Page 166 - Türk Dili ve Edebiyatı 12 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 12 81

3. ÜNİTE > Şiir Kazanım A.1.12: Metinden hareketle dil bilgisi çalışmaları yapar.
Alan Becerileri: Okuma Becerisi Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi
Etkinlik İsmi Şiirin Dili İşliyor, Tıkır Tıkır 25 dk.
Amacı Metindeki kelime ve kelime gruplarının metne katkısını ifade edebilme, virgülün işlevlerini ve birleşik kelime- Bireysel
lerin yazım kurallarını belirleyebilme.

Yönerge Aşağıdaki metni okuyunuz. Metinden hareketle soruları cevaplayınız.
(Metin, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)

Sayıklama

Kedim, ayak ucuma büzülmüş uyumakta,
İplik iplik sarıyor sükûtu bir yumakta
Hırıl hırıl,
Hırıl hırıl...

Bir göz gibi süzüyor beni camlardan gece,
Dönüyor etrâfımda bir sürü kambur cüce
Fırıl fırıl,
Fırıl fırıl...

Söndürün lâmbaları uzaklara gideyim,
Nûrdan bir şehir gibi rûhumu seyr edeyim
Pırıl pırıl,
Pırıl pırıl...

Sussun, sussun uzakta ölümüme ağlayan!
Gencim, ölmem, arzûlar kanımda bir çağlayan
Şırıl şırıl,
Şırıl şırıl...

Ne olurdu bir kadın, elleri avucumda,
Bahs etse yaşamanın tadından baş ucumda
Mırıl mırıl,
Mırıl mırıl...

Necip Fazıl Kısakürek

1. İkilemeler, aralarında anlam veya ses yönünden çeşitli ilgiler bulunan iki kelimenin bir araya
gelmesiyle oluşan kelime gruplarıdır. Okuduğunuz şiirde aynı kelimelerin tekrarıyla oluşan iki-
lemeler kullanılmıştır. Bu ikilemelerden iplik iplik cümleye “zamana yayarak tel tel”, hırıl hırıl ise
“sürekli hırıltılı bir ses çıkararak” anlamı katmıştır.
Şiirde geçen diğer ikilemelerin anlam bakımından metne katkısını yorumlayınız.

165