Page 45 - T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 12 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

TÜRKİYE CUMHURİYETİ TÜRKİYE CUMHURİYETİ
21 İNKILAP TARİHİ 12 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü Ortaöğretim Genel Müdürlüğü İNKILAP TARİHİ 12 22
ve ATATÜRÇÜLÜK
ve ATATÜRÇÜLÜK
2. ÜNİTE > Millî Mücadele Kazanım 12.2.7: Millî Mücadele sürecine katkıda bulunmuş önemli şahsiyetlerin kişilik özel-
1. Okuduğunuz metinden hareketle Millî Mücadele sürecine katkıda bulunmuş hangi isimleri saya- likleri ile faaliyetlerini ilişkilendirir.
bilirsiniz? Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi Alan Becerileri: Tarihsel Analiz ve Yorum Becerileri

Etkinlik İsmi İSTANBUL-ANKARA 20 dk.
Amacı Millî Mücadele sürecine destek veren din adamlarının halkın bilinçlendirilmesindeki etkilerini analiz edebilme Bireysel

Yönerge Aşağıda verilen metni göz önünde bulundurarak soruları cevaplayınız.

2. Yazarın Mustafa Kemal Paşa hakkındaki düşünceleri hakkında neler söylenebilir?
MEHMET RİFAT (BÖREKÇİ) (1860- 1941)

Türkiye Cumhuriyeti de yayımlanmış, ayrıca Anadolu’da
Devleti’nin ilk Diyanet İngiliz ve Yunan uçakları ile ve bir
İşleri Başkanı’dır. kısım kendini bilmez kişiler tara-
fından halka dağıtılmıştı. Dürri-
Mazhar Müfid (Kansu) zade’nin fetvası, Millî Mücadelede
3. Okuduğunuz metinden hareketle Fevzi (Çakmak) Paşa’nın karakter özellikleri hakkında neler söy- anlatır: “Ekmekçiye bile yer alan askerler üzerinde yer yer
leyebilirsiniz? verecek paramız kalma- etkili olmuş, hatta askerlikten fi-
mıştı… Mustafa Kemal rarlar başlamıştı.
Paşa ile bu konuyu gö-
rüşürken bulduğum ça- İşte tam bu sırada meseleyi bütün
releri kabul etmedi. Yarı yönleriyle ele alarak İslam dininin
geceye kadar hep dü- doğru hükmünün ortaya konul-
şündük. Para bulunması ması ve millete duyurulması ge-
4. Yunan ordusunun askerî açıdan güçlü olmasına rağmen savaşta Türk ordusunun galip gelmesinin hususunda bir karar ve rekiyordu. Bu yüce görevi Ankara
sebepleri sizce nelerdir? Okuduğunuz metinden hareketle düşüncelerinizi yazınız. neticeye ulaşamadık… Müftüsü Rifat Efendi bizzat kendi
“Hele bakalım, sabah kalbinin sesiyle yerine getirmiştir.
olsun, yine düşünürüz.” Hem İslam dini, hem akıl ve man-
sözleriyle odalarımıza Görsel 1: Ankara Müftüsü Mehmet Rifat tık ve hem de siyaset bakımından
çekildik… Gece düşün- (Börekçi) tüm zamanların şaheseri olarak
mekten uyuyamamış ol- görülmesi gereken “Fetva”yı An-
duğumdan, yatağımda istirahat halinde iken kapı kara’da bulunan beş müftü, dokuz müderris ve
vuruldu. İçeriye giren kişi Müftü Efendi’nin gel- medrese müdürü ile altı kişilik ilmiye sınıfından
diğini söyledi. Rifat Efendi kendisi ve eşi için ce- oluşan toplam 20 kişi ile hazırlamıştır.
naze ve defin masraflarını karşılamak üzere mu-
hafaza ettiği 1000 Lira’yı Mazhar Müfid’e (Kansu) “Fetva”, Mustafa Kemal Paşa’nın emirleri ile bü-
teslim etti. tün yurt sathına gönderilmiş, yerel gazetelerde
yayımlanmış ve ayrıca İstanbul’da yayımlanan ga-
Mehmet Rifat Efendi’nin Millî Mücadele’deki asıl zetelerde de yayımlatılmıştır. Bu “fetva” üzerine
anılması ve Milletçe minnet ile yâd edilmesi gere- Ankara Müftüsü Rifat Efendi, Damat Ferit Paşa
ken hizmeti, Millî Mücadelenin doğru ve bu mü- Hükûmeti tarafından müftülük görevinden azle-
cadeleye katılmanın her Türk üzerinde bir borç dilmiş, idamına karar verilmiş ve idamın infazı
olduğu yönündeki fetvasıdır. için yakalanarak İstanbul’a getirilmesi istenmiştir.
Şeyhülislam Dürrizade, 11 Nisan 1920’de Millî 23 Nisan 1920’de Müftü Efendi’nin de içinde yer
Mücadele hakkında fetva verdi. Bu fetvada “Ana- aldığı Heyet-i Temsiliye üyelerince Cuma nama-
dolu’daki Millî Mücadele harekâtının Padişah ve zının ardından Hacı Bayramı Veli’nin türbesinde
Halife’ye karşı bir isyan olduğu, bu harekâtın için- yapılan duayı müteakiben Ankara’da açılmış bu-
de bulunanlara karşı saldırı yapılmasının gerekli lunan Büyük Millet Meclisi tarafından Ankara
olduğu, yakalandıklarında öldürülmelerinin di- Müftülüğü görevinde tutulmuştur.
nen vacip olduğu, bu mücadelede öldürülürler ise Arif Güneş, Mehmet Rifat (Börekçi)
şehit olacakları” ileri sürülmüştü. Fetva gazeteler-
(Düzenlenerek alınmıştır.)

44 45
Hazırlayan: Akif ÇEVİK