Page 91 - Fizik 12 - Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FİZİK 12 55

2. ÜNİTE > Basit Harmonik Hareket Kazanım 12.2.1.5: Yay sarkacı ve basit sarkacın periyodu ile ilgili hesaplamalar yapar.
Genel Beceriler: Bilim, Mühendislik, Matematik Okuryazarlığı Becerileri Alan Becerileri: Sayı-Uzay İlişkileri Kurma Becerisi

Etkinlik İsmi SARKACIN PERİYODU NELERE BAĞLIDIR? 15 dk.
Amacı Basit harmonik hareket yapan yay ve basit sarkacın periyodunu hesaplayabilme. Bireysel
1. Yönerge Aşağıda basit harmonik hareket yapan bir sarkaca ait bilgiler verilmiştir. Bu bilgilerden ve şekilden
yararlanarak soruları cevaplayınız.
Aşağıda şekli verilen sarkaç, sürtünmelerin ihmal edildiği ortamda K ve N noktaları arasında, denge
konumu O noktası olacak şekilde basit harmonik hareket yapmaktadır. K noktasından serbest bırakı-
lan cisim M noktasına 0,4 s’de gelmektedir.

K N
L M
O

1 Yer çekim ivmesi 10 m/s² olduğuna göre sarkaç ipinin boyu kaç metredir? (π=3 alınız.)

2 Sarkaç, yer çekim ivmesinin 3 katı büyüklüğünde ivme ile yukarı doğru hızlanan asansör içinde ol-
saydı periyodu kaç saniye olurdu?

3 Sarkacın L noktasından serbest bırakılarak basit harmonik hareket yapması sağlanırsa M noktasına
gelme süresi kaç saniye olur?

4 Sarkaç, K noktasından daha yukarıdan serbest bırakılırsa denge konumuna gelme süresi ve denge
konumundan geçerken sahip olduğu çizgisel hızın büyüklüğü nasıl değişir?

2. Yönerge Uçlarına özdeş cisimler bağlanan özdeş yaylar, sürtünmelerin ihmal edildiği ortamda Şekil I ve
Şekil II’deki gibi basit harmonik hareket yapmaktadır. Buna göre yayların periyotları oranını he-
saplayınız.

Şekil I Şekil II

89
Hazırlayan: Murat BOYRAZ