Page 149 - T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 12 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

TÜRKİYE CUMHURİYETİ TÜRKİYE CUMHURİYETİ
İNKILAP TARİHİ 12 İNKILAP TARİHİ 12
ve ATATÜRÇÜLÜK Ortaöğretim Genel Müdürlüğü Ortaöğretim Genel Müdürlüğü ve ATATÜRÇÜLÜK

CEVAP ANAHTARLARI CEVAP ANAHTARLARI

3. Siyasi parti liderleri seçim afişlerinde kullandıkları sloganlar ve Etkinlik No.: 53 riz.1951-2003 yılları arasında demiryolu yapımında gerileme 2. Savaş sonunda her iki ülkeye silah satan ülkeler karlı çıkmıştır.
görsellerle bir algı oluşturup seçmeni etkilemek istemektedirler. yaşanırken 2004 ten sonra yeniden demiryolu yapımına önem Çünkü bu iki ülkenin uğradığı ekonomik zararın ana sebebi,
Afişler aracılığıyla halka parti olarak savundukları ilkeleri, poli- 1. Doğu Bloku ve Batı Bloku ülkelerinin elinde etki ve tahrip gücü verildiğini söyleyebiliriz. savaş sırasında kullanılan silah ve mühimmatlardır. Bunlar için
tikaları ve düşünceleri aktarmaya çalışmaktadırlar. CHP, seçim yüksek nükleer ve kimyasal başlıklı silahların olması nedeniyle 2. Amerikalı uzmanların ülke ekonomisinin gelişmesi için harcanan paralar da silah satan ülkelere gitmiştir.
afişinde ülkenin ve partinin kurucusu olan ve halkın çok sevdiği iki kutup arasında sürekli bir gerginlik ve rekabet yaşanmıştır. demiryollarını, üretim merkezlerine bağlayacak ara yolların 3. Türkiye’ye yönelik terörist saldırılar grafiğine baktığımızda,
Atatürk ile İsmet İnönü’ye yer vermiştir. Böylelikle halkın gü- Fakat bu durum sıcak bir çatışmaya dönüşmediği için bu döne- karayolları olması gerektiği yönündeki tavsiyeleriyle, Türkiye 1988’den sonra terör olaylarının sayısında hızlı bir artış gör-
venebileceği bir parti olduğunun mesajını vererek oy toplamak me Soğuk Savaş Dönemi denilmiştir. karayollarına ağırlık vermeye başlamıştır. mekteyiz. Bunun nedeni, terör örgütlerinin Iran-Irak Savaşı
amacını gütmüştür. DP ise seçim afişlerinde kullandığı slogan Bu durumun yararları; yurt içi ulaşım ucuzlaması, iç piyasa sırasında bölgede çıkan otorite boşluğundan faydalanarak faali-
ile artık tek parti iktidarının sona ermesi gerektiğini ve seçimi 2. 1989 yılına gelindiğinde Orta ve Doğu Avrupa’daki komünist canlanması, köyden kente hareketliliği artırması sayılabilir. yetlerini geliştirmeleridir.
kazandıklarında seçmenin isteklerini yerini getireceklerini vaat rejimler çökmeye başlamıştır. Sovyetler Birliği’ni yöneten Ko- Zararları ise; Yolcu ve yük taşımacılığında motorlu araçlara
etmektedir. münist Partinin kontrolü kaybetmesi sonucu 1991’de Sovyetler ihtiyacın artması, petrole ihtiyacın artması, demiryolu ulaşımı- Etkinlik No.: 59
Birliği’nin dağılmasının ardından Soğuk Savaş Dönemi sona
4. Her öğrencinin kendi görüşleri ve tecrübeleri doğrultusunda ermiştir. nın zarar etmesi, İthal otomobil sayısının artması sayılabilir.
yanıt vermesi beklenmektedir 1. Kıbrıs’ta iki toplumlu bir devlet öngörülmüş ve Türkler ile
3. II. Dünya Savaşı’ndan sonra SSCB’nin askerî ve siyasi yayılma- 3. Ulaştırma sektörü, ekonomik kaynak kullanımı, mal akışlarının Rumların ortaklaşa kurduğu Kıbrıs Cumhuriyeti kurulmuştur.
cılığına karşı Türkiye’nin tek başına karşı koyması çok zordu. düzenli olması ve ulaştırma sürecinin sürekliliğinin devamı,
Etkinlik No.: 52 Bu sebeple Türkiye, ABD’nin öncülüğünde oluşturulan Batı mevcut bulunan ya da yeni yerleşim alanlarının gelişmesinde Kıbrıs Cumhuriyeti’nin kuruluşunda ise Türkiye, İngiltere ve
Yunanistan yer almıştır.
