Page 119 - T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 12 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

TÜRKİYE CUMHURİYETİ TÜRKİYE CUMHURİYETİ
58 İNKILAP TARİHİ 12 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü Ortaöğretim Genel Müdürlüğü İNKILAP TARİHİ 12 59
ve ATATÜRÇÜLÜK
ve ATATÜRÇÜLÜK
7. ÜNİTE > Toplumsal Devrim Çağında Dünya Kazanım 12.7.2: 1960’lardan itibaren Türk dış politikasını etkileyen önemli gelişmeleri kavrar.
ve Türkiye
1950’li yılların Türkiye’sinde tarım alanında meydana gelen gelişmelerin sosyal hayata etkileri Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi Alan Becerileri: Tarihsel Analiz ve Yorum Becerisi
neler olmuştur?
600 Etkinlik İsmi KIBRIS 20 dk.
Amacı 1960’lardan itibaren Türk dış politikasını etkileyen önemli gelişmeleri kavrayabilme. Bireysel
500
Yönerge Aşağıda verilen görsel ve metinleri göz önünde bulundurarak soruları cevaplayınız.
400

300 Türkler ile Rumların ortaklaşa kurduğu Kıbrıs Cumhu-
riyeti’nin (16 Ağustos 1960) istiklalini Türkiye, İngiltere
200 ve Yunanistan garantör devletler olarak koruyacaklar-
dı. Bu hukuki statüye rağmen Yunanistan, Kıbrıs’ı ilhak
100 etmekten vazgeçmemiş; Türkiye ise buna mani olmaya
çalışmıştı. Yunanlılar ve Rumlar, adadaki Türkleri kat-
1970 1973 1976 1979 1982 1985 1988 1991 1995 1998 2001 2004 2007 2010 2013 2016 letmeye başlayınca Türkiye antlaşmaların kendine ver-
diği hakla Kıbrıs’a müdahale etmek istemiş ve bunu da
müttefiklerine, özellikle de ABD’ye bildirilmişti. Tür-
Grafik : Türkiye’ de terörist saldırıların 1970-2016 yıları arasındaki dağılım grafiği
kiye’nin bu kararını öğrenen ABD Başkanı Johnson,
muhtemelen Yunan ve Rum lobilerinin baskısı altında,
İran-Irak Savaşı, Türkiye’nin sınır komşuları üzerinde terör faaliyetlerinin ortaya çıkmasına ve terör bir müttefike yazılmayacak ağır bir mektubu devrin
örgütlerinin gelişmesine ortam hazırlamıştır. Bu savaş, bölgesel etkisi ve her türlü terör eylemini kap- Görsel 1: Hürriyet Gazetesi, 13 Ocak 1966 Türk Başbakanı İnönü’ye yazmıştır. (5 Haziran 1960)
sayan sonuçları açısından Türkiye’yi de etkilemiştir. Savaştan kaçan yüzbinlerce insan ise Türkiye’ye
göç etmiştir.
Seçil ÖZDEMİR, İran-Irak Savaşı: Türkiye Sınırlarında Terörizmin Etkisi (Kısaltılarak alınmıştır.) “Türkiye’nin Kıbrıs’a yapacağı bir müdahalede Amerika tarafından temin edilmiş olan askerî malze-
menin kullanılmasını Amerika Birleşik Devletleri’nin uygun görmeyeceğini size bütün samimiye-
timle ifade etmek isterim”.
1. Sizce ABD ve SSBC niçin iki tarafı da destekleyen tavır sergilemiş olabilirler? Mehmet Saray, Sovyet Tehdidi Karşısında Türkiye’nin Nato’ya Girişi
(Metin, düzenlenerek ve kısaltılarak alınmıştır.)

Johnson’un mektubu
Türkiye’de büyük tepki
2. Savaş sonucunda iki ülke toplam 150 milyar dolar ekonomik zarara uğramışsa, bu savaştan kimler toplamış, ABD’den alınan
karlı çıkmış olabilir? Bu konudaki düşünceleriniz nelerdir? silah ve teçhizatın Kıb-
rıs’taki haksızlığı durdur-
mada kullanılamayacağı
gerçeği siyasi ve askerî
çevrelerde üzüntü yarat-
mıştı. İnönü, ABD Baş-
kanı Johnson’a yazdığı bir
3. Türkiye’ye yönelik terörist saldırılar grafiğine göre 1988’den sonra terör olaylarının dağılımı hak- mektupta duyulan hayal
kında neler söyleyebilirsiniz? kırıklığını ve içinde bulu-
nulan hukuki gerekçeleri
şöyle hatırlatmıştır: Görsel 2: Milliyet Gazetesi, 14 Ocak 1966.

“Mesajınız gerek yazılış tarzı, gerek muhtevası bakımından, Amerika ile ittifak ilişkilerinde daima
ciddi bir dikkat göstermiş olan Türkiye gibi bir müttefikinize karşı hayal kırıcı olmuştur. (…) Türki-
ye bir gün Kıbrıs’a askerî müdahale zorunluluğunda bırakılırsa bu tamamıyla milletlerarası antlaş-
maların hükümlerine ve gayelerine uygun olarak yapılacaktır.”

Mehmet Saray, Sovyet Tehdidi Karşısında Türkiye’nin Nato’ya Girişi
(Metin, düzenlenerek ve kısaltılarak alınmıştır.)

118 119
Hazırlayan: Adem ŞEKER