Page 72 - Kimya - 12. Sınıf Beceri Temelli

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü KİMYA 12 33

2. ÜNİTE > Karbon Kimyasına Giriş Kazanım 12.2.5.2. Moleküllerin geometrilerini merkez atomu orbitallerinin hibritleşmesi esasına göre belirler.
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi, Problem Çözme Becerisi Alan Becerileri: Çıkarım Yapma Becerisi
Etkinlik İsmi KİMYADA GEOMETRİ 40 dk.

Amacı Merkez atomun yaptığı hibrit türüne göre moleküllerin geometrilerini belirleyebilme Grup

1.Yönerge Hakan öğretmenin hazırladığı etkinlik ve açıklamalarından yararlanarak aşağıdaki soruları
cevaplayınız.

Hakan öğretmen moleküllerin geometrilerini merkez atomu orbitallerinin hibritleşmesi esasına göre
nasıl belirlendiğini açıklamak için bir etkinlik tasarlıyor. Öğrencilerini üçer kişilik gruplara ayırıyor.
Hakan öğretmen etkinlik öncesi CH , C H , C H , C H , H O, NH , BH , CH O bileşiklerini küçük
2
2
2
3
4
2
2
3
6
4
2
kağıtlara yazıp kağıtları katlamış ve bir kutu içerisine atarak hazırlamıştır. Etkinliğe başlamadan
önce gruptaki öğrencilerin her birinin kutudan bir kağıt seçmesini ve seçtiği kağıttaki bileşiği grup
çalışma yaprağına yazmasını istiyor. (Gruptaki öğrenciler seçtikleri kağıtları tekrar katlayıp kutuya
atarak karıştırır. Sonraki grup için hazırlar.)
Tüm gruplardaki öğrenciler kutudan kağıtları seçtikten sonra Hakan öğretmen tahtaya “Merkez
atomun etrafında yer alan elektronlar negatif yüklü oldukları için birbirlerini iterler. Bu itmeler
sonucunda birbirinden en uzak olacak şekilde belirli doğrultularda yer alırlar”
“ VSEPR modeli [(Valance Shell Electron Pair Repulsion (valens şil elektron peyır repulşin)] mer-
kez atomun çevresindeki ortaklanmamış elekronların da molekül geometrisinin belirlenmesinde
önemli olduğunu vurgular. Bir molekülün VSEPR gösterimi yapılırken A merkez atomu, X merkez
atoma bağlı atom veya gruplarını, E ortaklanmamış elektron çiftlerini simgeler. ” açıklamalarını
yazar. Ardından öğrencilerden seçtikleri bileşikleri göz önüne alarak aşağıdaki soruları grup olarak
cevaplamalarını ister.

1. Seçtiğiniz bileşiklerin Lewis formüllerini yazıp bileşiklerdeki doğrultu sayısını ve merkez atomun
yaptığı hibrit türünü belirleyiniz.

Bileşik I. Bileşik II. Bileşik III. Bileşik

Lewis Formülü

Bileşikteki Doğrultu
Sayısı

Hibrit Türü

2. Bir bileşiğin doğrultu sayısı sayesinde nelere ulaşabiliriz? Tartışınız.

73