifade edebilme. Bireysel

1. Yönerge Genel ağ bağlantılı cihazınızda "Yükler ve Alanlar" isimli simülasyonu kullanabilmek için aşağı-
daki basamakları uygulayıp soruları cevaplayınız.

• https://phet.colorado.edu/sims/html/charges-and-fields/latest/charges-and-fields_tr.html ağ ad-
resinden simülasyonu açınız.

• Simülasyonda sağ üst köşedeki kutucukların hepsini işaretleyiniz.
• Alt kısımda pozitif (+) yüklü kırmızı +1 nC’luk yükü sürükleyerek sayfa ortasına getiriniz.
• Alt kısımda bulunan "Algılayıcılar" kutucuğu üzerindeki sarı kürecik, +1 birimlik test yükünü
gösterir. Üzerinde oluşan vektör ise elektrik alan vektörünü belirtir. +1 birimlik test yükünü, kır-
mızı renkli +1 nC’luk yükün yarıçapı 1 m olan (2 birim uzunluğunda) çevresinde dolaştırıp
elektrik alan yönünü ve şiddetini not alınız.

• Sağ alt köşeden “yenile” seçeneği ile sayfayı boşaltıp -1 nC’luk yükü sürükleyerek sayfa ortasına
getiriniz. +1 birimlik test yükünü negatif yükün 1 m yarıçapındaki çevresinde dolaştırıp elektrik
alan yönünü ve şiddetini not alınız.
• Sağ alt köşeden “yenile” seçeneği ile sayfayı boşaltınız. Alt kısımda bulunan pozitif yük ile negatif
yükü sürükleyerek yatay düzlemde aralarında 3 m mesafe olacak biçimde konumlandırınız. Yük-
lerin ortasına +1 birimlik test yükünü yerleştirip +1 birimlik test yükü üzerinde oluşan elektrik
alan yönünü ve şiddetini not alınız.

• Sağ alt köşeden “yenile” seçeneği ile sayfayı boşaltınız. Alt kısımda bulunan kırmızı pozitif yükten
bir tane alıp pozitif yükün 1 m uzağına +1 birimlik test yükünü yerleştiriniz. +1 birimlik test yükü
üzerinde oluşan elektrik alan şiddetini ve yönünü not alınız. Daha sonra pozitif yükün üzerine +1
nC’luk yüklerden birer birer koyarak yük şiddetini artırınız. Bu durumdaki elektrik alan yönü ve
şiddetini gözlemleyiniz.

• Sağ alt köşeden “yenile” seçeneği ile sayfayı boşaltınız. Pozitif yüklerden bir tane +1 nC’luk yük
alıp pozitif yükün 1 m uzağına +1 birimlik test yükünü koyunuz. Elektrik alan şiddetini ve yönü-
nü not alınız. Daha sonra test yükünü 3 m uzağa koyarak elektrik alan yönünü ve şiddetini not
alınız.

1. Kırmızı +1 nC’luk yükün r = 1 m yarıçaplı çevresinde +1 birimlik test yükü gezdirildiğinde elektrik
alanın yönü pozitif yükler için nasıl ifade edilir? Açıklayınız.

131