Page 107 - T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 12 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

TÜRKİYE CUMHURİYETİ TÜRKİYE CUMHURİYETİ
52 İNKILAP TARİHİ 12 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü Ortaöğretim Genel Müdürlüğü İNKILAP TARİHİ 12 53
ve ATATÜRÇÜLÜK
ve ATATÜRÇÜLÜK
6. ÜNİTE > II. Dünya Savaşı Sonrasında Türkiye Kazanım 12.6.2: II. Dünya Savaşı sonrası dönemde uluslararası ilişkilerde ve Türk dış politikasın-
2. Demokrat Parti döneminde tarımda makineleşmenin artmasının iç göçler üzerindeki etkisi sizce ve Dünya da meydana gelen gelişmeleri kavrar.
nasıl olmuştur? Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi Alan Becerileri: Tarihsel Analiz ve Yorum Becerileri

Etkinlik İsmi SOĞUK SAVAŞ DÖNEMİ 20 dk.
Amacı İki kutuplu dünya kavramını ve bu düzende Türkiye’nin yerini kavrayabilme Bireysel

Yönerge Aşağıda verilen metinleri dikkate alarak soruları cevaplayınız.
3. Köyden kente göçlerin meydana getirdiği değişimleri aşağıda verilen altı şapka düşünme tekniğini
kullanarak değerlendiriniz.
İKİ KUTUPLU DÜNYA VE SOĞUK SAVAŞ DÖNEMİ
II. Dünya Savaşı’ndan sonra başlayan ve 1991’e kadar devam eden süreç Soğuk Savaş Dönemi diye
............................................................. adlandırılmaktadır. Bu süreçte ABD’nin başını çektiği Batı Bloku ülkeleri ile SSCB’nin önderliğindeki
BEYAZ ŞAPKA: Tarafsız şapkadır. ............................................................. Doğu Bloku ülkeleri arasında ekonomik, askerî, ideolojik, siyasi ve kültürel alanlarda büyük çekişme-
Görüşülen konu ile ilgili net bilgi ve ............................................................. ler yaşanmıştır. Ortaya çıkan bu iki kutup arasında sürekli bir gerginlik ve rekabet mevcut olsa da bu
raporlar ortaya konur. ............................................................. durum sıcak çatışmaya dönüşmedi. Bunun nedeni hem Batı Bloku’nun hem de Doğu Bloku’nun elinde
etki ve tahrip gücü yüksek nükleer ve kimyasal başlıklı silahların olmasıydı.

1989 yılına gelindiğinde Orta ve Doğu Avrupa’daki komünist rejimler bir bir çöktü. Sovyetler Birliği’ni
yöneten Komünist Parti de kontrolü kaybetti ve Sovyetler Birliği resmi olarak Aralık 1991’de parçalan-
KIRMIZI ŞAPKA: Duygusal şapka- ............................................................. dı. Moğolistan, Kamboçya ve Güney Yemen’deki komünist rejimler de çöktü. ABD dünyanın tek süper
dır. Görüşülen konu ile ilgili olarak, ............................................................. gücü olarak ayakta kalmayı başardı. Sonuç olarak 1991’de Sovyetler Birliği’nin dağılması ile Soğuk Sa-
kişilere hiçbir dayanağı olmadan, ............................................................. vaş Dönemi sona ermiş oldu.
sezgi, fikir ve duygularını söyleme .............................................................
fırsatı verir. DOĞU BLOKU BATI BLOKU
Cominform (Kominform) 5 Ekim 1947 Truman Doktrini (12 Mart 1947)

............................................................. SSCB’nin öncülüğünde Doğu Bloku üye devletlerinin ABD Truman Doktrini ile iki temel amaca ulaşma-
SARI ŞAPKA: İyimser şapkadır. ............................................................. kendi aralarındaki iş birliğini artırmak, komünist re- ya çalıştı: Bu amaçlardan birincisi dünyanın neresin-
de olursa olsun SSCB’nin yayılmasını engellemek,
O işin avantajları ortaya konulur. ............................................................. jimler arasında siyasi ve ideolojik bağı sağlamlaştır- ABD’nin ekonomik ve siyasal hâkimiyetinin geniş-
Övgü, olumlu görüşler söylenir. ............................................................. mak amaçlanmıştır. Cominform ile SSCB ve komü-
nist rejimler arasında siyasi ve ideolojik bağ sağlandı. lemesini sağlamaktı. İkinci amaç ise SSCB tehdidine
karşı Türkiye ve Yunanistan’a askerî yardım yapmaktı.

............................................................. Comecon (Komekon) (25 Ocak 1949) Marshall Planı (1948-1951)
SİYAH ŞAPKA: Kötümser şapkadır. .............................................................
Eleştiri, olumsuz görüşler ile görü- Marshall Planı ve Avrupa Ekonomik İşbirliği Örgü- İkinci Dünya Savaşı‘ndan çıkan Avrupa ekonomileri-
şülen konunun riskleri, gelecekte ............................................................. tüne karşı SSCB öncülüğünde Comecon (Karşılıklı ni tekrar kalkındırmayı amaçlayan ekonomik yardım
doğuracağı problemler ortaya çıkar. ............................................................. Ekonomik Yardımlaşma Konseyi) kuruldu Come- programıdır. Böylece ekonomik olarak kötü durum-
con’un amacı; üye ülkelerde ekonomik gelişmeyi hız- da olan Avrupa ülkelerinde Sovyet etkisi önlenecek
landırmak, bilimsel ve teknik gelişmeye önem vermek ve Komünist partilerin iktidara gelmelerini engelle-
............................................................. ve üye ülkeler arasındaki dayanışmayı sağlamaktı. necekti. Marshall planının yürürlüğe girmesiyle bu
YEŞİL ŞAPKA: Yenilikçi şapkadır. ............................................................. yardım paketinden 16 ülke faydalanmıştır.
Konuyla ilgili alternatifler ve yeni ............................................................. Varşova Paktı (14 Mayıs 1955) NATO’nun Kuruluşu (4 Nisan 1949)
yaklaşımlar araştırılır. .............................................................
NATO’yu varlığına tehdit olarak gören SSCB öncü- SSCB’ye karşı kurulan geniş kapsamlı bir savunma it-
lüğünde; Arnavutluk, Doğu Almanya, Bulgaristan, tifakıdır. NATO’nun oluşturulmasının ana fikri SSCB
Macaristan, Polonya, Romanya ve Çekoslovakya’nın yayılmasına ve tehdidine karşı etkili bir set kurmak-
............................................................. katılımıyla kuruldu. tı. Buna göre üye devletlerden birine yapılacak olan
MAVİ ŞAPKA: Serinkanlı şapkadır. .............................................................
Anlatılan tüm görüşleri toparla- ............................................................. Kuruluş amacı NATO’ya karşı sosyalist ülkeler arasın- herhangi bir saldırı, hepsine karşı yapılmış sayılacaktı.
yarak konunun bütün yönleri ile ............................................................. da dostluk ve askerî yardımlaşmayı sağlamaktı. Var- Bu amacı gerçek leştirmek için öncelikle NATO ant-
anlaşılmasını sağlar. şova Paktı, Soğuk Savaş’ın bitmesiyle 1991’de dağıldı. laşmasını imzalayan ülkeler arasında askerî iş birliği
sağlandı.
Türkiye ise NATO’ya 18 Şubat 1952’de girdi.

106 107
Hazırlayan: Gül KOÇ