Page 45 - T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 12 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 45

TÜRKİYE CUMHURİYETİ                                                                                                                                                TÜRKİYE CUMHURİYETİ
         21         İNKILAP TARİHİ 12                                 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü                          Ortaöğretim Genel Müdürlüğü                                 İNKILAP TARİHİ 12          22
                    ve ATATÜRÇÜLÜK
                                                                                                                                                                                       ve ATATÜRÇÜLÜK
                                                                                                                           2. ÜNİTE > Millî Mücadele  Kazanım 12.2.7: Millî Mücadele sürecine katkıda bulunmuş önemli şahsiyetlerin kişilik özel-
          1.  Okuduğunuz metinden hareketle Millî Mücadele sürecine katkıda bulunmuş hangi isimleri saya-                                       likleri ile faaliyetlerini ilişkilendirir.
              bilirsiniz?                                                                                                  Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi  Alan Becerileri: Tarihsel Analiz ve Yorum Becerileri

                                                                                                                            Etkinlik İsmi                        İSTANBUL-ANKARA                               20 dk.
                                                                                                                            Amacı     Millî Mücadele sürecine destek veren din adamlarının halkın bilinçlendirilmesindeki etkilerini analiz edebilme  Bireysel

                                                                                                                            Yönerge  Aşağıda verilen metni göz önünde bulundurarak soruları cevaplayınız.

          2.   Yazarın Mustafa Kemal Paşa hakkındaki düşünceleri hakkında neler söylenebilir?
                                                                                                                                                    MEHMET RİFAT (BÖREKÇİ) (1860- 1941)

                                                                                                                             Türkiye   Cumhuriyeti                                    de yayımlanmış, ayrıca Anadolu’da
                                                                                                                             Devleti’nin ilk Diyanet                                  İngiliz ve Yunan uçakları ile ve bir
                                                                                                                             İşleri Başkanı’dır.                                      kısım kendini bilmez kişiler tara-
                                                                                                                                                                                      fından halka dağıtılmıştı. Dürri-
                                                                                                                             Mazhar Müfid (Kansu)                                     zade’nin fetvası, Millî Mücadelede
          3.  Okuduğunuz metinden hareketle Fevzi (Çakmak) Paşa’nın karakter özellikleri hakkında neler söy-                 anlatır: “Ekmekçiye bile                                 yer alan askerler üzerinde yer yer
              leyebilirsiniz?                                                                                                verecek paramız kalma-                                   etkili olmuş, hatta askerlikten fi-
                                                                                                                             mıştı… Mustafa Kemal                                     rarlar başlamıştı.
                                                                                                                             Paşa ile bu konuyu gö-
                                                                                                                             rüşürken bulduğum ça-                                    İşte tam bu sırada meseleyi bütün
                                                                                                                             releri kabul etmedi. Yarı                                yönleriyle ele alarak İslam dininin
                                                                                                                             geceye kadar hep dü-                                     doğru hükmünün ortaya konul-
                                                                                                                             şündük. Para bulunması                                   ması  ve millete  duyurulması  ge-
          4.  Yunan ordusunun askerî açıdan güçlü olmasına rağmen savaşta Türk ordusunun galip gelmesinin                    hususunda  bir  karar  ve                                rekiyordu. Bu yüce görevi Ankara
              sebepleri sizce nelerdir? Okuduğunuz metinden hareketle düşüncelerinizi yazınız.                               neticeye ulaşamadık…                                     Müftüsü Rifat Efendi bizzat kendi
                                                                                                                             “Hele bakalım, sabah                                     kalbinin sesiyle yerine getirmiştir.
                                                                                                                             olsun, yine düşünürüz.”                                  Hem İslam dini, hem akıl ve man-
                                                                                                                             sözleriyle odalarımıza   Görsel 1: Ankara Müftüsü Mehmet Rifat   tık ve hem de siyaset bakımından
                                                                                                                             çekildik… Gece düşün-  (Börekçi)                         tüm zamanların şaheseri olarak
                                                                                                                             mekten uyuyamamış ol-                                    görülmesi gereken “Fetva”yı An-
                                                                                                                             duğumdan, yatağımda istirahat halinde iken kapı  kara’da bulunan  beş  müftü,  dokuz müderris  ve
                                                                                                                             vuruldu. İçeriye giren kişi Müftü Efendi’nin gel-  medrese müdürü ile altı kişilik ilmiye sınıfından
                                                                                                                             diğini söyledi. Rifat Efendi kendisi ve eşi için ce-  oluşan toplam 20 kişi ile hazırlamıştır.
                                                                                                                             naze ve defin masraflarını karşılamak üzere mu-
                                                                                                                             hafaza ettiği 1000 Lira’yı Mazhar Müfid’e (Kansu)   “Fetva”, Mustafa Kemal Paşa’nın emirleri ile bü-
                                                                                                                             teslim etti.                                tün yurt sathına gönderilmiş, yerel gazetelerde
                                                                                                                                                                         yayımlanmış ve ayrıca İstanbul’da yayımlanan ga-
                                                                                                                             Mehmet Rifat Efendi’nin Millî Mücadele’deki asıl  zetelerde de yayımlatılmıştır. Bu “fetva” üzerine
                                                                                                                             anılması ve Milletçe minnet ile yâd edilmesi gere-  Ankara Müftüsü Rifat Efendi, Damat Ferit Paşa
                                                                                                                             ken hizmeti, Millî Mücadelenin doğru ve bu mü-  Hükûmeti tarafından müftülük görevinden azle-
                                                                                                                             cadeleye katılmanın her Türk üzerinde bir borç  dilmiş, idamına karar verilmiş ve idamın infazı
                                                                                                                             olduğu yönündeki fetvasıdır.                için yakalanarak İstanbul’a getirilmesi istenmiştir.
                                                                                                                             Şeyhülislam Dürrizade, 11 Nisan 1920’de Millî  23 Nisan 1920’de Müftü Efendi’nin de içinde yer
                                                                                                                             Mücadele hakkında fetva verdi. Bu fetvada “Ana-  aldığı Heyet-i Temsiliye üyelerince Cuma nama-
                                                                                                                             dolu’daki Millî Mücadele harekâtının Padişah ve  zının ardından Hacı Bayramı Veli’nin türbesinde
                                                                                                                             Halife’ye karşı bir isyan olduğu, bu harekâtın için-  yapılan duayı müteakiben Ankara’da açılmış bu-
                                                                                                                             de bulunanlara karşı saldırı yapılmasının gerekli  lunan  Büyük  Millet  Meclisi  tarafından  Ankara
                                                                                                                             olduğu, yakalandıklarında öldürülmelerinin di-  Müftülüğü görevinde tutulmuştur.
                                                                                                                             nen vacip olduğu, bu mücadelede öldürülürler ise              Arif Güneş, Mehmet Rifat (Börekçi)
                                                                                                                             şehit olacakları” ileri sürülmüştü. Fetva gazeteler-
                                                                                                                                                                                                  (Düzenlenerek alınmıştır.)



          44                                                                                                                                                                                                      45
                                                                                      Hazırlayan: Akif ÇEVİK
   40   41   42   43   44   45   46   47   48   49   50