Page 140 - Kimya - 12. Sınıf Beceri Temelli
P. 140

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü                                           KİMYA 12


                                                CEV
                                                   AP ANAHT
                                                             ARLARI
                                                CEVAP ANAHTARLARI
             3.                 –  +                        Etkinlik No.: 5
                                                           1. Yönerge
                             e –  e –  e –                               1.GALVANİK HÜCRE
                                                            Anot yarı hücresindeki elektrot ve   Al(k) ve Al(NO3)3(suda)
                                                            elektrolit
                                                            Katot yarı hücresindeki elektrot ve   Pb(k) ve Pb(NO3)2(suda)
                                                            elektrolit
            Al                                       Zn
                                                            Anot yarı hücresi yükseltgenme   Al(k) →Al3 (suda) + 3e-
                                                                                             +
                                                            tepkimesi
                                                                                        +
                     SO42-                 SO42-            Katot yarı hücresi indirgenme tepki-  Pb2 (suda) + 2e- →Pb(k)
                                                            mesi
                                                                                               +
              25°C 1M Al2(SO4)3 (suda)  25°C 1M ZnSO4 (suda)  Net pil tepkimesi  (Denkleştirilmiş   2Al(k) + 3Pb2 (suda)
                                                                                          +
                                                            redoks tepkimesi)         →2Al3 (suda) + 3Pb(k)
                3Zn(k)  +  2Al3-(suda)              3Zn2-(suda)  +  2Al(k)                 Anot yarı hücresindeki değişimler  Al(k) kütlesi azalır, Al3   +
                reaksiyonu istemsiz olduğu için elektrolitik hücrede gerçekle-        iyon derişimi artar.
                şir. Elektrolitik hücrede gerçekleşen redoks tepkimesi hücreye   Katot yarı hücresindeki değişimler  Pb2  iyon derişimi azalır,
                                                                                        +
                verilen elektrik enerjisi yardımıyla olur. Elektrolitik hücrelerde    Pb(k) kütlesi artar.
                elektrik enerjisi kimyasal enerjiye dönüşür. Daniell pilindeki re-
                doks tepkimesi ise kendiliğinden gerçekleşir ve kimyasal enerji,   2.GALVANİK HÜCRE
                elektrik enerjisine dönüştürülür.
                                                            Anot yarı hücresindeki elektrot ve   Fe(k) ve FeCl2(suda)
             4.  Zn(k)  +  Cu2- (suda)        Zn2-  (suda)  +  Cu(k)  istemli tepkime  elektrolit
                                                            Katot yarı hücresindeki elektrot ve   Cu(k) ve CuSO 4 (suda)
                3Zn(k)  +  2Al3- (suda)          3Zn2- (aq)  +  2Al(k) istemsiz tepkime  elektrolit
                Tepkimeler incelendiğinde Zn(k); Cu2- iyonlarını indirgeye-  Anot yarı hücresi yükseltgenme   Fe(k) →Fe2 (suda) + 2e-
                                                                                            +
                bilmiş ancak Al3- iyonlarını indirgeyememiştir. Bu da bize alü-  tepkimesi
                minyum elementinin yükseltgenme isteğinin çinkodan fazla   Katot yarı hücresi indirgenme   Cu2 (suda) + 2e- →Cu(k)
                                                                                       +
                olduğunu gösterir. Dolayısıyla Daniell pil düzeneğinde çinko ve   tepkimesi
                alüminyumun yer değiştirmesi sonucu;
                                                                                            +
                2Al(k) + 3Cu2-(suda)     2 Al3-(suda) + 3Cu(k) istemli redoks   Net pil tepkimesi  Fe(k) + Cu2 (suda)
                                                            (Denkleştirilmiş redoks tepkimesi)
                                                                                        +
                                                                                     →Fe2 (suda) + Cu(k)
                tepkimesi gerçekleşir. Bu tepkime sonucunda kimyasal enerji
                elektrik enerjisine dönüşür ve ampul yanar.  Anot yarı hücresindeki değişimler  Fe(k) kütlesi azalır, Fe2   +
                                                                                     iyon derişimi artar.