1. Nüfus Artışı, ekilebilir arazilerin yetersiz olması, makineleşme- Bloku içinde yer almak istemiştir. etkili olur. Aynı zamanda ulaştırma sektörü sigorta, gümrükle- 2. Yunanlılar ve Adadaki Rumların Kıbrıs’ı Yunanistan toprakla-
me, paketleme gibi diğer sektörler ile de ilişki halindedir ve bu
nin artması, toprağın mirasla bölünmesi, şehirlerdeki sosyal ve 4. Siyasi ve ideolojik alanda Doğu Bloku, Cominform (Komin- ilişkiler sonucunda istihdam sağlamasıyla bölge ekonomisinin rına katmak için harekete geçmeleri ve buradaki Türkleri kat-
kültürel imkânlar. form) ile komünist rejimler arasında siyasi ve ideolojik bağı büyümesinde de etkili olur. letmeye başlaması üzerine Türkiye uluslararası antlaşmalardan
güçlendirmeye çalışırken ABD, Truman Doktrini ile Batı Bloku
2. Tarımda makineleşmenin artması ile kırsal kesimde işsizlik art- ülkelerinde ve dünya genelinde kendi ideolojisini yaygınlaştır- kaynaklanan garantörlük hakkına dayanarak müdahalede bu-
mış bu yüzden köyden kente göç artmıştır. lunmuştur.
maya uğraşmıştır. Ekonomik alanda Comecon (Komekon) ve Etkinlik No.: 56
3. BEYAZ ŞAPKA: Köyden kente göçler sonucu Marshall Planı ile bloklar kendi bünyelerinde yer alan ülkeler 3. Dünyanın en güçlü devletlerinin itirazlarına rağmen böyle
Tarafsız şapkadır. 1945 yılında %18.3 olan arasındaki ekonomik ilişkileri geliştirmeye çabalamıştır. Askerî 1. Devletin tarım politikaları sonucu çiftçiler elde ettikleri ürün- başarılı bir harekâtın yapılması, Türklerin millî onurunu güç-
Görüşülen konu kentleşme oranı, 1950 yılında alanda ise bloklar birbirlerine karşı Varşova Paktı ve NATO adlı lerden bol para kazanmış, köylülerin yaşam biçimleri değiş- lendirmiştir. Türkiye, haklı bir davaları uğruna ve soydaşlarına
ile ilgili net bilgi %18.5 olmuştur. En fazla göç ittifaklar kurmuşlardır. miştir. İçlerinde buzdolabı olan daha rahat ve güzel evlerde yapılan saldırılara engel olmak için kimseden çekinmeyeceğini
ve raporlar ortaya edilen şehirler Ankara, İstan- oturmaya başlayan köylülerin hayat standartları yükselmiştir. göstermiştir.
konur. bul, İzmir ve Adana’dır. Dışarıdan ithal edilen lüks tüketim mallarına ilgi artmış, geliri
Etkinlik No.: 54 4. Kıbrıs’taki iki toplum arasında yaşananlar, kendilerini doğru-
KIRMIZI ŞAPKA: daha fazla olan topraklı çiftçilerden bir kısmı ise ellerindeki ser- dan ilgilendirmese de başka devletlerin kendi menfaatleri için
Duygusal şapka- 1. Türkiye’nin Kore’ye asker gönderme kararı uluslararası hukuka mayeyi başka alanlarda kullanma ihtiyacı duymuş, şehirlerden
dır. Görüşülen Geride sevdiklerini bırakıp uygundur. Çünkü BM Güvenlik Konseyi, Kuzey Kore işgalini gayrimenkul alarak buralara yatırım yapmışlardır. olaylara müdahale etmesine ve meselenin uluslararası bir so-
konu ile ilgili yeni bir yere alışmak ve yeni runa dönüşmesine yol açmıştır. Bu durumun önemli sebepleri
olarak, kişilere bir hayat kurmak zordur. Göç sonlandırmak için Kore’ye askerî güç göndermeye onay vermiş; 2. Yayımlanan romanların isim ve kapaklarına baktığımız zaman arasında Yunanlıların ve Rumların Kıbrıs Sorunu’na müdahil
hiçbir dayanağı edilen yerlerde yabancılık Türkiye de BM tarafından alınan bu karar uyarınca savaşa katıl- devletin tarım alanına ve köylü kesimine yönelik politikalar olan ülkelerdeki yönetimlere etki edecek güçlü diasporaların ol-
olmadan, sezgi, çekilir. mıştır. Bu karar alınırken Türkiye’nin Batı sistemiyle bütünleş- yürüttüğünü söyleyebiliriz. Arazinin işlenmesinde kullanılan ması, bu ülkelerle güçlü kültürel ya da ırki yakınlıklarının olma-
fikir ve duyguları- mesinin hızlanması ve NATO ittifakına katılımının sağlanması traktörün çiftçinin hayatında vazgeçilemez bir unsur haline sı, o ülkeden askerî ve ekonomik çıkarlar beklemeleri sayılabilir.
