Page 132 - T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 12 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

TÜRKİYE CUMHURİYETİ TÜRKİYE CUMHURİYETİ
64 İNKILAP TARİHİ 12 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü Ortaöğretim Genel Müdürlüğü İNKILAP TARİHİ 12 65
ve ATATÜRÇÜLÜK
ve ATATÜRÇÜLÜK
8. ÜNİTE > XXI. Yüzyılın Eşiğinde Türkiye ve Kazanım 12.8.2: 1990 sonrasında meydana gelen siyasi gelişmeleri Türkiye’ye etkileri ve
Dünya dünya siyasi konjonktürü bağlamında analiz eder.
Suriye’deki yönetimin baskısından kaçan Suriye lerle Asya’daki Türk Cumhuriyetleri’nden Türki- Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi Alan Becerileri: Tarihsel Analiz ve Yorum Becerisi
vatandaşlarının gelmesi ile yaşanmıştır. 252 ki- ye’ye çalışmaya gelenlerin sayısı hızla artmıştır. Etkinlik İsmi DAĞLIK KARABAĞ 20 dk.
şiden oluşan Suriye vatandaşlarının sınırdan ge- Dolayısıyla Türkiye, göç hareketlerinden etkile-
çişi ile başlayan mülteci akınının süreç içerisinde nen bir coğrafyada bulunmanın olumsuz sonuç- Amacı Dağlık Karabağ sorununu Türkiye’ye etkileri ve dünya siyasi konjonktürü bağlamında analiz edebilme. Bireysel
2014 Ocak ayı itibari ile 600.000’i aştığı yetkili- ları ile karşı karşıya kalmıştır. Göç olgusu bera-
lerce açıklanmaktadır. berinde; yoksulluk, temel kentsel hizmetlerden Yönerge Metinler ve görselden yararlanarak soruları cevaplayınız.
mahrum olma yani yoksunluk, eğitim-sağlık vb.
Türkiye’ye kitlesel sığınma hareketlerinin dışın-
da önemli bireysel sığınmalar olmuştur. Türkiye, hizmetlerden yararlanamama, gecekonduların Soğuk Savaş’ın sona ermesinden hemen sonra Rusların desteğini alan Ermeniler Azerbaycan’a ait
Asya ve Afrika çıkışlı kaçak göçmenlerin transit yoğun olduğu düşük sosyal statülü mahallelerde Dağlık Karabağ’a saldırarak Azerbaycan Türklerine karşı katliamlar yaptı. Azerbaycan topraklarının
geçiş yaptığı ve aynı zamanda da yabancı iş gü- yaşamını sürdürme, şiddete açık olma gibi genel yüzde 20’si işgal edildi, 1 milyona yakın Azerbaycanlı yaşadıkları bölgeyi terk etmek zorunda kaldı.
cünün belli sektörlerde yasal veya kayıt dışı istih- anlamda güvensiz bir yaşama karşılık gelen bir- 1994 yılında imzalanan Bişkek Protokolü (ateşkes mutabakatı) ile savaşın faturası Azerbaycan’a çok
dam edildiği bir ülke konumuna gelmiştir. Özel- çok toplumsal ve güvenliğe ait sorunun da orta- ağır bir şekilde mal edildi. Savaş nedeniyle 30 bin civarında Azerbaycanlı hayatını kaybetti. Tahmin-
likle Filipinler, Bangladeş, Moldova, Romanya, ya çıkmasına neden olmaktadır. lere göre Azerbaycan’ın uğradığı maddi zarar 22 milyar dolar civarında oldu.
Bulgaristan ve Karadeniz’in kuzeyindeki ülke- (Kaynaklardan derlenmiştir.)

1. Türkçede göçmenleri tanımlamak için kullanılan toplumsal ve kültürel çağrışımları olan
ifadelerin anlamları hakkında bildiklerinizi yazınız.

Sorunun barışçıl bir şekilde çözümü için Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Teşkilatının (AGİT) girişimi
Muhacir : ile 1992 yılında Minsk Grubu oluşturuldu ancak bir sonuca ulaşılamadı. ABD, Fransa ve Rusya’nın eş

Mübadil: başkanlarından oluşan grup, bugüne kadar geçen sürede bu sorunun çözülmemiş olmasının da ne-
deni oldu. Zira Minsk Grubu’nun eş başkanları ABD, Fransa ve Rusya’nın Karabağ meselesine karşı
Soydaş: tavırları mevcut sorunu, Birleşmiş Milletler (BM) kararları çerçevesinde değil, kendi iç ve dış politik
çıkarları çerçevesinde görmeye yönelikti. Ayrıca her üç ülkede de güçlü Ermeni lobilerinin varlığı ve
Gurbetçi: bunların faaliyetleri, adil ve objektif bir yaklaşımın ortaya konmasını engelledi.

Mülteci:

2. 1990 yılından itibaren Türkiye’ye yönelik göçleri belirleyen unsurlar sizce nelerdir?
a. BM 1993 yılında Dağlık Karabağ ile ilgili olarak “Ermeni birliklerinin işgal ettiği Azerbaycan toprak-
b. larından çekilmesi” kararını aldı (822, 853 ve 874 ve 884 sayılı kararlar). Dağlık Karabağ konusu ve
Birleşmiş Milletler (BM) kararları incelendiğinde Minsk Grubu’nun bu ilkeleri ayaklar altına aldığı
c.
görülmektedir. BM kararına aleyhte oy kullanan 7 devlet arasında Rusya, ABD ve Fransa da yer al-
mıştır. Oysaki bu 3 devlet Minsk Grubu’nun eş başkanları olarak Karabağ sorununun çözülmesinde
3. Göç hareketlerinin Türkiye üzerindeki sosyokültürel ve ekonomik etkilerini yazınız.
görevlendirilen ülkelerdir.
a. Sosyokültürel etkileri:

b. Ekonomik etkileri:

“27 Eylül-10 Kasım 2020” tarihlerinde gerçekleşen 44 günlük “Karabağ Savaşı” yaklaşık 30 yıldan
4. Görsellerden hareketle göçmenlerin yaşadığı en önemli sorunlar ile ilgili çıkarımlarınız neler beri diplomasi yolu ile çözülemeyen bir meselenin sonucudur. Uluslararası teşkilatların, Ermenis-
olabilir? tan’ın işgal ettiği Karabağ ve yedi rayonun (bölge) Azerbaycan Cumhuriyeti’nin bir parçası olduğunu
kabul etmesine rağmen AGİT Minsk Grubu tarafından meselenin çözümüne yönelik planlara da
uyulmaması sebebiyle Azerbaycan kendi sınırları dâhilinde operasyonlar düzenleyerek, topraklarını
temizleme çabasına girişmiştir. 10 Kasım 2020’de Ermenistan’ın teslim olduğunu açıklaması sonra-
sında Azerbaycan, Ermenistan ve Rusya yetkilileri tarafından imzalanan belge aslında bir anlaşma
olarak değil, taraflar arasında gerçekleşen sıcak çatışmanın sonlandırılması yönünde kabul edilen bir
uzlaşı olarak kabul edilmelidir.
https://aybu.edu.tr/yulisa/contents/files/8%20ULISA12%20Karabag%CC%86%20Zaferi(2).pdf (Düzenlenmiştir.)

130 131
Hazırlayan: Işıl ŞAHİN