Page 89 - Fizik 12 - Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FİZİK 12 53

2. ÜNİTE > Basit Harmonik Hareket Kazanım 12.2.1.4: Yay sarkacı ve basit sarkaçta periyodun bağlı olduğu değişkenleri belirler.
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi Alan Becerileri: Sayı-Uzay İlişkileri Kurma Becerisi

Etkinlik İsmi SARKAÇLARIN HAREKETİNİ YORUMLUYORUM 10 dk.
Amacı Yay sarkacı ile basit sarkacı ilişkilendirebilme. Bireysel
Yönerge Aşağıdaki soruları cevaplayınız.
1 Kütlesi m olan bir cisim düşey doğrultudaki yay sarkacının ucuna asılıp serbest bırakıldığında denge
konumundan L kadar uzayan yay, basit harmonik hareket yapmaktadır. Bu yay sarkacının periyodu-
nu veren matematiksel model nedir? Elde ettiğinin modeli L uzunluklu basit sarkacın periyodunu
veren matematiksel model ile karşılaştırarak yorumlayınız. İşlemlerinizi aşağıdaki boş alana yapınız.

2 Yanda verilen şekildeki gibi ucuna m kütlesi asılmış L uzunlu-
ğundaki yay sarkacı, düşey doğrultuda hareket ettirilmek ye-
rine yay uzunluğu değiştirilmeden düşey doğrultudan θ açısı L
kadar ayrılıp A noktasından basit sarkaç gibi serbest bırakıl- θ
mıştır. Bu durumda yay sarkacının yapacağı hareket ile aynı
noktadan bırakılan m kütlesi asılmış L uzunluğundaki basit A m
sarkacın hareketi arasında ne gibi benzerlik ve farklılıklar olu-
şur? Kısaca açıklayınız.

3 a) Yay sarkacının ve basit sarkacın periyodunu belirlemek için başka hangi etkenlerin dikkate alın-
ması gerektiğini düşünüyorsunuz? Bu etkenlerde yapılacak değişikliklerin sarkaçların periyodu-
nu nasıl etkileyeceğini gerekçelerinizle birlikte açıklayınız.

b) Belirlediğiniz etkenlerin problem olma nedenini günlük hayattan bir örnek vererek kısaca açık-
layınız.

87
Hazırlayan: Şeyda BOZARSLAN