nı söyleme fırsatı amaçlanmıştır. gelmesi, edebi eserlere ve dönemin romanlarına ilham kaynağı
verir.
2. Savaş, Kuzey Kore ile Güney Kore arasında yaşanmıştır. Çin ve olmuştur.
SARI ŞAPKA: Etkinlik No.: 60
İyimser şapkadır. Sovyetler Birliği, Kuzey Kore’ye; ABD önderliğindeki Birleşmiş 3. Tarımda makineleşmeyle birlikte;
O işin avantajları Kentleşme hızlanır. Büyük Milletler de Güney Kore’ye savaş boyunca destek vermiştir. Çin • Köyde işsizliğin artması 1. Kıbrıs adası ve Kıbrıs Sorunu’ndan bahsedilmiştir.
kentlerdeki iş gücü açığı azalır,
ortaya konulur. sanayileşme hızlanır. ve Sovyetler Birliği, kendi ülkelerindeki Komünist rejimin yay- • Köyden şehre göçlerin artması 2. Kıta Sahanlığı Sorunundan bahsedilmektedir. Türkiye ile Yuna-
Övgü, olumlu gınlaşıp Kore’de de etkinliğini sürdürebilmesi için Kuzey Ko- • Şehir toplumunun oluşması ve gecekondulaşma
görüşler söylenir. re’yi desteklemiştir. ABD önderliğindeki Birleşmiş Milletler de • Şehir nüfusunun ve şehirleşme oranının artması nistan arasında yaşanmıştır.
SİYAH ŞAPKA: Güney Kore’ye destek verirken aynı düşüncelerle hareket etmiş, • Altyapı ve sosyal yaşam alanlarının yetersizliği 3. Olası Cevap: Yunanistan, Batı Trakya’da yaşayan Türklerin
Kötümser kendi siyasal düzenine tehdit olarak gördüğü Komünist rejimin gibi gelişmeler olmuştur. nüfus olarak Yunanlılardan çok daha fazla olması nedeniyle
şapkadır. Eleştiri, Göç edilen şehirlerde çarpık yayılmasını engellemek istemiştir. Türkiye’yle sınır olan bu bölgenin gelecekte Türkiye’ye katılmak
olumsuz görüşler kentleşme, gecekondulaşma, isteyebileceği korkusu yaşıyor olabilir. Coğrafi olarak dağlık ve
ile görüşülen çevre kirliliği, gürültü kirliliği, 3. Kore halkı kendilerine yardıma gelen Türklerin insaniyet dı- Etkinlik No.: 57 verimsiz tarım arazilerine sahip Yunanistan’ın en önemli tarım-
konunun riskleri, hizmetlerin yetersizliği (eği- şında başka emeller taşımadığını görmüş, Türk askerinin savaş sal üretim merkezinin Batı Trakya toprakları olduğu göz önüne
gelecekte doğura- tim, ulaşım, vb.) ortaya çıkar. boyu gösterdiği kahramanlık ve fedakârlıktan etkilenmiştir. Ko- 1. 1947’den günümüze Filistin-İsrail toprakları haritalarını karşı-
cağı problemler reliler, karşılık beklemeksizin yardıma koşup onların sorunla- laştırdığımızda, Filistin topraklarının gün geçtikçe küçüldüğü- alındığında Yunanistan sadece siyasi değil, ekonomik açıdan da
ortaya çıkar. nü, buna karşılık İsrail’in işgalci bir politika izleyerek toprakla- bu bölgeyi elinde tutmak istiyor olabilir. Bu sebeplerden dolayı
rıyla ilgilendiği için Türk askerine minnet duymuştur. Savaştan da Batı Trakya’daki Türk kökenli Müslüman halkı asimile et-
YEŞİL ŞAPKA: sonraki yıllarda da iki toplum arasında iyi ilişkiler ve duygular rının sürekli arttırdığını söyleyebiliriz. meye çalışıp bölgeden göçe zorluyor olabilir. Ayrıca bölgenin
Yenilikçi şapkadır. Göç verilen bölgelerde iş, gelişmeye devam etmiştir. 2. Arap ülkeleri arasındaki anlaşmazlıklar, İsrail’in askeri ve tek- demografik yapısını değiştirip azınlık sorunundan kurtulmak
Konuyla ilgili sağlık, sosyal yaşam ve eğitim nik üstünlüğü ile ABD ve Batılı ülkelerin İsrail’i desteklemesi,
alternatifler ve imkânları artırılarak göçe 4. Bir toplumu derinden etkileyen herhangi bir olay veya durum istiyor olabilir.
