Page 76 - Kimya - 12. Sınıf Beceri Temelli

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü KİMYA 12 35

3. ÜNİTE > Organik Bileşikler Kazanım 12.3.1.1: Hidrokarbon türlerini ayırt eder.
Genel Beceriler: Bilgi Okuryazarlığı Becerisi, Karar Verme Becerisi Alan Becerileri: Verileri Toplama, İşleme, Yorumlama ve Sonuç Çıkarma Becerisi

Etkinlik İsmi FARKI BUL 20 dk.
Amacı Hidrokarbon türlerini ayırt etmek Bireysel
Gerekli Materyaller: Araştırma için internet erişimi olan herhangi bir elektronik cihaz ve genel ağ.

1.Yönerge Aşağıdaki görsellerden ve metinden yararlanarak ilgili soruları cevaplayınız.

Görsel 1: Mutfak tüplerinde propan ve Görsel 2: Araçlarda yakıt olarak benzin Görsel 3: Araçlarda kullanılan lastiğin
bütan gazı kullanılır. veya mazot kullanılır. ham maddesini hidrokarbonlar oluşturur.

Görsel 4: Pencerelerde polivinil klorür Görsel 5: Polietilen ambalaj malzemesi
kullanılır. olarak kullanılır.
Hidrokarbonlar günlük yaşamda kullanılan birçok maddenin yapısında bulunur. Yapısında sadece
karbon (C) ve hidrojen (H) içeren organik bileşiklere hidrokarbonlar denir. Hidrokarbonlar “ali-
fatik” ve “aromatik” olmak üzere iki gruba ayrılır. Alifatik hidrokarbonların düz zincirli, dallanmış
veya halkalı yapıları vardır. Halkalı hidrokarbonlar, düz zincirli hidrokarbonların uçlarında bulunan
karbonlardan birer hidrojen çıkartılıp bu karbonların birbirine bağlanmasıyla oluşur. Benzen ve
benzen türevleri aromatik hidrokarbondur (arenler). Aromatik kavramı “kokulu” anlamına gelir.

HİDROKARBONLAR

ALİFATİK HİDROKARBONLAR AROMATİK HİDROKARBONLAR

DOYMUŞ DOYMAMIŞ TEK HALKALI BİTİŞİK HALKALI
ALKANLAR ALKENLER BENZEN VE TÜREVLERİ NAFTALİN
ALKİNLER ANTRASEN
Alkanlar (Parafinler): Doymuş hidrokarbonlardır. Genel formülleri C H 2n+2 şeklindedir.
n
Alkenler (Olefinler): Karbon atomları arasında en az bir tane ikili bağ olan doymamış hidrokar-
bonlardır. Genel formülleri C H şeklindedir.
2n
n
Alkinler (Asetilenler): Karbon atomları arasında en az bir tane üçlü bağ bulunduran doymamış
hidrokarbonlardır. Genel formülleri C H 2n-2 şeklindedir.
n

77