Page 229 - Fizik 12 - Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 229

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü                                             FİZİK 12


                                                CEVAP ANAHTARLARI

             Etkinlik No.: 9                                 Etkinlik No.: 10
             1. Yönerge                                      1 Otomobilin virajı emniyetli şekilde dönebilmesi için sürtünme
                                                               kuvvetinin büyüklüğü, merkezcil kuvvetin büyüklüğüne eşit
                                                               ya da ondan daha fazla olmalıdır.
                                                                F M #  F S
                                                                    2
                                                                   V
                                                                         .
                                                                m .   #  kN
                  T                                                 r
                                                                m  . V  2  .  .
              m . g                                               r   #  k mg
                                                                 m  . V  2
                                                                  .
                                                                    .
                                                                k mg   #  r
                  V
                    L
                                                               90 km/h = 25m/s
                      N 1  m . g  V M
                                                                    V  2
                                                                r $
                          N                                        k. g
                           2    m . g
                                                                     25  2
                                                                r $
                                                                      .
                                                                   0,510
                                                                   625
                                                                r $
                                                                    5
                                                                r $  125 m
                          V      V
                           N      P
                                                             2 Aracın dönme hızı kütleden bağımsızdır. Bu nedenle virajın
                    T 1     T 2                                yarıçapı en az 125 m olmalıdır.
                         m . g  m . g                        3 Trenin emniyetli şekilde dönebilmesi için merkezcil kuvvetin
                                                               büyüklüğü en az trenin ağırlığı kadar olmalıdır.
                                                               F  = G
                                                                M
             2. Yönerge
                                                                (10m +  m) V  2
             1 F  ≥ m ∙ g                                            r     =  (10m +  m) g
                s
               Cismin en küçük hız değeri için                 V 2  =
               k ∙ N = m ∙ g                                       g. r
                 m ∙ V
                    2
               k              = m ∙ g                          V  =  g. r
                  r
                   g ∙ r                                       V  =  10 .22, 5
                2
               V  =
                    k                                          V  =
                    g ∙ r                                           225
               V =
                  √             k                              V = 15 m/s
                   10 ∙ 0,5
               V =                                           4 Trenin dönme hızı kütleden bağımsızdır. Bu nedenle trenin
                  √             0,2                            hızı en az 15 m/s olmalıdır.
               V =    25
                  √
               V = 5 m/s olur.                               5  V  =  gr  . tan \
                                                                      .
                                                                                       V  =  25 m/s
             2 V = ω ∙ r                                       V  =  10  . 1000,625
                                                                          .
               5 = ω ∙ 0,5                                                                 25
                                                               V  =  625               V  =  1000
                   5
               V =          = 10 rad/s                                                      1
                   0,2                                         V = 25 m/s
                                                                                           3600
                      2
             3 a merkezcil  = ω  ∙ r
                                                                                       V  =  25  .  3600
               a merkezcil  = 100 ∙ 0,5                                                   1000  1
               a merkezcil  = 50 rad/s 2                                               V  =  90 km/h
             3. Yönerge                                      Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 12 Ders
                                                             Kitabı, Sayfa: 29-32.
            Santrifüj cihazında çembersel hareket yaptırılan tüplere merkezcil
            kuvvet  etki  etmektedir.  Merkezcil  kuvvet  kütleyle  doğru  orantılı
            olduğu için kütlesi fazla olan kan hücreleri tüpün dibinde, kütlesi
            daha az olan serum kısmı ise tüpün üst kısmında toplanmaktadır.
            Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 12 Ders
            Kitabı, Sayfa: 24-28.
                                                                                                   227
   224   225   226   227   228   229   230   231   232   233   234