Page 226 - Fizik 12 - Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 226

FİZİK 12                                          Ortaöğretim Genel Müdürlüğü


                                             CEVAP ANAHTARLARI

          Etkinlik No.: 1                                 2                           K      V
                                                                                              K
          1. Yönerge                                                                      Δr   L
          1  120 tur      60 s                                                       r K  r       V L
                                                                                          L
              1 tur       T                                  ΔV = V  - V K              θ  ΔV   θ
                                                                 L
                                                              K
                                                                 L
            T  =  60  = 1/2 s olur.                          V  = V  = V             O      K  -V
                120
                                                             Δr = r  - r
                                                                 L  K
               60 s       120 tur                            r  = r  = r
                                                                L
                                                             K
               1 s        f
             f  =  120  = 2 s  olur.
                     -1
                60
             1
               .
                   2 = 1 olur. Düzgün çembersel hareket yapan bir cismin   Şekillerdeki oluşturulan ikizkenar üçgenlerin benzerliğinden
                                                                                 .
                                                             ΔV
                                                                 Δr
                                                                               V   Δr
             2
                                                                                elde edilir.                          olur.
                                                                              =
                                                                =
                                 .
            periyodu ile frekansı arasında T   f = 1 ilişkisi bulunur.  V  r  ΔV  r
                                                                                                  .
                                                                   ΔV
                            .
                       . .
                 . .
                                                                 a =
          2 V = 2π   r   f = 2   3   0,5   2 = 6 m/s bulunur.  İvme                 bağıntısında ΔV yerine yazıldığında    a =  V   Δr
                                                                                                  .
                                                                                                 r   Δt
                                                                    Δt
                                                             olur.
                     . .
                 .
          3 ω = 2π   f = 2   3   2 = 12 rad/s bulunur.                         2
                                                             V =  Δr       a =  V r  2 .
                                                                            olduğundan               = ω    r  bağıntısına ulaşılır.
                           2
                2 .
          4 a = ω    r   ya da    a =  V r                      Δt
                           6
                2 .
            a = 12    0,5  a =   0,5 2                    3
            a = 72 m/s 2  a = 72 m/s  bulunur.
                              2
          2. Yönerge
                                                                              O
          1 K, L ve M noktaları eş merkezli oldukları için birim zamanda
            taradıkları açılar da eşittir.                                       a P
            ω  = ω  = ω
             K   L  M                                                          r
                        .
            Çizgisel hız V = ω   r                                             K
                                                                       V P
            K, L ve M noktalarının açısal hızları eşit olduğundan çizgisel      P
            hız büyüklükleri, dönme eksenine uzaklıkları ile doğru oran-
            tılıdır ve                                    2. Yönerge
            V  > V  > V  olur.                            1 Çizgisel hız büyüklüğü V = ω . r bağıntısı ile bulunur.
              K  L  M
                                           2 .
            Merkezcil ivme büyüklüğünü veren ifade  a = ω    r’dir.  V  = ω . r, V  = ω . 2r, L ile M noktalarının aldıkları yollar
                                                                     L
                                                              K
                                                             eşit olduğundan V  = V  ‘dir. M ve N eş merkezli olduğundan
                                                                        L
                                                                            M
            Açısal hızları eşit olduğundan merkezcil ivmelerin büyüklük   V  > V  olur. Buna göre V  < V  = V  < V  olur.
            sıralaması a  > a  > a ’dir.                      N  M            K  L  M   N
                    K  L  M                                   K ve L noktaları eş merkezli olduğundan ω  = ω  = ω olur.
          2  Eş merkezli sistemler üzerinde bulunan noktaların T, f ve ω de-            K   L
            ğerleri kendi aralarında aynı olmaktadır. Üç büyüklük de açıya    x ve y kasnakları kayışla bağlı olduğundan L ve M noktalarının
            bağlı olduğundan bütün noktalar için aynı değerlere karşılık   çizgisel hız büyüklükleri eşittir.
            gelmektedir. Ancak çizgisel hız, yarıçapa bağlı olduğundan bü-
            yüklük olarak farklı değerler alabilmektedir.     ω . 2r = ω  . r   ise  ω  = 2ω olur. z ve y kasnakları eş merkezli
                                                                   M
                                                                          M
                                                             olduğundan ω  = ω  = 2ω olur.
          Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 12 Ders   N  M
                                                                2 .
          Kitabı, Sayfa: 17-21.                           2 a = ω    r   ifadesine göre
                                                                               a
                                                                                   1
                                                                 2 .
                                                                          2 .
                                                                                 =
                                                                                K
                                                                               a
          Etkinlik No.: 2                                     a  = ω    r,  a  = (2ω)  2r                     sonucu elde edilir.
                                                                                   8
                                                              K
                                                                     N
                                                                                N
          1. Yönerge                                      Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 12 Ders
                                                          Kitabı, Sayfa: 17-21.
          1
                   V   Her iki şekilde de hızların büyüklüğü ve yönü
                    K 1                                   Etkinlik No.: 3
                       değişmemektedir.
                   V                                      1. BÖLÜM
                    K 2
                                                          1 Pervanenin 2π radyan dönmesi yani 1 turu tamamlaması için
                   V                                         geçen süre, periyot olarak tanımlanır ve T ile gösterilir. Birim
                       Şekil I’de hızın büyüklük ve yönünde bir de-  zamandaki tur sayısı, frekans olarak tanımlanır ve f ile göste-
                    M 1
              V        ğişiklik olmamaktadır. Şekil II’de ise hızın   rilir.
                       büyüklüğü değişmezken yönü değişmektedir.
               M 2
                                                          2 Birim zamanda taranan açı, açısal hız olarak ifade edilir ve ω
                                                             ile gösterilir.
                                                          3 Birim zamandaki açısal hız değişimi açısal ivmeyi verir.
                   V   Şekil I’de hızın büyüklük ve yönünde bir de-
                    P 1  ğişiklik olmamaktadır. Şekil II’de ise hızın
                   V   büyüklüğü değişmezken yönü değişmektedir.
                    P 2
          224
   221   222   223   224   225   226   227   228   229   230   231