Page 121 - Coğrafya Beceri Temelli | 12.Sınıf

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü COĞRAFYA 12

CEVAP ANAHTARLARI

Etkinlik No.: 44 Etkinlik No.: 46
Yönerge Yönerge

1. Üç kıtanın merkezinde bulunan Türkiye, doğal gazın boru hatla- 1. Orta Doğu ülkeleri arasında su kaynaklarının paylaşımı ile ilgili
rı ile kıtalar arası (Asya’dan Avrupa’ya, Orta Doğu’dan Avrupa’ya) yaşanan sorunun nedenleri; bölgeye düşen yıllık yağış miktarının
taşınmasında jeopolitik bir öneme sahiptir. Bu nedenle Rusya yetersiz olması, su sıkıntısının artması, birden fazla ülkenin sınırları
gibi doğal gaz üreticisi ülkeler, Türkiye’yi önemli bir pazar ola- içinde bulunan akarsuların varlığı ve sınır anlaşmazlıklarıdır.
rak görmektedir. Bulunduğu coğrafi konum itibarıyla ülkemiz;
sosyal, kültürel, iktisadi, jeopolitik ve jeostratejik olarak çeşitli 2. Gelecekte su kaynaklarının azalacağı ve sınıraşan sular sorunun
avantajlara sahiptir. Dış politika amacı taşıyan Orta Doğu, Kaf- giderek artacağı düşünüldüğünde su sorununun yaşanmasının
kaslar, Balkanlar gibi bölgelerin tam ortasında yer alan Türkiye, nedeni; küresel iklim değişikliği, su kaynaklarının kirletilmesi,
küresel ve bölgesel düzeyde tüm politikaların hedefi ve hareket su havzalarının daralması, su kullanımının bilinçsizce artması
noktası konumundadır. Ülkemizin enerji kaynaklarına yakınlığı, ve nüfus artışıdır.
doğu-batı, kuzey-güney yönlerinde enerji güzergâhında bulun-
ması, enerji kaynaklarına açılımı destekleme ve engelleme özel- 3. Sınıraşan suların adil kullanımı konusunda ülkelere düşen so-
liği, Türkiye’nin küresel ve bölgesel jeopolitik içinde önemini rumluluklar şunlardır: Ülkeler; suyun kullanımında ve su kay-
artırmaktadır. naklarının korunmasındaekolojik olarak duyarlı, ikili ya da çok
taraflı antlaşmalarla çözüm yolu bulmalıdır. Kıyıdaş devletler;
sınıraşan etkileri azaltarak ulusal ve uluslararası eylemleri güç-
2. Türkiye, iyi bir diplomasi ve kazançlı antlaşmalar ile enerji mer- lendirmeli, su kullanımı için araştırma ve geliştirmeye yönelik iş
kezi hâline gelerek bölgede daha güçlü bir ülke olabilir. Bunun birliğinde bulunmalı, sınıraşan sulara ilişkin verileri zamanında
yanı sıra boru hatları ticaretinden yararlanarak enerji kaynakla- ve doğru şekilde paylaşmalıdır. Taraflar, su kullanımı konusunda
rına harcanan maddi yükü azaltmakla birlikte ülke kaynaklarını adil ve makul bir tutum sergilemelidir.
en iyi şekilde değerlendirebilir.

Etkinlik No.: 47
Etkinlik No.: 45
Yönerge
Yönerge
1.
1. Azerbaycan ile Ermenistan arasında yaşanan sıcak çatışmanın Nedenler A B C D
nedenleri, Azerbaycan toprağı olan Dağlık Karabağ'ın Ermenis-
tan tarafından işgal edilmesi ve bölgedeki etnîk farklılıkların iki İklim değişikliği X
ülke arasında sınır anlaşmazlıklarına yol açmasıdır. Canlıların yaşam
ortamlarının X X X X
bozulması
2. Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki Dağlık Karabağ sorunu, Aşırı avlanma ve
bölgede menfaati bulunan devletlerin taraflanmasına sebep ol- tüketim X X
muştur. Ortaya çıkan durum, ekonomik ve siyasi nedenleri bera- Ekosisteme yeni X
türlerin girişi
berinde getirerek uluslararası sorun hâline dönüşmüştür.
2. a) Göle aşılama yapılırken kullanılan balık türlerinin baskın ya
3. Uluslararası sıcak çatışmaya neden olan doğal unsurlar: da yırtıcı tür olması, göldeki diğer balıkların yok olmasına neden
olmuştur. Buna bağlı olarak da tür çeşitliliği azalmıştır.
• Su kaynakları ve toprak paylaşımı b) Gölde yaşayan balıklara zarar vermeyen ve birbiriyle uyumlu
• Yer altı zenginliklerinin paylaşımı türlerin aşılanması gerekmektedir.
• Enerji kaynaklarının paylaşımı
Beşerî ve ekonomik unsurlar: 3. Bitki örtüsünün aşırı tahrip edilmesi bu bölgede erozyona neden
• Ekonomik sorunlar olmaya başlayacaktır. Erozyonla birlikte bu bölgedeki toprağın
• Sınır sorunları verimliliği yok olacaktır. Ayrıca gelişimini tamamlamadan tü-
• Siyasi sorunlar ketilen bitkilerin gelecek dönemlerde yetişmesi zorlaşmaktadır.
• Geçmişe dayanan sorunlar Meralar hayvancılık faaliyetleri için büyük bir önem arz etmek-
tedir. Burada yetişen bitkiler sayesinde hayvanların yem ihtiya-
• Bağımsızlık isteği canın bir bölümü ücretsiz olarak temin edilebilmektedir. Fakat
• Önemli ulaşım yollarının kontrolü aşırı otlatma ile ortaya çıkan sorunlar, hayvancılık faaliyetlerinde
masrafların artmasına ve ekonomik anlamda birtakım sıkıntılar
yaşanmasına olmaktadır.
4. Gölün kurutulması, bölgede yetişen bitki örtüsünün yok olması-
na ve buradaki ekosistemin tamamen ortadan kalkmasına neden
olmuştur. Bitki örtüsünün ortadan kalkması, balık türlerinin or-
tadan kalkmasına sonuç olarak da balıkla beslenen kuş türlerinin
nesillerinin tükenmesine neden olmuştur. Kısacası gölde yapılan
tahribat, göl ekosistemini ortadan kaldırmış ve gölden elde edilen
geliri olumsuz etkilemiştir.

119