Page 138 - Türk Dili ve Edebiyatı 12 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 12 67

3. ÜNİTE > Şiir Kazanım A.1.5: Şiirdeki mazmun, imge ve edebî sanatları belirleyerek bunların anlama katkısını değerlendirir.
Alan Becerileri: Okuma Becerisi Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi
Etkinlik İsmi Tek Hece, Bin Çağrışım 25 dk.
Amacı Şiirdeki imge ve söz sanatlarının metne katkısını yorumlayabilme. Bireysel

Yönerge Aşağıdaki metni okuyunuz. Metinden hareketle soruları cevaplayınız.
(Metin, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)

Tek Hece

Var mı beni içinizde tanıyan? Sebep bazı Leyla, bazı Şirin’di.
Yaşanmadan çözülmeyen sır benim. Hatrım için yüce dağlar delindi.
Kalmasa da şöhretimi duymayan, Bilek gücüm Ferhat ile bilindi.
Kimliğimi tarif etmek zor benim... Kuvvet benim, kudret benim, fer benim...

Bülbül benim lisanımla ötüştü. İlahimle Mevlana’yı döndürdüm.
Bir gül için can evinden tutuştu. Yunus’umla öfkeleri dindirdim.
Yüreğine Toroslar’dan çığ düştü. Günahımla çok ocaklar söndürdüm.
Yangınımı söndürmedi kar benim... Mevla’danım, hayır benim, şer benim...

Niceler sultandı, kraldı, şahtı. Benim için yaratıldı Muhammet!
Benimle değişti talihi bahtı, Benim için yağdırıldı o rahmet!
Yerle bir eylerim taç ile tahtı, Evliyanın sözündeki muhabbet,
Akıl almaz hünerlerim var benim... Enbiyanın yüzündeki nur benim...
(…)
Yeryüzünde ben ürettim veremi. Kimsesizim hısmım da yok, hasmım da
Lokman Hekim bulamadı çaremi. Görünmezim cismim de yok, resmim de
Aslı için kül eyledim Kerem’i. Dil üzmezim, tek hece var ismimde
İbrahim’in atıldığı kor benim... Barınağım gönül denen yer benim...

Cemal Sâfi

1.
İmge, sanatçının çeşitli duygularıyla algıladığı, özel, özgün bir görüntünün dille aktarılışıdır;
bir betimleme değil, öznel bir yorumlama sayılabilir.
Doğan Aksan

Şiirin ikinci dörtlüğünde sevgiliye duyulan aşkın ifadesi hangi imgelerle dile getirilmiştir? Burada-
ki imgelerin kullanımının şiire katkısı nedir?

137