Page 85 - Fizik 12 - Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FİZİK 12 51

2. ÜNİTE > Basit Harmonik Hareket Kazanım 12.2.1.3: Basit harmonik harekette kuvvet, hız ve ivmenin konuma göre değişimi ile ilgili he-
saplamalar yapar.
Genel Beceriler: Bilim, Mühendislik, Matematik Okuryazarlığı Becerileri Alan Becerileri: Deney Tasarlama Becerisi, Sayı-Uzay İlişkileri
Kurma Becerisi
Etkinlik İsmi UZAYDA BASİT HARMONİK HAREKET 15 dk.
Amacı Basit harmonik harekette kuvvet, hız ve ivmenin konuma göre değişimini hesaplayarak grafik çizebilme. Bireysel
Yönerge Aşağıda verilen metin ve görselden yararlanarak soruları cevaplayınız.

Yer çekiminin önemsiz olduğu uzay üssünde, bir gezegenden aldığı cismi analiz etmek isteyen bir
astronot ilk olarak cismin kütlesini belirlemek istiyor. Yer çekimi olmadığı için bunu basit harmonik
hareket bilgilerini kullanarak yapmayı planlıyor. Astronot elindeki yay ve dinamometre ile aşağıdaki
düzeneği kuruyor.

Cisim Dinanometre Kronometre

1 Astronotun cismin kütlesini hesaplayabilmesi için yapması gereken deney basamaklarını sırasıyla
aşağıya yazınız.

2 Astronot bulduğu değerleri kullanarak kütleyi hesaplamak için hangi işlemleri yapabilir?

3 Astronot kırmızı renkli cisme 40 cm genlikli ve 3 s periyotlu basit harmonik hareket yaptırdığında
cismin hareketi sırasında renginin değiştiğini fark ediyor. Kamera görüntülerini incelediğinde ser-
best bırakıldıktan 0,5 s sonra cismin sarı, 0,75 s sonra mavi rengi aldığını tespit ediyor. Renk değişi-
minin cismin kinetik enerjisi ile ilgisini araştırmak için sarı ve mavi rengi aldığı andaki hızını tespit
etmek istiyor. Bu hız hesaplamalarını astronot için siz yapınız.

4 Cismin basit harmonik hareket yaparken ivme ve uzanım vektörlerinin yönü hakkında ne söyleye-
bilirsiniz? Nedenleriyle yazınız.

83