Page 233 - Fizik 12 - Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FİZİK 12

CEVAP ANAHTARLARI
L noktasının hızı:
Etkinlik No.: 16
V 2V
1. Yönerge
Görsel 1: Dönerek öteleme hareketi
Görsel 2: Öteleme hareketi V
Görsel 3: Dönme hareketi M noktasının hızı:
Görsel 4: Dönme hareketi 2V
Görsel 5: Dönerek öteleme hareketi
Görsel 6: Dönme hareketi V V
Görsel 7: Dönerek öteleme hareketi N noktasının hızı:
Görsel 8: Dönerek öteleme hareketi
V
2. Yönerge
Öteleme Dönme V 2V

P noktasının hızı:
1 3 V
2 5 8 4 60 o 60 o
7 6
V V

Nokta Anlık hız
K 0
Dönerek öteleme
L 2V
3. Yönerge
M 2V
Öğrencilerin verdiği cevaplara göre farklılık görülebilir.
N 2V
4. Yönerge P V
2V Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 12 Ders
M Kitabı, Sayfa: 39-42.
V = V
ö
Etkinlik No.: 17
V =V
d
1 Dönme ekseni, yarıçapı ve kütle değerleri aynı olan küre ve
silindir cisimlerin eylemsizlik momenti için kullanılan mate-
matiksel modelleri birbirinden faklıdır. Bu durum eylemsiz-
V = V 2V lik momentinin cismin geometrik şekliyle de ilişkili olduğu
d
anlamına gelir. Cisimlerin geometrik şekli ile ilişkilendirilen
O V = V N V = V eylemsizlik momenti kavramı “Farklı geometrik şekilli cisim-
ö
ö
L lerin dönmeye karşı gösterdiği direnç değişiklik gösterir.” şek-
V = V 30 o linde açıklanabilir.
ö
Silindirlerin eylemsizlik momenti için kullanılan matematiksel
V =V 2V modeli birbirinden faklı olmasından yararlanarak eylemsizlik
d
P 30 o V =V momentinin aynı zamanda eksen ile ilişkili olduğu sonucuna
ö
varılır. Buna göre cisimlerin dönme ekseni ile ilişkilendirilen
eylemsizlik momenti kavramı “Dönme ekseninin cismin farklı
V = V V bir noktasından geçmesi sebebiyle cisimlerin dönmeye karşı
K d gösterdiği direnç değerinde değişiklik gözlenir.” şeklinde açık-
V = V V = V
d V = 0 ö lanabilir.
2 a) Şekil içeriğinde verilen eylemsizlik momenti matematiksel
Çemberin merkezinin yere göre sadece öteleme hızının olduğu bi- modellerine göre Şekil I’deki eksene göre eylemsizlik mo-
lindiğine göre V = V dir. Çember yüzeyindeki noktaların öteleme menti daha büyüktür. Bu sebeple cismi Şekil I’deki eksene
ö
hızı V çemberin merkezinin hızına eşittir. Her bir noktada dönme göre döndürmek, Şekil II’deki eksene göre döndürmekten
ö
hızının (V ) büyüklüğü öteleme hızının (V ) büyüklüğüne eşittir. daha zordur.
ö
d
Bu noktaların yere göre anlık hızlarının büyüklüğü dönme ve ötele-
me hızlarının vektörel toplamına eşittir. b) Cismin eylemsizlik momenti değerinin hesaplanmasında
kullanılan matematiksel modellerin farklı olmasının nedeni
Buna göre K noktasının hızı: dönme ekseninin farklı bir noktadan geçmesidir.
V V
V = 0
231