                                                                                       +
                                                            Katot yarı hücresindeki değişimler  Cu2  iyon derişimi azalır,
                                                                                     Cu(k) kütlesi artar.
              Etkinlik No.: 4
              1. Yönerge                                    2. Yönerge
              1.  1. pilde elektronun hareket yönü Mg elektrottan Pt elektrota doğ-  1.  a) Galvanik hücrelerde anotta yükseltgenme tepkimesi gerçekle-
                rudur.                                       şir. Platin metali inert metal olduğundan, tepkimelere isteksizdir
                2. pilde elektronun hareket yönü Al elektrottan Pt elektrota doğ-  ve yükseltgenme tepkimesi vermez. Magnezyum metali ise elekt-
                rudur.                                       ron vererek yükseltgenir yani anot elektrot olarak davranır.
                                                                             3+
              2.                                             b) I. yarı hücre (katot): Al  (suda) + 3e- →Al(k)
                                                             II. yarı hücre (anot): Mg(k)→ Mg (suda) + 2e-
                                                                                  2+
             1. pil tepkimesi:  Mg(k) + 2H (suda) " Mg (suda) + H2(g)  Pil çalıştıkça anot yarı hücresinde Mg elektrotun kütlesi azalır,
                                             2+
                                  +
             2. pil tepkimesi:  Al(k) + 3H (suda) " Al (suda) + 3/2H2(g)  çözeltideki Mg  iyonları derişimi artar. Katot yarı hücresinde ise
                                                                       2+
                                 +
                                           3+
                                                             çözeltideki Al  iyonlarının derişimi azalır. Platin elektrotun üzeri
                                                                      3+
                        Fe 2 Ni 2 Cu                         Al(k) ile kaplanır.
              3. Mg, Al metalinden daha kuvvetli bir indirgen olduğu için 1. pil   2.  II. yarı hücrede indirgenme tepkimesi gerçekleştiğine göre 2.
                        Cu
                          2+
                düzeneğinden elde edilen elektrik enerjisi miktarı daha fazladır.   kap katottur. 1. kap ise anot yarı hücresi olur ve yükseltgenme
                        Fe - Cu
                1. pil reaksiyonu daha istemli gerçekleşir.  tepkimesi gerçekleşir. Zn(k) →Zn  + 2e-
                                                                                   2+
                                                             I. yarı hücrede Zn elektrot kütlesi azalıp, çözeltideki Zn
                                     Mg(k) + 2H (suda) " Mg (suda) + H2(g)                      2+
                                                       2+
                                              +
              2. Yönerge  Mg(k  +  2+" Mg (suda) + H2(g)     iyonlarının derişimi artarken, II. yarı hücrede çözeltideki Fe
                                                                                                   3+
                         +) + 2H (suda) Al(k) + 3H (suda) " Al (suda) + 3/2H2(g)
                                        2+
                                             +
                 Mg(k) + 2H (suda) " Mg (suda) + H2(g)
                                                      3+
                                                                                2+
              1.  Soruda verilen reaksiyonlar incelendiğinde metallerin elektron   iyonlarının derişimi azalıp, Fe  iyonlarının derişimi artar. Pt
                      Al(k
                         +) + 3H (suda) " Al (suda) + 3/2H2(g)
                                       3+
                                     Fe 2 Ni 2 Cu
                              +
                 verme istekleri sırası ile Al (suda) + 3/2H2(g)  elektrot kütlesi değişmez.
                 Al(k) + 3H (suda) "
                                  3+
                      Fe 2 Ni 2 Cu
                                     Cu
                                       2+
                                            ‘dır. En kuvvetli indirgen Fe, en kuvvetli yük-
                 Fe 2 Ni 2 Cu
                      Cu
                 seltgen              'dir. Bu nedenle                  pilindeki potansiyel
                        2+
                                     Fe - Cu
                 Cu
                   2+
                 farkı en fazla olur.
                      Fe - Cu
                 Fe - Cu
                                                                                                   141
   135   136   137   138   139   140   141   142   143   144   145