Page 43 - KİMYA-11
P. 43
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü KİMYA 11 19
2. ÜNİTE > Gazlar Kazanım: 11.2.2.1. Deneysel yoldan türetilmiş gaz yasaları ile ideal gaz yasası arasındaki ilişkiyi açıklar.
Genel Beceriler: Karar Verme Becerisi, Eleştirel Düşünebilme Becerisi
Alan Becerileri: Çıkarım Yapma Becerisi, Değişkenleri Belirleme Becerisi, Sayı-Uzay İlişkileri Kurma Becerisi
Etkinlik İsmi GAZ YASALARI VE İDEAL GAZ DENKLEMİNİ KULLANIYORUM 35 dk.
Amacı Karşılaştığı durumları ilgili gaz yasası ve ideal gaz yasası ile açıklayabilme Bireysel
1. Yönerge Aşağıdaki metin ve tablodan yararlanarak soruları cevaplayınız.
Uluslararası Basketbol Federasyonun resmî basketbol topu ölçüleri; yetişkin erkekler için çevre
uzunluğu 75-76 cm (29,5-30 inç), ağırlığı 576-624 gram ve iç basıncı 7,5-9,5 psi (0,5-0,6 atm) olarak
belirlenmiştir. Toptaki iç basınç topun nasıl sıçradığını belirler. Doğru miktarda iç hava basıncına
sahip bir top etkili bir şekilde sürülebilir.
Türkiye Basketbol Süper Ligi’nde oynayan Aslanlar takımı, Basketbol Federasyonuna yine aynı ligde
oynayan Kaplanlar takımıyla ilgili şikâyette bulunur. Kaplanlar takımının devre arasında topların ba-
sıncını değiştirdiklerini iddia ederek Federasyondan bu durumun araştırılmasını talep eder. Bunun
üzerine Federasyon, Kaplanlar takımının oynadığı bir maçtaki topların basıncını ölçme kararı alır.
İlk ölçümü maç başlamadan önce maçın oynandığı salonda, ikinci ölçümü maç sonunda sıcaklığın
daha düşük olduğu kapalı alanda yapar. Yapılan ölçümler aşağıdaki tabloda verilmiştir. (Top hacmi-
nin değişmediği varsayılacaktır.)
Sıcaklık (°C) Basınç (atm)
0,580
Maç başlamadan önce 25 0,587
0,581
0,592
Maç bittikten sonra (kapalı
ortamda) 18 0,588
0,589
1. Topun basıncını etkileyen etmenler sizce neler olabilir? Gaz kanunları konularındaki bilgilerinizi kul-
lanarak cevap veriniz.
2. Ölçümleri kullanarak bir sonuca varabilmek için sabit tutulması ve birbirine bağlı olarak değişmesi
gereken büyüklükler nelerdir? Değişkenleri; bağımlı, bağımsız ve kontrollü olarak sınıflandırınız.
3. Basınç ölçümünün üçer kez tekrarlanmasının nedenini açıklayınız.
43
Hazırlayan: Havva Nur ALTAŞ