yeni yaklaşımlar engel olunabilir. resim, şiir, heykel, mimari, müzik, sinema gibi sanat dalların- Arapların başarısız olma nedenleri arasında sayılabilir. 4. Olası Cevap: İki devlet arasında yaşanan bir soruna kendisiyle
araştırılır. da ortaya konan eserler aracılığıyla başka insanlara ya da başka 3. Arap-İsrail savaşları sonucunda birçok Filistinli yurdunu terk doğrudan bir ilgisi olmadığı hâlde başka bir devlet müdahil olu-
toplumlara aktarılabilir. Sanat eserleri birbirini çok fazla tanı-
Köyden kente yapılan göçlerin ederek mülteci durumuna düşmüştür. Kudüs’ün İsrail toprak- yorsa ve taraflardan birine destek veriyorsa bu devletin kendine
temel sebebi, kentlerdeki iş mayan toplumların benzerliklerini, ortak değerlerini, duygu ve larında kalması İslam dünyasında tepkiyle karşılanmaya devam göre çıkarları olabilir. Soruna müdahil ve taraf olan devlet, diğer
MAVİ ŞAPKA: olanaklarının fazlalığı ve daha düşüncelerini yansıtarak bu toplumlar arasında bir yakınlaş- etmektedir. Ayrıca Birleşmiş Milletlerin ve Batılı ülkelerin Filistin
Serinkanlı şapka- iyi yaşam koşullarıdır. Ancak maya vesile olabilir. Böylelikle birbirini daha yakından tanıyan, devletle başka sorunlar yaşıyor olabilir. Diğer devletin askerî ve
dır. Anlatılan tüm göçler nedeniyle nüfusu hızla sorununda çifte standartlı yaklaşımı İsrail’e karşı olumsuz duy- ekonomik açılardan güçlenmesinden kendi güvenliği açısından
görüşleri topar- artan kentlerde alt yapı, barın- benzer duygu ve düşünceleri paylaşan toplumlar arasında bağ- guların devam etmesine neden olmaktadır. Bu durum aynı za- rahatsızlık duyabilir. Diğer devletin güçlenmesini veya siyasal
layarak konunun ma, eğitim, sağlık gibi birçok lar oluşabilir ya da var olan bağları güçlenebilir. manda İslam dünyasında Batı düşmanlığını da körüklemektedir. alanlarda kendine rakip olmasını istemiyor olabilir.
bütün yönleri konuda yetersiz kalınmış ve
ile anlaşılmasını ortaya çıkan bu durum pek Etkinlik No.: 55 Etkinlik No.: 58
sağlar. Etkinlik No.: 61
çok sorunu da beraberinde
getirmiştir. 1. Demiryolları haritasına baktığımızda demiryollarının daha 1. ABD ve SSCB’nin amaçları her iki devletin de savaştan zayıflayarak 1. Bu soruya verilebilecek olası cevap şudur: Bankalar yerine
çok Cumhuriyetin ilk yıllarında yapıldığını söyleyebili- çıkmasını sağlamak ve savaş boyunca onlara silah satmak olabilir.
148 149